0
817
Darowizna budynku administracyjno-biurowego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ od jej części składowych przysługiwało Podatnikowi prawo do odliczenia podatku, jednakże czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.
Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 20 września 2013 roku nr ILPP5/443-126/13-5/PG.
Sytuacja Podatnika
O wydanie indywidualnej interpretacji do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi działalność w szczególności w zakresie najmu lokali użytkowych, usług budowlanych oraz handlu. Z dniem 4 listopada 2001 roku na mocy aneksu do umowy spółki cywilnej, w której Podatnik był wspólnikiem i w związku z jego wystąpieniem ze spółki, otrzymał on w naturze nieruchomość składającą się z działki gruntu w użytkowaniu wieczystym i własności budynku administracyjno-biurowego. Przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności nieruchomości wynikające z tego aneksu zostały zawarte w formie aktu notarialnego. W związku z nabyciem tej nieruchomości nie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT.
W latach 2001-2008 Podatnik przeprowadzał modernizację tego budynku polegającą między innymi na montażu instalacji klimatyzacyjnych i alarmowych oraz nagłośnienia. Jako czynny podatnik VAT od zakupów związanych z ulepszeniem środka trwałego odliczył podatek VAT naliczony. Nakłady inwestycyjne były większe niż 30% wartości początkowej, a budynek od dnia przyjęcia go do używania, tj. od roku 2001 jest przez Podatnika wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W roku 2013 Podatnik planuje przekazać użytkowaną przez niego nieruchomość w formie darowizny na rzecz żony. Darowizna będzie obejmowała grunt i budynek wykorzystywany do prowadzenia działalności. Przedmiotem darowizny nie będzie ani przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Darowizna nieruchomości będzie stanowić majątek osobisty żony, która nie prowadzi działalności gospodarczej, a z którą Podatnik ma ustanowioną rozdzielność majątkową. Pomimo darowizny Podatnik nie zamierza zaprzestać wykonywania działalności opodatkowanej natomiast opodatkowana działalność polegająca na najmie odbywać się już będzie na majątku użyczonym przez żonę.
Dodatkowo, Podatnik wskazał, że przedmiotowy budynek stanowił i stanowi w prowadzonej przez niego działalności zarówno przedmiot świadczonych usług najmu lokali użytkowych jak i miejsce prowadzenia przez niego działalności. Budynek ten na mocy aktu notarialnego z 2001 roku jest od tego czasu siedzibą działalności Podatnika oraz przedmiotem najmu osobom trzecim. Część lokali użytkowych jest wykorzystywana jako biuro administracji, archiwum, pomieszczenie gospodarcze itp. Pozostałe lokale stanowią przedmiot umów najmu z osobami trzecimi, zarówno osobami fizycznymi jak i osobami prawnymi, które wynajmują je w celu prowadzenia własnych działalności. Czasami niektóre z lokali pozostają nie wynajęte, ale pomimo to cały budynek podlega stawce podatku od nieruchomości dla podmiotów gospodarczych, a lokale są utrzymywane w celu prowadzenia działalności najmu osobom trzecim. Nakłady na modernizację oddawane były do użytkowania w każdym roku przeprowadzania modernizacji.
Budynek od 2001 roku wykorzystywany jest do wykonywania czynności opodatkowanych. Od ostatniego oddania do użytkowania nakładów na modernizację, tj. od 2008 roku jest wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
W związku z powyższym podatnik zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniem, czy czynność darowizny będzie zwolniona z VAT.
Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej
Z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne przekazanie towarów z tytułu nabycia których nie przysługiwało częściowe lub całkowite prawo do odliczenia podatku, ale w towarach tych zostały wymienione lub wytworzone części składowe, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało częściowe lub całkowite prawo do odliczenia i które spowodowały trwały wzrost wartości towarów do momentu ich bezpłatnego przekazania.
Natomiast przez część składową nieruchomości należy rozumieć taką rzecz, której odłączenie od rzeczy nadrzędnej będzie powodowało zerwanie więzi:
fizykalno-przestrzennej,
funkcjonalnej (gospodarczej),
wynikiem czego będzie uszkodzenie lub istotne zmiany całości lub części składowej.
