Konsekwencje rejestracji w VAT Gminy w miejsce Urzędu Miasta

Sytuacja podatnika

Z zapytaniem do organu podatkowego zwrócił się Urząd Miejski, który jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i który posiada nadany numer NIP. Urząd rozlicza podatek VAT od wszystkich czynności podlegających opodatkowaniu oraz składa miesięczne deklaracje VAT-7. Faktury VAT sprzedaży wystawiane są przez Urząd a na fakturach będących dowodem zakupu jako nabywca również występuje Urząd. Urząd prowadzi również ewidencję obrotu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą kasy rejestrującej.

W związku z tym, że w orzecznictwie ukształtował się pogląd, że to jednostka samorządu terytorialnego, czyli gmina jako osoba prawna winna być podatnikiem podatku od towarów i usług, a nie obsługujący ją urząd będący jednostką budżetową, Gmina planuje wystąpić o nadanie numeru NIP i zarejestrować się jako czynny podatnik VAT, równocześnie wyrejestrowując jako czynnego podatnika podatku VAT Urząd Miejski.

Przed zarejestrowaniem Gminy Urząd zwrócił się do organu podatkowego o potwierdzenie poprawności przeprowadzenia ewentualnych korekt przyszłych rozliczeń z tytułu VAT oraz wyjaśnienie spraw związanych z uznaniem lub nie tożsamości i ciągłości Urzędu i Gminy jako tego samego podatnika.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

W wydanej interpretacji organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem Urzędu, iż w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, to Gmina występuje w charakterze podatnika VAT. Ponadto, ponieważ to Gmina, a nie Urząd posiada osobowość prawną i w określonym zakresie może korzystać z niej w celu prowadzenia działalności gospodarczej, Urząd nie powinien być uznawany za odrębnego podatnika VAT. Dla potrzeb rozliczenia podatku od towarów i usług Gmina i Urząd powinny stosować NIP nadany Gminie. Dokonując rejestracji Gminy dla celów rozliczeń podatku od towarów i usług należy równocześnie wyrejestrować Urząd z rejestru czynnych podatników VAT, gdyż nie będzie on już dokonywał rozliczeń tego podatku. NIP, którym Urząd posługiwał się do tej pory będzie wówczas służył jedynie do celów rozliczeń zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników, czy też w zakresie rozliczeń składek ZUS. Podkreślić przy tym należy, iż to na Gminie jako odrębnym podmiocie i podatniku VAT ciąży obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego. Pomimo planowanej późniejszej rejestracji Gminy zachowana będzie ciągłość podatnika VAT ze względu na tożsamość, gdyż Urząd działa jako reprezentant Gminy. Tym samym kwestia rejestracji Gminy dla celów VAT na miejsce Urzędu będzie miała jedynie charakter technicznej czynności mającej uporządkować rozliczenia z tytułu VAT.

Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził również następujące następstwa prawne zarejestrowania Gminy w miejsce Urzędu Miejskiego jako podatnika VAT:

1) Gmina będzie miała prawo do złożenia korekty (z podaniem NIP Gminy oraz wskazaniem Gminy jako podatnika VAT) odpowiedniej deklaracji VAT-7 złożonej pierwotnie przez Urząd w przypadku wystąpienia konieczności wskazania podwyższenia kwoty podatku należnego z przyczyn powodujących konieczność skorygowania deklaracji za okres, w którym czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd. Nie można wykluczyć, że wystąpi potrzeba zadeklarowania sprzedaży nieudokumentowanej uprzednio fakturą VAT i niewykazanej w przeszłości przez Urząd dla celów VAT lub też wystąpi konieczność wystawienia faktury korygującej zwiększającej VAT należny bądź konieczność opóźnionego wystawienia faktury sprzedażowej, potwierdzającej w konsekwencji obowiązek rozliczenia podatku należnego. W sytuacji, gdy obowiązek zadeklarowania tych faktur powstanie w okresie, w którym czynnym i zarejestrowanym podatnikiem był Urząd, konieczne będzie skorygowanie deklaracji VAT-7 złożonej przez Urząd za odpowiedni okres.

