Konsekwencje nieprawidłowego wystawiania faktur przez małego podatnika

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art.21 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług mały podatnik, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:

1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,

2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż czynny podatnik VAT.

Otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Zatem już sposób rozliczenia przez Panią należnego podatku jest nieprawidłowy, gdyż obowiązek podatkowy powinna Pani rozpoznawać nie w terminie płatności, lecz z chwilą faktycznego otrzymania zapłaty od dostawcy (a w przypadku odbiorców innych niż czynni podatnicy VAT nie później niż 180 dni od daty sprzedaży).

Kolejnym problemem jest nieprawidłowe wystawianie przez Panią faktur. Zgodnie z treścią art.106e ust.1 pkt 16 ustawy o VAT, mali podatnicy rozliczający się metodą kasową mają obowiązek umieszczać na wystawianych fakturach adnotację „metoda kasowa”. W stanie prawnym obowiązującym do końca 2013 roku ten obowiązek nakładał na podatników rozliczających się metodą kasową §5 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Art.62 ustawy z dnia 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy przewiduje sankcje za wadliwe wystawianie faktur, zatem, nawet jeżeli rozliczałaby Pani VAT należny w prawidłowych terminach, grozi Pani sankcja karna skarbowa za nieprawidłowe wystawianie faktur. Powinna Pani zatem skorygować wystawione dokumenty. Może to Pani zrobić, w myśl art.106j ust.1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług, poprzez wystawienie faktur korygujących treść faktur pierwotnych. W takiej sytuacji pojawia się jednak problem odliczenia podatku przez Pani odbiorców.

Zgodnie z art.86 ust.10 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 roku prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Zatem po 1 stycznia 2014 roku Pani kontrahenci mogą odliczać podatek naliczony z otrzymywanych od Pani faktur dopiero w momencie, kiedy otrzyma Pani zapłatę wynikającej z nich należności. Jednakże, w związku z tym, że Pani faktury nie zawierały wymaganej adnotacji, odbiorcy Ci mogli nie wiedzieć o tym, że w Pani przypadku obowiązek podatkowy powstaje w sposób szczególny i odliczyć VAT zbyt wcześnie. Ich obowiązkiem, po otrzymaniu wystawionych przez Panią faktur korygujących, będzie skorygowanie takich rozliczeń.

Nieco bardziej skomplikowana sytuacja ma miejsce w przypadku faktur otrzymanych przez Pani kontrahentów do końca 2013 roku. Zgodnie z obowiązującym wówczas §18 ust.1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku nabycia przez podatnika innego niż mały podatnik rozliczający się metodą kasową towarów i usług udokumentowanych fakturą oznaczoną zgodnie z odrębnymi przepisami "metoda kasowa" podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określoną w tej fakturze, w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym uregulował całość lub część należności. Jeżeli należność była uregulowana w części, podatek mógł być odliczony proporcjonalnie do zapłaconej kwoty. Jak widać, przepisy podatkowe obowiązujące do końca 2013 roku przewidywały szczególny termin odliczania podatku jedynie w przypadku, gdy faktura zawierała adnotację „metoda kasowa”. Jeżeli faktura nie zawierała takiej adnotacji, odbiorcy mieli zatem prawo do odliczenia podatku na zasadach ogólnych, w momencie otrzymania faktury. Jednakże z chwilą wystawienia przez Panią faktur korygujących, moment, w którym odbiorcy mają prawo do odliczenia podatku się zmieni. W tej sytuacji również może zajść konieczność dokonania korekty rozliczeń podatkowych.

Ewa Konarska