ODPOWIEDŹ
Import usług został zdefiniowany został w art.2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt. 4.
Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e (związanych z nieruchomościami), podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 (czyli nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny w Polsce),
b) usługobiorcą jest:
•w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4
(na VAT-UE),
•w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Tak więc nie każde nabycie usług od kontrahenta spoza Polski stanowi import usług. Co do zasady, polski podatnik z importem usług ma do czynienia w sytuacji, gdy dokonuje zakupu usług od kontrahenta z innego kraju, których miejsce świadczenia znajduje się w Polsce, co obliguje polskiego nabywcę do rozliczenia VAT od tych usług na zasadzie mechanizmu reverse charge.
W przypadku opisanym w pytaniu nie mamy do czynienia ze świadczeniem usługi dla podatnika polskiego. Polski podatnik obciążany jest przez sąd francuski kosztami postępowania sądowego, sąd francuski nie świadczy dla niego żadnej usługi w związku z tym w opisanej w pytaniu sytuacji nie mamy do czynienia z importem usług dla celów VAT.
W przypadku gdyby otrzymał Pan od adwokata francuskiego fakturę dokumentującą świadczenie obsługi prawnej, z wyszczególnioną opłatą sądową, która nie byłaby uwzględniona w cenie tej usługi i wydatki z tytułu tej opłaty zostałyby poniesione w imieniu i na Pana rzecz, to taka opłata pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT i rozpoznać należałoby import usług tylko w zakresie świadczonej usługi obsługi prawnej.
Natomiast jeżeli cena usługi obsługi prawnej uwzględniała również opłaty sądowe, to należałoby rozpoznać import usług od całości.
UWAGA: Opłata sądowa z reguły nie stanowi także kosztów uzyskania przychodów. Jednak w określonych sytuacjach, gdy dłużnik ponosi koszty w związku z obroną swoich interesów, koszty te można uznać za koszty uzyskania przychodów i to bez względu na końcowe rozstrzygnięcie sprawy. W tym względzie zawsze istotna jest intencja i racjonalne argumenty dłużnika.
Halina Lisowska
