Nabycie w UE oraz import wina ze sprzedażą firmom oraz osobom prywatnym

Import wina

W przypadku nabycia wina z terytorium spoza UE mamy do czynienia z importem towarów, gdyż towar przywieziony jest z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju (art. 2 pkt 7 ustawy o o podatku od towarów i usług).

Zgodnie z art.33 ust.1 i ust.4 ustawy o VAT, podatnicy, dokonujący importu towarów są obowiązani do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku, z uwzględnieniem obowiązujących stawek, z zastrzeżeniem art. 33b. Podatnik jest obowiązany w terminie 10 dni, licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych, do wpłacenia kwoty obliczonego podatku, z zastrzeżeniem art. 33a-33c.

Natomiast z art.33a ust.1 i ust.2 ustawy o VAT wynika, że w przypadku gdy towary zostaną objęte na terytorium kraju procedurą uproszczoną, w której okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy, podatnik może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.

Aby skorzystać z tej procedury należy przedstawić naczelnikowi urzędu celnego, przed którym podatnik dokonuje formalności związanych z importem towarów, wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:

• zaświadczeń o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość,

• potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

Powstanie obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów jest związane z powstaniem obowiązku zapłaty cła lub faktem zaistnienia określonych procedur celnych.

Zgodnie z art.19a ust.9 ustawy o VAT obowiązek podatkowy w imporcie towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego (), a podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło, podatek akcyzowy (art.30b ust.1 ustawy o VAT).

Podstawa opodatkowania, obejmuje także koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia - o ile nie zostały włączone do wartości celnej - ponoszone do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju, jak również wynikające z transportu do innego miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu (art.30b ust.4 ustawy o VAT).

Natomiast podatnicy rozliczających import towarów zgodnie z art.33b ustawy o podatku od towarów i usług, czyli stosujący pojedyncze pozwolenie na zastosowanie zgłoszenia uproszczonego lub procedury w miejscu składają deklarację importową VAT-IM. Deklarację tę składa się w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, nie później niż przed dniem złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy.

Kwotę podatku naliczonego, w przypadku importu towarów stanowi kwota podatku wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego, należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a oraz wynikająca z deklaracji importowej, w przypadku, o którym mowa w art. 33b (art.86 ust.2 pkt 2 ustawy o VAT), jednak pod warunkiem, iż importowane towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art.86 ust.1 ustawy o VAT).

Zatem w przypadku rozliczenia wg procedury ogólnej należy najpierw zapłacić podatek do urzędu celnego (w terminie 10 dni licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych), a następnie dokonać odliczenia podatku naliczonego w deklaracji podatkowej VAT za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał dokument celny lub za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych (art.86 ust.10b pkt 1 i ust.11 ustawy o VAT).

Natomiast w przypadku procedury uproszczonej podatnik w deklaracji VAT wykazuje zarówno VAT należny, jak i naliczony (co wynika z art.86 ust.10 ustawy o VAT).

Podatek zapłacony na podstawie deklaracji importowej podlega odliczeniu poprzez wykazanie w deklaracji VAT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym lub za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych (art.86 ust.10 i ust.11 ustawy o VAT).

Każdy, kto chce importować wino do Polski, musi pamiętać, że jest to czynność podlegająca opodatkowaniu akcyzą i przed jej wykonaniem należy dokonać rejestracji w zakresie podatku akcyzowego.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym w przypadku importu podatnik jest obowiązany do obliczenia i wykazania kwoty akcyzy w zgłoszeniu celnym. Jeżeli naczelnik urzędu celnego stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota akcyzy została wykazana nieprawidłowo, wydaje decyzję określającą kwotę akcyzy w należnej wysokości.

W związku z tym, że wino jest wyrobem alkoholowym objętym obowiązkiem oznaczania podatkowymi znakami akcyzy, tak więc nie może być przemieszczony ani sprzedawany na terytorium kraju bez wcześniejszego oznaczenia prawidłowymi znakami podatkowymi akcyzy.

