0
1574
Nasza firma płaci spółce powiązanej ze Szwecji opłatę za używanie znaku towarowego. Opłata jest płacona miesięcznie, w oparciu o umowę, a kontrahent nie wystawia nam faktur. Czy pomimo tego powinniśmy rozpoznać import usług? Jeżeli tak, to czy mamy prawo do odliczenia VAT ?
ODPOWIEDŹ
Tak, pomimo braku faktury VAT, Spółka ma obowiązek rozliczenia VAT należnego od importu usług i tym samym prawo do odliczenia podatku naliczonego.
UZASADNIENIE
Znak towarowy to prawnie chroniony, niepowtarzalny element produktu, skutecznie odróżniający go od produktów konkurencyjnych. Znakiem towarowym może być w szczególności nazwa, fraza, symbol, logo, projekt, obraz, kształt produktu, motyw, melodia użyty przez przedsiębiorcę w obrocie gospodarczym w celu uzyskania jednoznacznej identyfikacji swoich towarów lub usług wśród konsumentów.
Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ustanowienie odpłatnego użytkowania znaku towarowego jest odpłatnym świadczeniem usługi, opodatkowanym podatkiem od towarów i usług na podstawie art.8 ust.1 ustawy o VAT. W przypadku świadczenia tego rodzaju usługi na rzecz podatnika, zgodnie z art.28b ustawy o VAT miejscem jej świadczenia jest miejsce siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy. Z przepisów art.17 ust.1 pkt 4 i ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że w sytuacji, kiedy miejsce świadczenia i opodatkowania przypada na państwo, w którym usługobiorca posiada siedzibę, podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia importu usług jest zawsze usługobiorca niezależnie od tego, czy podatek został rozliczony w kraju nabycia, na podstawie innego dokumentu niż faktura.
Jak wynika z zapytania, Czytelnik płaci spółce ze Szwecji miesięczną opłatę z tytułu używania znaku towarowego, jednak kontrahent nie wystawia faktur dokumentujących tę czynność. Jeżeli firma ze Szwecji świadczy usługę użytkowania znaku na terytorium kraju, czynność tę należy rozpoznać jako import usług. Zgodnie z art.2 pkt 9 ustawy o VAT, import usług oznacza bowiem świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art.17 ust.1 pkt 4. A więc mamy do czynienia z importem usług, gdyż usługi świadczone są przez podatników mających siedzibę, miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju. Podatnikiem z tytułu świadczenia (albo raczej nabywania) tychże usług jest podmiot polski.
Zgodnie z art.19 ust.19a pkt 1 ustawy o VAT w przypadku usług, do których stosuje się art.28b, stanowiących import usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tych usług, z tym, że usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.
Zgodnie z art.19 ust.19b w połączeniu z ust.11 ustawy, jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymano część należności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Jak widać, ustawa o podatku od towarów i usług w żaden sposób nie wiąże powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług, o których mowa w art.28b, z wystawieniem faktury przez usługodawcę ani tym bardziej z otrzymaniem tej faktury przez usługobiorcę. Zgodnie z przytoczonymi przepisami, w opisanym przez Państwa przypadku usługę należy uznać za wykonaną z końcem każdego miesiąca (gdyż, zgodnie z umową, miesiąc jest okresem, do którego odnoszą się płatności), a zatem w ostatnim dniu każdego miesiąca powstanie u Państwa obowiązek podatkowy z tytułu importu opisanej usługi, chyba że wcześniej dokonają Państwo płatności za używanie znaku towarowego w danym miesiącu – wtedy obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania tej płatności przez usługodawcę.
W ramach importu usług nabywca zobowiązany jest do samoobliczenia podatku VAT. O ile przepisy nie stanowią inaczej, ma prawo również obniżyć VAT o kwotę podatku naliczonego z tytułu importu usług. Zdarza się, jak w opisanym pytaniu, że dokonujący importu usług nie otrzyma od sprzedawcy faktury VAT. Jak dowiedziono powyżej, brak faktury VAT nie zwalnia nabywcy z obowiązku rozliczenia podatku z tytułu importu usług. Usługobiorca import usług dokumentuje fakturą wewnętrzną, w której określa podstawę opodatkowania i nalicza polski VAT wg stawki jaką jest opodatkowana usługa w Polsce. Podstawą opodatkowania w imporcie usług zgodnie z art.29 ust.17 jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić usługodawcy.
Zgodnie z art.86 ust.2 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. kwota podatku należnego od importu usług. Jak stanowi natomiast art.86 ust.10 pkt 2 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w tym przypadku w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy.
Termin odliczenia podatku naliczonego z tytułu importu usług jest uzależniony zatem od momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku należnym od importu tej usługi. Jeżeli powstanie obowiązek podatkowy z tytułu importu usługi, to automatycznie podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego. Należy podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w takiej sytuacji jest całkowicie niezależne od ewentualnego otrzymania faktury dokumentującej nabycie usługi.
Iwona Porez
