0
1155
Podpisaliśmy z firmą z Białorusi kontrakt na dostawę elementów instalacji technologicznej wraz z jej montażem i uruchomieniem oraz przeszkoleniem personelu. Maszyny są zakupowane w Polsce oraz innych krajach Unii Europejskiej, skąd są one transportowane bezpośrednio do nabywcy na Białoruś: przez Polskę - w przypadku zakupu urządzeń w Niemczech lub, w przypadku zakupu urządzeń na Litwie, bezpośrednio z Litwy przez Rosję na Białoruś. Czy ta dostawa maszyn stanowi eksport? Czy ich nabycie stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów? Czy powinniśmy osobno wystawiać faktury za urządzenia, montaż i uruchomienie instalacji? Usługi będą wykonywane przez nas lub przez firmy z zewnątrz. Transport organizujemy my. Czy będziemy musieli rejestrować się w innych państwach w celu rozliczenia VAT?
ODPOWIEDŹ
Z treści pytania wynika, że Państwa firma zawarła kontrakt z kontrahentem z Białorusi na dostawę elementów instalacji technologicznej wraz z jej montażem i uruchomieniem oraz przeszkoleniem personelu. Elementy i urządzenia wchodzące w skład instalacji technologicznej będą nabywane przez Państwa firmę od dostawców z innych krajów UE (Niemcy. Litwa) i bezpośrednio od tych dostawców wysyłane na terytorium Białorusi w ramach transakcji łańcuchowych. Pytacie Państwo o podatkowe konsekwencje dostawy na rzecz białoruskiego kontrahenta oraz zakupu maszyn od kontrahentów z innych krajów Unii Europejskiej.
1. Opodatkowanie dostawy na rzecz kontrahenta z Białorusi
W opisanym przez Państwa przypadku mamy do czynienia z transakcją polegającą na dostawie towarów wraz z montażem i uruchomieniem, dla której to miejsce opodatkowania określa się na podstawie art.22 ust.1 pkt.2 ustawy o podatku od towarów i usług (UPTiU). Z treści tego przepisu wynika, że miejscem dostawy towarów w przypadku towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane. Dostawa linii technologicznej wraz z montażem nie jest świadczeniem usług, ustalając miejsce opodatkowania dla transakcji świadczonych na rzecz podatnika z Białorusi nie powinni Państwo odrębnie opodatkowywać czynności polegającej na dostawie towarów i odrębnie czynności polegających na montażu, uruchomieniu instalacji, szkoleniu personelu itp., traktując je jako usługi, gdyż istotą świadczenia wykonanego na rzecz kontrahenta z Białorusi jest dostawa towarów wraz z montażem.
Z treści przytoczonego powyżej przepisu art.22 ust.1 pkt.2 UPTiU wynika, że miejscem opodatkowania dostawy instalacji technologicznej wraz z jej montażem i uruchomieniem jest terytorium Białorusi. Czynność ta nie podlega opodatkowaniu w Polsce (NP), natomiast powinna ona zostać opodatkowana na Białorusi zgodnie z obowiązującymi tam przepisami. Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 4 sierpnia 2010 roku, sygnatura IBPP3/443-415/10/PK.
Z komentarza do przepisów białoruskich wynika, że podatek od wartości dodanej VAT za zagraniczne osoby prawne dokonujące sprzedaży towarów, praw majątkowych, robót i usług na terytorium Białorusi i nie wykonujące działalności oraz nie posiadające identyfikacji podatkowej na Białorusi – nalicza i odprowadza białoruski podmiot. Stąd też faktura dokumentująca sprzedaż instalacji technologicznej wraz z montażem i uruchomieniem powinna dodatkowo zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”, gdyż podmiotem obowiązanym do rozliczenia podatku należnego od tej dostawy jest podatnik białoruski. Fakturę należy wystawić nie później niż 7 dnia od dnia wydania towaru, natomiast jeżeli przed wydaniem towaru otrzymano całość lub część należności, w odniesieniu do której zgodnie z ustawą powstaje obowiązek podatkowy, fakturę wystawia się nie później niż 7. dnia od dnia, w którym ją otrzymano (§9 i 10 Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług). W mojej ocenie w Państwa sytuacji jako datę wydania towaru można przyjąć datę podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Takie podejście zaprezentował w powołanej wcześniej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, wskazując, że dostawę należy uznać za dokonaną po podpisaniu bezusterkowego protokołu odbioru.
Wartość sprzedaży dokonanej na rzecz kontrahenta z Białorusi należy wykazać w pozycji 11 deklaracji VAT-7 „Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju” w miesiącu w którym powstałby obowiązek podatkowy dla tego typu dostaw na terytorium Polski. Zgodnie z art.19 ust.1 UPTiU obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art.19 ust.4 UPTiU). Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (art.19 ust.11 UPTiU).
2. Podatkowe konsekwencje nabycia maszyn od kontrahentów z innych krajów Unii Europejskiej
W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie. Dostawę towarów, która:
1) poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;
2) następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów. (Art. 22 ust.2 i 3 UPTiU).
W opisanym przez Państwa łańcuchu dostaw mamy do czynienia z dwiema dostawami:
dostawa od podatnika z innego kraju UE do podatnika z Polski,
dostawa od podatnika z Polski do podatnika z Białorusi.
W związku z tym, że, jak wynika z pytania, to Państwo organizujecie transport, dostawą ruchomą jest dostawa od podatnika z innego kraju UE (Niemcy, Litwa) do podatnika z Polski. Dostawa ta będzie opodatkowana w kraju rozpoczęcia wysyłki (Niemcy, Litwa) stawką 0% jako eksport towarów, gdyż towary te po zakończeniu wysyłki znajdą się na terytorium kraju trzeciego. Transakcja ta nie stanowi dla Państwa wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów i znajdzie się ona poza ewidencją VAT oraz VAT-UE. Dostawa od polskiego podatnika do podatnika z Białorusi jest dostawą nieruchomą (co już omówiono wcześniej), opodatkowaną na terytorium Białorusi.
Dorota Mróz
Biegły Rewident
