Budynek wybudowany na cele prywatne a prawo do odliczenia VAT w związku z wykorzystaniem w ramach najmu prywatnego dla firmy

ODPOWIEDŹ

Biorąc pod uwagę fakt, że Czytelnik wybudował budynek prywatnie poza działalnością i budynek ten będzie wynajmował w ramach najmu prywatnego – Czytelnik nie może odliczyć podatku z faktur kosztowych.

UZASADNIENIE

Rozpatrując kwestie poruszoną w pytaniu, w pierwszej kolejności należy wskazać na podstawową zasadę dającą prawo do odliczenia podatku zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W myśl powołanego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…). Przepis ten wyznacza podstawową zasadę: istnieje prawo do odliczenia VAT z tytułu zakupów, ale jedynie w części związanej z działalnością gospodarczą, zaś w części nie związanej z działalnością gospodarczą – prawo takie nie przysługuje.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy zauważyć, że w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupów z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonywane są w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Dlatego też każdy podatnik powinien dokonać oceny, czy określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne np. zakup określonych towarów, ma/będzie mieć związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu.

Z licznego w tym temacie orzecznictwa wynika, że dla prawa do odliczenia podatku np. od kosztów budowy, najistotniejsze znaczenie ma zamiar, z jakim dokonano danej inwestycji. Jeśli nabywca ma zamiar, potwierdzony obiektywnymi dowodami, że dane wydatki służą lub będą służyły działalności gospodarczej, to wówczas ma prawo do odliczenia VAT z poniesionych kosztów. Istotna jest intencja nabycia, jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

W pytaniu Czytelnik wyraźnie wskazuje, że budynek ten wybudował prywatnie poza działalnością i budynek ten będzie wynajmował w ramach najmu prywatnego. Dlatego nie może skorzystać z prawa do odliczenia.

Ważne:

Prosimy zwrócić uwagę na wyrok Trybunału (druga izba) z 25 lipca 2018 roku, C 140/17, który można odnieść do sytuacji Czytelnika. Trybunał wskazał, że: „gdy przy nabyciu dobra inwestycyjnego stanowiącego nieruchomość, które ze względu na swój charakakter może być wykorzystywane zarówno do celów działalności opodatkowanej, jak też do celów działalności nieopodatkowanej, podmiot prawa publicznego posiadający już status podatnika nie zadeklarował wyraźnie, że zamierza przeznaczyć je do celów działalności opodatkowanej, ale też nie wykluczył, że dobro to będzie wykorzystywane w takim celu – początkowe wykorzystanie tego dobra do celów działalności nieopodatkowanej nie wyklucza stwierdzenia – po zbadaniu wszystkich faktów (...) – że został spełniony warunek ustanowiony w art. 168 dyrektywy 2006/112, zgodnie z którym podatnik działał w takim charakterze w momencie, w którym dokonał nabycia.”

Odnosząc stanowisko Trybunału do sytuacji Czytelnika można wskazać, że Czytelnik mógłby skorzystać z prawa do korekty odliczenia VAT zapłaconego przy budowie budynku, gdy:

 

• w chwili wybudowania, ze względu na swój charakter, budynek mógł być wykorzystywany zarówno do celów czynności opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych,

 

Czytelnik posiadając już status podatnika nie wskazał wyraźnie zamiaru wykorzystywania tego dobra inwestycyjnego do celów działalności opodatkowanej, ale też nie wykluczył, że będzie ono wykorzystywane do takich celów.

Katarzyna Domińska

Podstawa prawna: art.86 ust.1 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.