Szerszy obowiązek informacyjny banków wobec organów podatkowych

Szanowny Panie Ministrze!

Według naszych informacji wynika, że fiskus chce mieć dostęp do danych nadawców przelewów bankowych. Tego typu scenariusz przewiduje projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przygotowany przez MF. Z przedmiotowego projektu wynika, że MF planuje zapewnić skarbówce dostęp do informacji o rachunkach bankowych podatnika oraz do szczegółowych informacji o wpływach i obciążeniach rachunków włącznie z danymi o nadawcach i odbiorcach, i tytułach przekazów.

W związku z tym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czemu ma służyć nowelizacja Ordynacji podatkowej?

2. Czy ministerstwo nie uważa, że tego typu zmiany powodują nadmierne inwigilowanie osób prywatnych?

Z należnymi wyrazami szacunku

Posłowie Bogdan Rzońca i Jan Warzecha

Jasło, dnia 17 kwietnia 2013 r.

Odpowiedź na interpelację

Szanowna Pani Marszałek!

Odpowiadając na przekazaną przy piśmie z dnia 7 maja 2013 r., nr SPS-023-17286/13, interpelację panów posłów Bogdana Rzońcy i Jana Warzechy w sprawie projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, uprzejmie przedstawiam, co następuje.

W projekcie założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw przewiduje się rozszerzenie zakresu informacji, których organy podatkowe mogą żądać od banków i innych instytucji finansowych. Pragnę nadmienić, że w obecnym stanie prawnym zakres informacji, jakie mogą być udostępniane organom podatkowym w trybie art. 182-186 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), jest bardzo ograniczony. Działające w Polsce banki i inne instytucje finansowe mają obecnie szerszy obowiązek informacyjny wobec obcych władz podatkowych (w zakresie wynikającym z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w związku z art. 83 § 3 Ordynacji podatkowej) niż wobec polskich organów podatkowych. Polska administracja podatkowa może uzyskać szersze dane z zagranicznych banków niż z polskich banków i instytucji finansowych. Umowy międzynarodowe inkorporujące standard wymiany informacji zgodny z wytycznymi OECD i promowany działaniami politycznymi m.in. w ramach G20 i Rady Europejskiej zastrzegają, iż posiadanie informacji przez bank lub inną instytucję finansową nie może być wyłączną przesłanką dla odmowy jej udzielenia. Jednocześnie w wytycznych OECD zakres przedmiotowy udzielanych informacji ujmowany jest w sposób szeroki, obejmujący generalnie wszystkie dane mogące mieć istotne znaczenie dla celów podatkowych.

Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw przewiduje, że banki będą obowiązane dodatkowo do przekazywania informacji o posiadanych pełnomocnictwach do dysponowania rachunkami bankowymi (rachunkami pieniężnymi, rachunkami papierów wartościowych), liczbie tych pełnomocnictw, obrotach i stanie tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń rachunków i ich tytułów oraz - odpowiednio - ich nadawców i odbiorców. Ponadto zakłada się umożliwienie uprawnionym organom podatkowym pozyskiwania informacji o wysokości zobowiązań wynikających z zawartych umów kredytowych lub umów pożyczki, celów, na jakie zostały udzielone, sposobu zabezpieczenia ich spłaty, wysokości oraz terminów dokonanych spłat oraz źródeł i wysokości dochodów wskazanych we wniosku kredytowym, a także umów depozytowych i umów udostępniania skrytek bankowych. Obowiązek przekazania informacji będzie obejmował również inne informacje będące w posiadaniu banku a mające znaczenie dla ustalenia podstawy opodatkowania, na które powołuje się strona w postępowaniu podatkowym.

W tym miejscu należy podkreślić, że w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 kwietnia 2000 r., sygn. akt K 15/98, orzeczono, że przepisy art. 182 i art. 183 Ordynacji podatkowej są zgodne z art. 47, art. 31 ust. 3, art. 49, art. 51 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Propozycje zmian nie tworzą nowych obowiązków informacyjnych, lecz poszerzają zakres informacji o szczegółowe dane, które banki mają i przetwarzają. Nie ma żadnego powodu, aby te dane były utajniane przed polskimi organami podatkowymi.

Analogiczne zmiany będą dotyczyć zakresu informacji możliwych do pozyskania od innych niż banki instytucji finansowych, o których mowa w art. 182 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa.

Ponadto proponuje się wprowadzenie regulacji umożliwiających uzyskanie informacji o przepływie środków pieniężnych transferowanych z wykorzystaniem usługi przekazu pieniężnego. Coraz częściej zdarza się, iż podatnicy powołują się na uzyskane tą drogą przychody, najczęściej z zagranicy, natomiast prze...