Korzystam ze zwolnienia podmiotowego od VAT. W sierpniu najprawdopodobniej przekroczę limit 150.000 zł. Jak opodatkować to przekroczenie? Jeżeli przykładowo wystawię fakturę na kwotę 10.000 zł, z czego 3.000 zł będzie ponad limit, to czy powinienem opodatkować kwotę 3.000 zł czy całe 10.000 zł?
ODPOWIEDŹ
W opisanym przykładzie powinien Pan opodatkować całą kwotę 10.000 zł.
UZASADNIENIE
W art.113 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca zwolnił od VAT sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Na mocy art.113 ust.9 ustawy ze zwolnienia od podatku korzysta również sprzedaż dokonywana przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł. Zgodnie natomiast z art.113 ust.5 i 10 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży dokonywanej przez podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego przekroczy powyższe limity, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Powyższe oznacza, że w opisanym w pytaniu przypadku utraci Pan prawo do zwolnienia w stosunku do całej wartości transakcji, która spowoduje przekroczenie ustawowego limitu uprawniającego do zwolnienia.
Opisana powyżej zasada jest odmienna i mniej korzystna dla podatników od tej obowiązującej jeszcze do końca zeszłego roku, kiedy to zwolnienie traciło moc dopiero w momencie przekroczenia kwoty limitu, a opodatkowaniu podlegała jedynie nadwyżka sprzedaży ponad limit uprawniający do zwolnienia.
Należy pamiętać, że, zgodnie z art.96 ust.5 pkt 2 ustawy o VAT podatnicy, którzy tracą prawo do zwolnienia podmiotowego od VAT, są obowiązani do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego (lub jego aktualizacji, jeżeli są zarejestrowani jako podatnicy VAT zwolnieni) przed dniem, w którym utracą prawo do zwolnienia. Przepis ten wymaga zatem od Pana dokładnego śledzenia wartości sprzedaży i złożenia lub aktualizacji zgłoszenia VAT-R jeszcze przed dokonaniem sprzedaży, którą przekroczy Pan kwotę limitu.
Proszę również pamiętać, że, jeżeli po utracie zwolnienia posiada Pan jeszcze jakieś towary, od których nie odliczył Pan podatku, a które wykorzysta Pan do wykonania czynności opodatkowanych, może Pan odliczyć od nich naliczony podatek, w pierwszej deklaracji po dokonaniu rejestracji. Wynika to z art.91 ust.7 i 7c i 7d ustawy o VAT, zgodnie z którym jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług innych niż środki trwałe wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się jednak, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.
Podobnie, jeżeli posiada Pan towary i usługi, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do Pana środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, może Pan dokonywać rocznej korekty odliczenia podatku do końca okresu, w którym upłynie 5 (a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów 10) lat od ich nabycia. Roczna korekta dotyczy w takiej sytuacji jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu tych środków. Korekty tej dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty (art.91 ust.7a, ust.2 i 3 ustawy o VAT). Zatem pierwszej korekty mógłby Pan dokonać w rozliczeniu za styczeń 2015 roku.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych przed utratą zwolnienia podmiotowego, po dokonaniu rejestracji dla potrzeb VAT, potwierdza indywidualna interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPP1/443-275/09/MS z 17 czerwca 2009 roku.
Ewa Konarska