Dokumentowanie zakupu miodu od rolników

ODPOWIEDŹ

W sytuacji gdy sprzedawca (rolnik) nie chce ujawnić swoich danych, nabywający na udokumentowanie dokonanego zakupu produktów rolnych może wystawić dowód wewnętrzny, o ile zakupy dotyczą zdarzeń opisanych ww. przepisem § 14 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

 

UZASADNIENIE

Co do zasady, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych uznaje się za tzw rolnika ryczałtowego.

 

W myśl art. 117 ust. 1 ustawy o VAT rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

1) wystawiania faktur.

Nie mniej jednak ustawodawca w tejże ustawie wskazał, że podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.

Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako "Faktura VAT RR" i zawierać co najmniej:

* imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;

* numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;

* datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;

* nazwy nabytych produktów rolnych;

* jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;

* cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

* wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

* stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;

* kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;

* wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;

* kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;

* czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób. (art. 16 ust. 2 ustawy o VAT)

Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu: "Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.".(art. 6 ust. 3 ustawy VAT)

 

Problem pojawia się w sytuacji, kiedy rolnik dostarczający towary postanowi że, nie poda swoich danych osobowych, nie wystawi również rachunku, bo nie ma takiego obowiązku. Jak nabywający w takiej sytuacji winien udokumentować zakup i co wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów ?

 

Podstawą zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów mogą być wyłącznie dowody księgowe spełniające warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

 

Co do zasady, podstawą zapisów w księdze są dowody,którymi są:

 

* faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej „fakturami”, odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach, lub

* inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:

 

• wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
• datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
• przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
• podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonywanymi na jego podstawie

 

Zgodnie z § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, na udokumentowanie zapisów w księdze dotyczących niektórych kosztów (wydatków) mogą być sporządzane dowody wewnętrzne zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków, określające przy zakupie nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach – przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Dowody wewnętrzne należą do dowodów własnych wystawionych przez podatnika w celu zaewidencjonowania operacji gospodarczej nieudokumentowanej innym dowodem.

 

Jednakże zgodnie z § 14 ust. 2 pkt 1 cytowanego rozporządzenia, dowody wewnętrzne mogą dotyczyć wyłącznie wymienionych w tym przepisie zdarzeń gospodarczych, a więc m.in. zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt.

 

Zatem, w sytuacji gdy sprzedawca (rolnik) nie chce ujawnić swoich danych, nabywający na udokumentowanie dokonanego zakupu produktów rolnych może wystawić dowód wewnętrzny, o ile zakupy dotyczą zdarzeń opisanych ww. przepisem § 14 ust. 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

 

Kamila Paliwoda – Alejun

 

Podstawa prawna: art. 2 pkt 19, art. 116,art. 117 ustawy o podatku od towarów i usług, § 12, 13 i 14 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.