ODPOWIEDŹ
W przedstawionej sytuacji pracodawca nie będzie miał prawa do odliczenia kwoty podatku VAT związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, które są wykorzystywane przez jego pracowników podczas wykonywania zadań służbowych.
UZASADNIENIE
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel. Natomiast na mocy przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Przy czym zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu nabycia towarów i usług.
Z analizy wskazanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, który nabył towary (w tym przypadku okulary) i jednocześnie posiada prawo do rozporządzenia tymi okularami jak właściciel. W przedmiotowej sytuacji należy uznać, że pracodawca wyłącznie finansuje zakup okularów, a pracownikowi przysługuje prawo do rozporządzenia towarem jak właściciel. Zatem podatnikowi nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Warto jednak zaznaczyć, iż do niedawna organy podatkowe uznawały, że prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia okularów korekcyjnych dla pracownika zależy od tego, czy faktura została wystawiona na pracownika czy też pracodawcę.
W przypadku gdy faktura była wystawiona na pracodawcę, podatnik miał prawo do odliczenia wskazanej kwoty podatku naliczonego. Natomiast w przypadku faktury wystawionej na pracownika, podatnik nie mógł zrealizować prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Stanowisko takie potwierdza między innymi interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 28 marca 2012 roku o sygnaturze IPTPP1/443-3/12-4/MW, w której to organ stwierdził, że: „(…) w przypadku gdy poniesione wydatki, udokumentowane fakturą wystawioną na Wnioskodawcę, będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, to Wnioskodawca ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury. Należy jednak podkreślić, że podatek VAT podlega odliczeniu w proporcji do kosztów zwracanych pracownikowi, czyli kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę. Tak więc, jeśli Wnioskodawca pokrywa 100% kosztów związanych z zakupem (w przypadku faktury wystawionej na kwotę niższą lub równą określonemu limitowi), może odliczyć cały VAT wynikający z faktury, jeśli zaś pokrywa jedynie część (do wysokości przyjętego limitu), to dokonuje odliczenia odpowiedniej części podatku do wysokości dokonanego zwrotu.
W przypadku, gdy zakup okularów udokumentowany jest fakturą wystawioną na pracownika, Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury”.
W związku z istniejącymi wątpliwościami w powyższym zakresie do Ministra Finansów zostało skierowane zapytanie poselskie nr 5036. W odpowiedzi z dnia 10 września 2013 roku wskazano, że w przypadkach nabycia okularów korekcyjnych „(…)co do zasady zakupu okularów korekcyjnych dokonuje pracownik i to pracownik, a nie pracodawca, posiada prawo do rozporządzania okularami jako właściciel. W sytuacji gdy prawo do rozporządzania towarem (okularami) jako właściciel przysługuje pracownikowi, pracodawca nie ma prawa do odliczenia podatku związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, które są wykorzystywane przez pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych(…)”.
Jednocześnie we wskazanej odpowiedzi podsekretarz stanu działający w imieniu Ministra Finansów poinformował, ze związku ze zgłoszonymi rozbieżnościami w kwestii odliczania podatku VAT od zakupu okularów korekcyjnych w wydanych przez upoważnione organy interpretacjach indywidualnych podjęto działania mające na celu analizę tych interpretacji pod kątem istnienia przesłanek do dokonania ich ewentualnej zmiany w trybie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. W przypadku stwierdzenia, iż w wydanych przez upoważnione organy interpretacjach indywidualnych zajęto nieprawidłowe stanowisko, takie interpretacje z urzędu zostaną zmienione.
Dagmara Kamieńska
