0
782
Gmina dokonuje sprzedaży usług kanalizacyjnych. Sprzedaż następuje poprzez odczyt liczników i wystawienie faktur. Sprzedaż dokonywana jest dla osób fizycznych i osób posiadających osobowość prawną. Czy jeżeli gmina sprzedaje usługę kanalizacyjną swojej jednostce organizacyjnej np. Szkole, GOPS to wystawia notę obciążeniową, czy fakturę sprzedaży?
ODPOWIEDŹ
Czynności dokonywane pomiędzy Gminą i jej jednostką nie stanowią obrotu, tym samym nie mogą być udokumentowane fakturą.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Dana czynność podlega opodatkowaniu VAT jeżeli jest wykonana przez podatnika. W myśl art.15 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Od zasady tej ustawodawca przewidział pewne wyjątki. I tak na podstawie art.15 ust.6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Pytanie Gminy dotyczy sposobu udokumentowania sprzedaży usług kanalizacyjnych swojej jednostce organizacyjnej.
Jak już nadmieniłem, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Czynności te podlegają opodatkowaniu pod warunkiem, że są wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika.
Zapewne wszystkie czynności wykonywane pomiędzy Gminą a jej jednostkami nie mają charakteru cywilnoprawnego. Tym samym w zakresie, w jakim podległe jednostki wykonują zlecone im przez Gminę zadania, nie ma mowy o świadczeniu usług. Tak więc należy uznać, że czynności wykonywane pomiędzy Gminą, a jej jednostkami, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Należy pamiętać o orzecznictwie sądów, które potwierdzają tezę uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 czerwca 2013 roku / Sygn. Akt I FPS 1/13/, podjętej w składzie siedmiu sędziów. Sądy wskazują, że w świetle art.15 ust.1 i 2 ustawy o VAT, gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku VAT. Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, osobowość prawna, prawo własności i inne prawa rzeczowe przynależą się jednostkom samorządu terytorialnego. Jej jednostki osobowości tej nie mają. Z przepisów ustawy o finansach publicznych wynika, że np. o utworzeniu, zakresie kompetencji, połączeniu lub likwidacji decyduje Gmina. Należy także pamiętać, że wydatki jednostek Gminy są pokrywane bezpośrednio z budżetu Gminy, a dochody są wpłacane na rachunek Gminy.
Reasumując, realizacja zadań własnych przez podległe Gminie jednostki nie stanowi czynności podlegających opodatkowaniu VAT.
Jeżeli Gmina nie działa jako podatnik, a czynność nie stanowi obrotu Gmina nie może wystawić faktury. Nota księgowa (inaczej obciążeniowa, uznaniowa lub obciążeniowo-uznaniowa) może być dokumentem rozliczeniowym każdego podatnika. Biorąc jednak pod uwagę stanowisko sądów, że nie można uznać, że jednostki podległe wykonują działalność gospodarczą we własnym imieniu, należy wybrać odpowiedni sposób rozliczeń przez Gminę wszystkich podległych jej jednostek. Należy także pamiętać, że zgodnie z procesem konsolidacji wszystkich jednostek, Gmina powinna dokonywać wszystkich rozliczeń w składanych przez siebie deklaracjach VAT.
Podstawa prawna: art. 5 ust. 1 pkt 1, art.15 ust.1 i 6 i art. 106 b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług
Karol Zen
