W ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonujemy sprzedaży zwolnionej z podatku VAT oraz opodatkowanej stawką podstawową. Zakupy służące naszej działalności są rozliczane proporcją, której wskaźnik ustalony na ten rok wynosi 30%. W jakiej wysokości powinniśmy wykazywać wartość netto zakupów w deklaracji VAT-7? Czy kwota netto powinna być również przeliczona wskaźnikiem proporcji, czy może należy wykazywać całą kwotę netto z faktur zakupowych?
ODPOWIEDŹ
W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art.90 ust.1ustawy o podatku od towarów i usług).
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art.90 ust.2 UPTiU).
Natomiast art. 109 ust. 3 UPTiU mówi, że podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art. 134 oraz art. 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.
Z powyżej przytoczonych przepisów wynika, że ustawodawca określił tylko zasady proporcjonalnego odliczania podatku VAT naliczonego od zakupów związanych ze sprzedażą zwolniona i opodatkowaną, nie określił natomiast sposobu ujmowania kwot netto od tych zakupów, dlatego też prawidłowe i dopuszczalne są oba poniższej podane rozwiązania.
Założenie:
Wskaźnik proporcji odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów związanych ze sprzedażą zwolnioną i opodatkowaną wynosi 30%
Dane z ewidencji VAT zakupów:
Wartość netto: 1.000 zł, podatek VAT naliczony: 230 zł
Podatek VAT podlegający odliczeniu: 69 zł
Podatek VAT niepodlegający odliczeniu: 161 zł
Ujęcie zakupów w deklaracji VAT-7:
1. wartość netto zakupów wykazana w deklaracji VAT-7 jest równa kwocie netto wykazanej na fakturze zakupowej:
Pozycja 41 Wartość netto nabytych towarów i usług: 1.000 zł
Pozycja 42 Podatek naliczony: 69 zł
2. wartość netto zakupów wykazana w deklaracji VAT-7 jest przeliczana wskaźnikiem proporcji:
Pozycja 41 Wartość netto nabytych towarów i usług: 300 zł
Pozycja 42 Podatek naliczony: 69 zł
Oba rozwiązania są poprawne, a większość programów finansowo-księgowych daje użytkownikom możliwość sparametryzowania, czy do VAT kwota netto jest rozliczana proporcją, czy ujmowana w całości. Wybór rozwiązania należy do podatnika, gdyż nie jest w sposób jednoznaczny określony ustawowo.
Większość urzędów skarbowych preferuje jednak to drugie rozwiązanie, ponieważ ich systemy dokonują walidacji wprowadzonych kwot netto i podatku VAT naliczonego i jeżeli od strony technicznej, kwota VAT jest nieadekwatna do kwoty netto (np. w rozwiązaniu 1: 69/1000 to jest 6,9%), czyli poniżej 8% (a zazwyczaj zakupy dla większości prowadzonej działalności wynoszą 23% i 8%), to można się spodziewać wezwania w celu złożenia wyjaśnień, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy.
Zastosowanie rozwiązania 1 jest również prawidłowe i złożenie urzędnikowi stosownych wyjaśnień powinno być wystarczające.
Zdaniem Redakcji urzędy skarbowe nie powinny wymuszać na podatnikach składania korekt deklaracji VAT i wykazywania kwoty netto zakupów po przeliczeniu wskaźnikiem proporcji (tak jak w przypadku rozwiązania 2), gdyż nie wynika to wprost z przepisów podatkowych.
Dorota Mróz
Biegły Rewident