Kontrola organu egzekucyjnego u dłużnika podatnika

Kontrole

Prowadzę firmę i nie uregulowałem faktur mojemu kontrahentowi. Urząd zajął u mnie wierzytelność z tytułu zaległości VAT mojego kontrahenta. Moje zadłużenie wobec kontrahenta jest sporne i sprawa toczy się przed sądem cywilnym. Czy wystarczy złożyć oświadczenie, że nie przekaże wierzytelności bo sprawa toczy się przed sądem?

ODPOWIEDŹ

Nie wystarczy samo oświadczenie. Zajęcie wierzytelności u kontrahentów podatnika nakłada na dłużników zajętej wierzytelności obowiązek wypowiedzenia się w sprawie zajętej wierzytelności. Jeżeli wierzytelności są sporne oświadczenie dłużnika zajętej wierzytelności winno zawierać dowody świadczące o odmowie przekazania do organu egzekucyjnego zajętej wierzytelności.

W sytuacji spornej wierzytelności dowodem mogą być min. zapisy księgowe we wszystkich księgach rachunkowych, prawomocny wyrok sądu wydany w sprawie przedmiotowej wierzytelności dotyczący istnienia bądź braku zobowiązania do zapłaty.

Zatem dłużnik zajętej wierzytelności wraz z oświadczeniem winien przedstawić kserokopie wyroku sądu bądź księgowań operacji w księgach rachunkowych od dnia powstania dochodzonej wierzytelności np. książka sprzedaży VAT.

UZASADNIENIE

Zajęcie wierzytelności reguluje art 89 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W ramach obowiązków do dłużnika zajętej wierzytelności należy:

  • aby należną od niego kwotę do wysokości egzekwowanej należności wraz z odsetka-mi z tytułu niezapłacenia należności w terminie i kosztami egzekucyjnymi bez zgody organu egzekucyjnego nie uiszczał zobowiązanemu, lecz przekazał organowi egzekucyjnemu,

  • złożenie oświadczenia dotyczącego, czy uznaje zajętą wierzytelność zobowiązanego, czy przekaże organowi egzekucyjnemu kwotę z zajętej wierzytelności na pokrycie należności i w jakiej wysokości, lub z jakiego powodu odmawia tego przekazania i w przed jakim organem toczyła się rozprawa o zajętą wierzytelność.

Należy zauważyć, iż brak materiału dowodowego pod oświadczeniem dotyczącym spornej wierzytelności przyczyni się do przeprowadzenia przez organ egzekucyjny kontroli u dłużnika zajętej wierzytelności. Zgodnie z art. 1a pkt 3 oraz art. 71a§ 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym dłużnikiem zajętej wierzytelności, u którego organ egzekucyjny może przeprowadzić kontrolę, jest dłużnik podatnika.

W trakcie kontroli organ egzekucyjny bada bezpodstawne uchylanie się dłużnika zajętej wierzytelności od przekazania zajętej wierzytelności organowi egzekucyjnemu.

Uzasadnieniem do uchylania się przez dłużnika zajętej wierzytelności od jej przekazania mogą być tylko takie okoliczności prawne, które pozwalają na niewykonanie zobowiązania względem podatnika np. przedawnienie, potrącenia kwoty do zapłaty.

Dodać trzeba, iż istnienie sporu co do wysokości kwoty przypadającej wystawcy faktury VAT (podatnik) od jej odbiorcy (dłużnik podatnika) wyklucza możliwość uznania, że dłużnik zajętej wierzytelności bezpodstawnie uchyla się od jej przekazania w świetle art. 71a § 9 ustawy egzekucyjnej (wyr. WSA w Gliwicach z 11-01-2012 r. sygn. akt I SA/Gl 535/11). Jednakże wykazanie spornej wierzytelności wymaga potwierdzenia dowodami tzn. stosownymi dokumentami.

Jeżeli w trakcie kontroli organ egzekucyjny stwierdzi bezpodstawne uchylanie się dłużnika zajętej wierzytelności od jej przekazania organowi egzekucyjnemu, organ ten będzie dochodził tych należności z majątku kontrolowanego w trybie egzekucji administracyjnej czyli wystawi tytuł wykonawczy na dłużnika podatnika i będzie dochodził przedmiotowych należności z jego majątku (yr. WSA w Poznaniu z dnia 19-05-2011 r. sygn akt I SA/Po 93/11).

Podstawa prawna: art.71a, art. 89 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Paulina Pawluk

Przypisy