Odliczenie VAT za badanie techniczne pojazdu

Odpowiedź

Pełne odliczenie VAT z faktury za przegląd techniczny pojazdu jest możliwe w przypadku pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (dotyczy to np. samochodu ciężarowego). Jeśli chodzi o samochód osobowy, to pełne odliczenie VAT obejmuje badanie techniczne pojazdu zgłoszonego w urzędzie skarbowym na druku VAT-26, dla którego jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu. W pozostałych przypadkach do odliczenia należy przyjąć połowę VAT naliczonego (pozostała jego część zwiększa koszty uzyskania przychodów). 

 

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Natomiast zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Wskazać należy, że art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT nie ma zastosowania w sytuacji, gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie (art. 86a ust. 3 lit. a i b ustawy o VAT).

Jak wynika z kolei z art. 86a ust. 4 ustawy o VAT, pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

1) sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub

2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Okresowe, obowiązkowe badania techniczne pojazdów przeprowadza się na podstawie art. 81 p.r.d. I tak właściciel m.in. pojazdu samochodowego jest obowiązany przedstawić go do badania technicznego (art. 81 ust. 1 p.r.d.). Zgodnie z art. 81 ust. 5 p.r.d., okresowe badanie techniczne pojazdu przeprowadza się corocznie, z zastrzeżeniem ust. 6-10. Na mocy art. 81 ust. 6 p.r.d., okresowe badanie techniczne samochodu osobowego i samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, motocykla lub przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t przeprowadza się, co do zasady, przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, następnie przed upływem 5 lat od dnia pierwszej rejestracji i nie później niż 2 lata od dnia przeprowadzenia poprzedniego badania technicznego, a następnie przed upływem kolejnego roku od dnia przeprowadzenia badania.

Poza wskazanymi obowiązkowymi badaniami technicznymi, konieczne może się okazać przeprowadzenie dodatkowych badań technicznych, dotyczy to - zgodnie z art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT - m.in.:

1) pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

a) klasyfikowanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,

2) pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Spełnienie wymagań dla wymienionych wyżej pojazdów stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT). Co istotne, ustawa o VAT nie określa terminów wykonywania dodatkowych badań technicznych pojazdów, co potwierdza, że o zakresie prawa do odliczenia naliczonego podatku decyduje budowa samochodu, a nie moment przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego. Taką opinie wyraził WSA w Bydgoszczy w wyroku z 19 lutego 2020 r. (sygn. akt I SA/Bd 784/19). Jeśli cechy konstrukcyjne pojazdu wskazują, że może on być wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, należy przyjąć, że nałożenie na podatnika obowiązku wykonania dodatkowego badania technicznego ma na celu umożliwienie podatnikowi wykazanie spełnienia wymagań określonych w art. 86a ust. 9 ustawy o VAT, a nie jest warunkiem dającym uprawnienie do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z tym pojazdem.

Reasumując, w przypadku dodatkowych badań technicznych, warunkiem zastosowania pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego jest spełnienie określonych cech konstrukcyjnych pojazdu, które potwierdza wskazane badanie techniczne. Jednakże istnienie tych cech konstrukcyjnych jest kryterium obiektywnym, a badanie techniczne to wymóg jedynie formalny, dowodowy, potwierdzający ich istnienie, ale nie samoistnie kreujący prawo do odliczenia (szerzej zob. wyrok NSA z 7 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 965/16 i wyrok NSA z 10 października 2019 r., sygn. akt I FSK 1492/17). 

r. pr. Joanna Nowicka

 

Podstawa prawna: art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a, art. 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 106 z późn.zm.), art. 81 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 110 z późn.zm.)