Dokumentacja uprawniająca do skorzystania z zerowej stawki VAT z tytułu WDT

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 9 października 2014 roku, w sprawie C-492/13 Traum EOOD dotyczący warunków dowodowych, jakie musi spełniać dostawca aby mógł skorzystać z zerowej stawki podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Sprawa dotyczyła bułgarskiej spółki, w stosunku do której organy podatkowe w pierwszej kolejności zaakceptowały prawa do skorzystania ze stawki 0% z tytułu WDT, by następnie w wyniku kontroli prawo to zakwestionować. Organy powołały się przy tym na fakt, iż nabywca towarów został z mocą wsteczną wyrejestrowany z VAT w innym państwie członkowskim.

Ponadto, zdaniem organów podatkowych, posiadane przez spółkę dowody przewozu towarów nie potwierdzały jednoznacznie wywozu towarów za granicę. Dokumenty te były zgodne z wykazem dokumentów przewidzianych przez bułgarskie przepisy, ale organy podniosły zarzuty, iż spółka nie wykazała autentyczności podpisu nabywcy oraz że podpis złożony na dokumentach jest podpisem osoby upoważnionej do reprezentowania nabywcy.

Sprawa trafiła do Bułgarskiego Sądu Administracyjnego, który złożył wniosek do TSUE o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

Pytania prejudycjalne

1. Czy należy uznać, że warunek zwolnienia z podatku przewidziany w art. 138 ust. 1 dyrektywy jest spełniony i nie ma zastosowania wyjątek przewidziany w art. 139 ust. 1 akapit drugi dyrektywy w sprawie takiej jak w postępowaniu głównym, w której stwierdzono, że brak przymiotu "osoby zarejestrowanej zgodnie z ZDDS" u nabywcy towaru został wykazany w unijnej bazie danych po zrealizowaniu dostawy, a skarżąca twierdzi, że dochowała należytej staranności, zasięgając informacji w tym systemie, które nie są udokumentowane? Fakt spóźnionego wpisu przymiotu "osoby wyrejestrowanej zgodnie z ZDDS" wynika z wydruków/danych administracji skarbowej?

2. Czy zasady neutralności podatkowej, proporcjonalności i ochrony uzasadnionych oczekiwań narusza praktyka administracyjna i orzecznictwo, zgodnie z którymi na sprzedawcy (spedytorze na podstawie umowy przewozu) spoczywa obowiązek stwierdzenia prawdziwości podpisu nabywcy i wyjaśnienia, czy jest to podpis osoby reprezentującej spółkę - nabywcę, jej pracownika zajmującego odpowiednie stanowisko lub osoby upoważnionej?

3. Czy w przypadku takim jak niniejszy przepis art. 138 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ma skutek bezpośredni i sąd krajowy może go stosować bezpośrednio?

W wydanym wyroku Trybunał zakwestionował stanowisko organów podatkowych. Trybunał stwierdził, iż takie postępowanie naruszałoby zasadę proporcjonalności oraz pewności prawa.

Trybunał orzekł, iż przepisy Dyrektywy VAT „sprzeciwiają się (...) temu, aby organ podatkowy państwa członkowskiego odmawiał korzystania z prawa do zwolnienia z podatku od wartości dodanej z tytułu dostawy wewnątrzwspólnotowej z tego powodu, że nabywca nie był zarejestrowany dla celów tego podatku w innym państwie członkowskim oraz że dostawca nie wykazał, ani autentyczności podpisu znajdującego się na dokumentach przedstawionych na poparcie deklaracji rzekomo zwolnionej dostawy, ani upoważnienia osoby, która podpisała dokumenty w imieniu nabywcy, podczas gdy dokumenty uzasadniające prawo do zwolnienia przedstawione przez dostawcę na poparcie jego deklaracji były zgodne z ustalonym przez prawo krajowe wykazem dokumentów, jakie powinny zostać przedstawione temu organowi i które to dokumenty w pierwszej kolejności zostały zaakceptowane przez ten organ jako dowód uzasadniający, co należy do weryfikacji sądu odsyłającego”.