Czy spółka komunalna może wystawiać faktury w imieniu Gminy

ODPOWIEDŹ

Tak, Spółka może wystawiać faktury VAT dla najemców w imieniu i na rzecz Gminy.  

UZASADNIENIE

Art. 15 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zasadniczo za podatników nie uznaje się organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust. 6 ustawy o VAT). Powyższe wyłączenie z grona podatników nie będzie dotyczyło Gminy w opisanej w pytaniu sytuacji, gdyż umowy najmu są umowami cywilnoprawnymi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 roku o gospodarce komunalnej umożliwia tworzenie przez jednostki samorządu terytorialnego spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółek akcyjnych, a także zezwala na przystępowanie do takich spółek. Główną przyczyną powołania przez gminę spółki komunalnej jest zapewnienie sprawnej realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej, a więc zadań własnych gminy, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Tak więc utworzona spółka prawa handlowego realizuje zadania gminy z zakresu gospodarki komunalnej w imieniu gminy i na jej rachunek przy pomocy wniesionego lub powierzonego jej majątku komunalnego.

Jak wynika z pytania, Spółka komunalna zarządza mieszkaniami komunalnymi na terenie miasta i otrzymuje za to wynagrodzenie. Spółka komunalna świadczyć będzie czynności w imieniu i na rzecz Gminy, a pobierane od najemców (w imieniu i na rachunek Gminy) kwoty należne z tytułu czynszu najmu lokali mieszkalnych przekazywane są na rzecz Gminy. Należy rozumieć, że Spółka nie będzie świadczyła usług w zakresie wynajmu lokali, a będzie wykonywała jedynie czynności zarządzania lokalami, uzyskując za te usługi wynagrodzenie. A zatem po stronie Spółki kwoty te nie będą stanowić obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Obrót podlegający opodatkowaniu wystąpi po stronie Gminy.

Z przepisów art.106 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz §4 ust.1 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie maja zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług wynika, że fakturę wystawia sprzedawca będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej sprzedaży towarów lub świadczonych usług. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego. Nie można jednak stwierdzić, aby użycie przez ustawodawcę sformułowania, że fakturę wystawia podatnik, było tożsame z koniecznością technicznego wypisania tego dokumentu wyłącznie osobiście przez samego podatnika.

Wprawdzie brak jest na gruncie prawa krajowego uregulowań w zakresie możliwości wystawiania faktur przez osobę trzecią, jednak przepisy Dyrektywy dopuszczają taki sposób wystawiania faktur. Zgodnie z art. 220 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej każdy podatnik upewnia się, że faktura została wystawiona przez niego, nabywcę lub usługobiorcę, lub w jego imieniu i na jego rzecz, przez osobę trzecią (…). Nie można zatem kwestionować prawa podatnika do wystawiania faktur w imieniu i na rzecz innego podmiotu. Należy także podkreślić, że przepisy polskiego prawa podatkowego nie zawierają wyłączenia możliwości udzielenia pełnomocnictwa do wystawiania faktur VAT przez osobę trzecią.

Spółka komunalna może zatem wystawiać faktury VAT w imieniu i na rzecz Gminy z tytułu pobieranych opłat od najemców. W takiej sytuacji, jako sprzedawca widnieć będzie Gmina, zaś Spółka wystąpi w charakterze wystawcy faktur. Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP1/443-493/11/DM z 16 czerwca 2011 roku.

Iwona Porez