2) Gmina będzie miała prawo do złożenia korekty (z podaniem NIP Gminy oraz wskazaniem Gminy jako podatnika VAT) odpowiedniej deklaracji VAT-7 złożonej pierwotnie przez Urząd w przypadku wystąpienia konieczności zwiększenia kwoty podatku naliczonego odnoszącego się do okresu, w którym czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd.

Biorąc pod uwagę fakt, że Urząd jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań Gminy i nie występuje odrębna od podmiotowości Gminy podmiotowość Urzędu, to zakupy formalnie poczynione przez Urząd są de facto dokonywane na rzecz Gminy, która jest jedynym właściwym podatnikiem podatki VAT, stąd podlegają odliczeniu przez Gminę.

3) Od czasu rejestracji Gminy jako podatnika VAT, Gmina będzie miała prawo do wystawienia ewentualnych faktur korygujących do faktur sprzedażowych wystawionych przez Urząd oraz not korygujących do faktur wystawionych na Urząd dotyczących transakcji w okresie, w którym czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd.

W związku z tym, że właściwym podatnikiem zobowiązanym do rozliczania podatku VAT będzie Gmina, faktury dokumentujące przeprowadzone zdarzenia gospodarcze powinny być wystawiane przez Gminę i ze wskazaniem Gminy jako nabywcy. Dotyczyć to będzie również faktur korygujących i not korygujących, których wystawienie i przyjmowanie jest niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

4) Gmina będzie miała prawo do przyjmowania i w razie potrzeby wykazywania w rozliczeniach z tytułu VAT faktur korygujących do faktur wystawionych na Urząd oraz not korygujących do faktur wystawionych przez Urząd w okresie, w którym czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT był Urząd.

5) Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur błędnie wystawionych, jeżeli błąd będzie dotyczył omyłkowego wskazania jako nabywcy: Urzędu, przy jednoczesnym wskazaniu nr NIP Gminy; Gminy, z jednoczesnym wskazaniem nr NIP Urzędu lub też Urzędu z nr NIP Urzędu, bez konieczności korygowania takiej faktury.

6) Gmina będzie mogła skorzystać z „ulgi za złe długi”, o której mowa w art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku, gdy w przeszłości to Urząd ujął w swojej deklaracji podatek należny od dostawy towarów lub świadczenia usług z tytułu których należność nie została uregulowana.

Zmiana podatnika VAT z Urzędu na Gminę w momencie rejestracji Gminy dla celów VAT i jednocześnie przyjęcie i kontynuowanie przez Gminę rozliczeń z tytułu tego podatku będzie jedynie czynnością techniczną, porządkującą i neutralną m. in. dla prawa do skorzystania z ulgi o której mowa w art. 89a ustawy o VAT.

7) Gmina nie będzie mogła skorzystać z ulgi w postaci odliczenia od podatku kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących.

Ulga na zakup kas rejestrujących przysługuje tylko przy zakupie kas w związku z wypełnieniem powstającego po raz pierwszy u danego podatnika obowiązku ewidencjonowania. Oznacza to, że kolejne kasy, nabyte po dacie powstania obowiązku ewidencjonowania, nie uprawniają podatnika do skorzystania z ustanowionej ulgi. Odnosi się to także do sytuacji, w której podatnik dokonuje rozszerzenia działalności, w związku z czym instalowane są nowe kasy, które są kasami nabytymi już po dniu powstania obowiązku ewidencjonowania lub w sytuacji nabycia kas w celu wymiany starych modeli na nowe. Żeby Gmina mogła dokonywać dalszej ewidencji obrotu za pomocą kas rejestrujących, konieczny będzie zakup nowych kas, z uwagi na zmianę danych identyfikacyjnych podatnika, gdyż pamięć fiskalna kasy umożliwia trwały jednokrotny zapis danych bez możliwości ich likwidacji lub zmiany. Należy w tym względzie uznać ciągłość i tożsamość Urzędu i Gminy jako tego samego podatnika. W związku z tym, ponieważ Urząd rozpoczynając ewidencjonowanie obrotu skorzystał z przysługującej mu ulgi na zakup kas, tym samym Gmina nie będzie miała możliwości odliczenia od podatku kwot wydatkowanych na zakup nowych kas.

Podstawa prawna: art. 15 ust.1, art.19 ust.4, art.86 ust.1, ust.10, ust.11 i ust.13, art.89a, art.106 ust.1, art.109 ust.3, art.111 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.