Zatem dokonując analizy opisu sprawy oraz obowiązujących przepisów organ podatkowy uznał, iż modernizacja lokali, montaż systemu klimatyzacyjnego, nagłośnienia oraz kamer i instalacji monitorującej stanowią części składowe nieruchomości w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, gdyż ich usunięcie doprowadziłoby do zerwania połączenia z rzeczą nadrzędną o charakterze fizycznym, materialnym. Ponadto, odłączenie uniemożliwiłoby pełnienie funkcji do jakiej zostały stworzone, czyli doszłoby do zerwania więzi funkcjonalnej. Tym samym, będą tutaj spełnione przesłanki określone w art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego, pozwalające uznać ww. instalacje za rzecz składową nieruchomości. Ponadto spowodowały one trwały wzrost wartości budynku.
Biorąc pod uwagę powyższe, w kontekście niniejszej sprawy, organ podatkowy stwierdził, że planowana przez Podatnika darowizna na rzecz żony budynku administracyjno-biurowego będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy, bowiem Podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od nakładów poniesionych na modernizację tego budynku (modernizacja lokali, montaż systemu klimatyzacyjnego, nagłośnienia oraz kamer i instalacji monitorującej).
Jednocześnie z obowiązujących przepisów wynika, iż dla dostawy nieruchomości - budynków, budowli lub ich części, ustawodawca przewidział możliwość stosowania zwolnienia od podatku w oparciu o jedną z dwóch podstaw prawnych: art. 43 ust. 1 pkt 10 lub też pkt 10a ww. ustawy. Jednakże, dla możliwości zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy istotne jest, czy dostawa będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, czy też nie.
Analizując definicję pierwszego zasiedlenia organ podatkowy uznał, iż aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu obiekt musi zostać oddany do użytkowania, a ponadto czynność ta powinna podlegać opodatkowaniu. Z powyższej definicji wynika zatem, że oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za taką należy uznać umowę najmu.
Z opisu sprawy wynika, że Podatnik jest właścicielem budynku od 2001 roku, bowiem stanowi siedzibę działalności gospodarczej Podatnika oraz jest przedmiotem najmu osobom trzecim.
Wobec powyższego organ podatkowy stwierdził, że część budynku będąca przedmiotem najmu po ulepszeniu wynoszącym ponad 30% wartości początkowej obiektu była już zasiedlona. Równocześnie pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Zatem darowizna części nieruchomości, która jest dzierżawiona korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy.
Zastosowanie powyższego zwolnienia od podatku nie jest natomiast możliwe odnośnie pozostałej części nieruchomości, która stanowi siedzibę działalności gospodarczej Podatnika, ponieważ w stosunku do tej części nieruchomości nie doszło do pierwszego zasiedlenia w myśl art. 2 pkt 14 ww. ustawy.
Zatem należy przeanalizować warunki określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy, z których wynika, iż aby było możliwe skorzystanie ze zwolnienia od podatku, muszą być spełnione dwa warunki:
brak prawa do odliczenia podatku w stosunku do tej nieruchomości, oraz
podatnik nie ponosił wydatków na jej ulepszenia, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z tym, że w myśl art. 43 ust. 7a ww. ustawy, tego drugiego warunku nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
Z opisu sprawy jednoznacznie wynika, że w związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości nie przysługiwało Podatnikowi prawo do odliczenia podatku, natomiast od wydatków na ulepszenie, których wartość przekroczyła 30% wartości początkowej nieruchomości, już takie prawo mu przysługiwało. Jednocześnie oświadczył, że od ostatniego oddania do użytkowania nakładów na modernizację budynek ten jest wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.
Biorąc pod uwagę powyższe organ podatkowy stwierdził, że do pozostałej części nieruchomości, która nie jest przedmiotem najmu, zastosowanie znajdzie zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy w związku z art. 43 ust. 7a ww. ustawy.
Reasumując organ podatkowy uznał, iż darowizna budynku administracyjno-biurowego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ od jej części składowych przysługiwało Podatnikowi prawo do odliczenia podatku, jednakże czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.
Jednocześnie organ podatkowy zaznaczył, że z uwagi na brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości, podstawą opodatkowania darowizny będzie jedynie cena nabycia lub wytworzenia części składowych nieruchomości, określona w momencie przekazania, czyli uwzględniająca ich realną wartość w momencie przekazania.
Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a w związku z art. 43 ust. 7a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
