Skutki uporczywego niewpłacania podatku VAT w terminach przewidzianych prawem

ODPOWIEDŹ

Pierwszym rodzajem odpowiedzialności jaka będzie ciążyć na podatniku to odpowiedzialność podatkowa związana z koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowej. Ponadto, w przypadku gdy podatnik uporczywie, czyli w sposób powtarzalny lub też jednorazowy, ale wiążący się z długim terminem niewpłacania podatku, nie będzie regulował zobowiązań podatkowych, może podlegać karze grzywny z tytułu popełnienia wykroczenia skarbowego.

UZASADNIENIE

Na wstępie należy wskazać, że kształt regulacji prawnopodatkowych wskazuje, iż podatnik, ale też płatnik, nie może swoich problemów finansowych przerzucać na Skarb Państwa, poprzez uzależnianie zapłaty podatku od swojej sytuacji finansowej w danym momencie lub przedziale czasowym. Zgodnie z art. 51 § 1 i art. 53 §1 ustawy Ordynacja podatkowa niezapłacony w terminie płatności podatek jest zaległością podatkową od której naliczane są odsetki za zwłokę. Zatem za wpłacany po terminie podatek VAT z mocy prawa naliczane są odsetki. Ponadto, co do zasady, podatnicy mogą podlegać odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe, jeżeli w sposób uporczywy nie wpłacają podatku w terminie. Jak wskazuje się w art.57 §1 Kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.) :podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Trzeba podkreślić, że pojęcie podatku wyrażone w art.57 §1 k.k.s. zawiera w sobie w związku z art.53 §30 k.k.s. również zaliczkę na podatek, ratę podatku, a także opłaty oraz inne niepodatkowe należności budżetu państwa o podobnym charakterze daninowym; określenie „podatnik” oznacza również osobę zobowiązaną do uiszczenia opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa o podobnym charakterze daninowym.

W ustawie Kodeks karny skarbowy nie wyjaśniono jednak co należy rozumieć pod pojęciem uporczywości. Znaczenie językowe pojęcia wskazuje na: „długie utrzymywanie się czegoś”, „ciągłe trwanie”, „stan powracający”, „stan powtarzający się”, ale także obejmuje jedno zachowanie, jeżeli trwa ono długo, a więc utrzymuje się przez określony, dłuższy czas. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 28.11.2013 r., sygn. I KZP 11/13 wskazał: „(…) na zaistnienie znamienia uporczywego niewpłacania podatku w terminie, będącego warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe (…), może wskazywać zarówno cykliczność zachowań podatnika, polegającą na umyślnym niestosowaniu się do wymogu terminowego płacenia podatku, jak i jednorazowe, ale długotrwałe zaniechanie przez niego uregulowania podatku płaconego jednorazowo, mające miejsce już po terminie płatności tego podatku, a więc gdy ma on uregulować go już jako zaległość podatkową, jeżeli zachowanie to wskazuje, że zamiarem podatnika w momencie upływu terminu płatności podatku było uporczywe jego niewpłacanie, a więc odsunięcie uregulowania tego podatku na dłuższy okres”.

Przykład 1

Przedsiębiorca, czynny podatnik VAT wpłaca przez ostatnie kilka miesięcy podatek VAT średnio 40 dni po terminie wpłaty podatku. Taki sposób płacenia VAT-u wynika z nieregularnych wpływów ze sprzedaży środków pieniężnych. Podatnik ten naraża się na ryzyko wszczęcia wobec niego postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe i karę grzywny. W cytowanym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał również że „Łącznie zaś kilkakrotne niedotrzymanie terminu płatności podatku, w razie przedzielenia tych zaniechań okresami płacenia podatku w terminie, także możne oznaczać brak znamienia uporczywości w zachowaniu podatnika”. W opisanym przypadku przedsiębiorca ryzykuje, że czyn ten zostanie zakwalifikowany jako uporczywe niewpłacanie podatku..

Przykład 2

P...