0
1044
Przedsiębiorca opłacił faktury za organizację imprezy promującej firmę ze środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Wydatki praktycznie w całości będą zaliczone nie do kosztów reklamy lecz do kosztów reprezentacji w rozumieniu przepisów ustawy o podatkach dochodowych. Czy w takim przypadku przedsiębiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego?
ODPOWIEDŹ
Poniesione wydatki, które są kwalifikowane do kosztów reprezentacji nie są uznawane jako podatkowe koszty uzyskania przychodu na gruncie podatków dochodowych. Inaczej sytuacja przedstawia się w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego na gruncie VAT. Pomimo faktu, iż przedsiębiorca wydatkował środki z funduszu którego cel został ściśle określony w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - to odliczenie jest możliwe pod warunkiem, iż ma związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
UZASADNIENIE
Na wstępie należy wskazać, że ustawodawca wyraźnie wskazał w treści art.2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (u.z.f.ś.s.) co należy rozumieć pod pojęciem działalności socjalnej. Rozumie się przez to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Wskazane w treści powyższego artykułu formy działalności socjalnej warunkują możliwe wydatki jakie mogą być finansowane z tego funduszu.
Jednocześnie ustawodawca wskazał w treści art.23 ust.1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.) że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Natomiast w odniesieniu do podatku od towarów i usług należy wskazać na fakt, iż wydatki ponoszone na rzecz pracowników i innych osób uprawnionych nie podlegają w ogóle opodatkowaniu VAT. Należy bowiem wskazać, że zgodnie z treścią art.15 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) po pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W świetle przedstawionej definicji można zauważyć, iż działalność socjalna pracodawcy z wykorzystaniem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie wypełnia znamion wskazanych w powyższym artykule. Taki pogląd jest podzielany bezpośrednio przez Ministra Finansów, który w interpretacji ogólnej z 27.05.2013 r., sygn. PT1/033/20/831/KSB/12/RD-50859 wskazał, że : „… działania pracodawcy polegające wyłącznie na dokonywaniu zakupów od osób trzecich, których nabycie w całości następuje ze środków Funduszu (takich jak np. wczasów dla pracowników i emerytów … ) w celu udostępnienia ich osobom uprawnionym na zasadach wymienionych w … ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych podejmowane są poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej …. Tym samym czynności te nie są podejmowane przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. …” Podsumowując, przedsiębiorca dokonując zakupów ze środków ZFŚS nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Z inną sytuacją będziemy mieli natomiast do czynienia, gdy pracodawca (przedsiębiorca) przeznaczy środki pieniężne zgromadzone na koncie Funduszu na cele sprzeczne z ustawą o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Otóż jeżeli takie wydatki będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi to odliczenie podatku naliczonego od wydatków na koszty reprezentacji będzie możliwe. Stanowisko takie potwierdza NSA w wyroku z dnia 22.11.2012 r., sygn. I FSK 52/12, gdzie wskazuje: „… skarżąca twierdzi, że wydatki z funduszu były przypisane celom związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą tj. na reprezentację, reklamę oraz promocję. W takim przypadku, tj. gdyby twierdzenia kasatora znalazły potwierdzenie, źródła finansowania zakupów związanych z działalnością gospodarczą, opodatkowaną VAT (np. środki z ZFŚS) nie przesądzają kwestii prawa do odliczenia podatku należnego. Oznacza to, że sfinansowanie działalności gospodarczej z tychże środków nie wyklucza prawa do odliczenia VAT, bez względu na naganność takiego działania podatnika. Nie ma bowiem regulacji prawnej, która by zabraniała takiego postępowania”.
Podsumowując:
na gruncie podatków dochodowych wydatki na reprezentację nie są uznawane za koszty podatkowe,
na gruncie podatku VAT, pomimo złamania ustawy o ZFŚS, możliwe jest odliczenie podatku naliczonego od wydatków na reprezentację, o ile mają związek z czynnościami opodatkowanymi.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) nabycie towarów i usług pozostałych wykazujemy w poz. 45 wartość netto i w poz. 46 podatek naliczony
Mariusz Nowak
Podstawa prawna: art.15 ust.2 i art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz art.23 ust.1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
