Kasa rejestrująca u rolnika ryczałtowego

ODPOWIEDŹ

Przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych - art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przez produkty rolne, zgodnie z art. 2 pkt 20 ww. ustawy rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim.

Z przywołanych przepisów wynika, że zwolnienie rolnika ryczałtowego od podatku ma charakter mieszany, tj. przedmiotowo-podmiotowy. Od podatku zwolnieni są tylko rolnicy ryczałtowi i tylko w wyraźnie wskazanym zakresie. Świadczenie usług rolniczych oraz dostawa produktów rolnych przez podmioty inne niż rolnicy ryczałtowi podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Ponadto innego rodzaju działalność prowadzona przez rolnika ryczałtowego, nie uprawnia go do zwolnienia przedmiotowego, np. działalność handlowa, dostawa produktów rolnych innych niż z własnej produkcji również podlegać będzie co do zasady opodatkowaniu, z możliwością skorzystania w tym zakresie ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.

Z treści art. 109 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług. W myśl art. 111 ust. 1 ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W części II w poz. 48 załącznika zostały wymienione dokonywane przez rolników ryczałtowych dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczących usługi rolnicze, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Natomiast w myśl art. 117 ustawy o podatku od towarów i usług rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:

1. wystawiania faktur, o których mowa w art. 106;

2. prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;

3. składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1;

4. dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96.

Jak wynika z przytoczonych powyżej przepisów dokonywana przez rolnika ryczałtowego sprzedaż produktów rolnych pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego oraz świadczenie przez niego usług rolniczych korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. W tym też zakresie nie ma obowiązku wystawiania faktur, prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług, składania w urzędzie skarbowym deklaracji w zakresie podatku od towarów i usług oraz dokonania zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie tego podatku, a zatem rolnik ryczałtowy nie jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przy pomocy kasy rejestrującej obrotu z tytułu sprzedaży produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej (własnego gospodarstwa rolnego).

Jeżeli natomiast rolnik ryczałtowy prowadzący własną produkcję rolną prowadzi również działalność gospodarczą polegającą na handlu innymi produktami nie pochodzącymi z własnej produkcji rolnej, wówczas istnieje obowiązek ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, dokonywanej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej - o ile nie korzysta w tym zakresie z innego,  wymienionego w § 3 w/w rozporządzenia zwolnienia.Bożena Sawicka