Zatem przed dokonaniem importu należy:

1. Złożyć zapotrzebowanie wstępne na znaki akcyzy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów,

2. Założyć i prowadzić ewidencję znaków akcyzy (w formie papierowej lub elektronicznej) i pisemnie powiadomić naczelnika urzędu celnego o formie jej prowadzenia. Ewidencja powinna zawierać informacje o liczbie znaków akcyzy wydanych, wykorzystanych do naniesienia, uszkodzonych, zniszczonych, utraconych oraz zwróconych. Powinna być przechowywana do celów kontroli przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została sporządzona.

3. Zwrócić się do naczelnika urzędu celnego właściwego w sprawach znaków akcyzy o wydanie decyzji w sprawie wydania podatkowych znaków akcyzy i wpłacić stosowne kwoty odpowiadające wartości podatkowych znaków akcyzy oraz kwoty na pokrycie kosztów wytworzenia podatkowych znaków akcyzy.

4. Odebrać znaki akcyzy i przekazać je podmiotowi wysyłającemu z terytorium państwa członkowskiego zamówione wyroby akcyzowe celem ich naniesienia na opakowania jednostkowe (rozliczenia przekazanych znaków akcyzy należy dokonać we wskazanym w przepisach podatkowych terminie).

Należy przy tym pamiętać, aby dokonać odprawy celnej wywozowej banderol.Ponadto podmiot dokonujący importu wina jest obowiązany uzyskać od podmiotu zagranicznego dokument rozliczeniowy z przekazanych mu banderol, z uwzględnieniem rodzaju, serii, roku wytworzenia, numeru ewidencyjnego i liczby banderol przekazanych w celu naniesienia na opakowania jednostkowe wyrobów akcyzowych, wykorzystanych do naniesienia, uszkodzonych, zniszczonych, utraconych lub niewykorzystanych, niezwłocznie po otrzymaniu wyrobów, nie później jednak niż w terminie trzech miesięcy od dnia wydania banderol podmiotowi zagranicznemu mającemu siedzibę poza terytorium kraju. Dokument ten stanowi podstawę dokonania odpowiednich wpisów do ewidencji.

UWAGA: Banderole można nakleić także na terytorium Polski, ale przed dopuszczeniem wina do obrotu. Można to zrobić jednak tylko w wolnym obszarze celnym, składzie wolnocłowym lub składzie celnym.

W momencie gdy oznakowane podatkowymi znakami akcyzy wino znajdzie się już na terenie kraju musi zostać objęte procedurą dopuszczenia do obrotu w urzędzie celnym.

Do urzędu celnego należy przełożyć:

1. Dokumenty przesłane przez dostawcę (np. faktura handlowa, list załadowczy, list przewozowy, świadectwo pochodzenia)

2. Zaświadczenie o zakupie znaków akcyzy z podaniem numerów poszczególnych banderol

3. Dokument potwierdzający odprawę celną wywozową banderol,

4. „Świadectwo spełnienia wymagań zdrowotnych przez środek spożywczy” - wystawiany przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego,

5. „Protokół kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych przywożonych z zagranicy” - sporządzany przez Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Ponadto należy wypisać specjalne zgłoszenie celne i zgłosić towar do odprawy celnej. Urząd celny po weryfikacji dokumentów i oględzinach towaru stwierdzi, czy można wino dopuścić do obrotu.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie wina

Zgodnie z art.9 ustawy o podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem ma miejsce wówczas gdy spełnione są łącznie warunki:

1. kupujący nabywa prawo do rozporządzania towarami jak właściciel;

2. towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Ponadto przepisy ustawy określają pewne wymagania odnośnie statusu dostawcy i nabywcy, warunkujące uznanie transakcji za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów:

• dostawcą towarów musi być podatnik od towarów i usług lub podatnik od wartości dodanej;

• nabywcą musi być:

  • - podatnik od towarów i usług lub podatnik od wartości dodanej, a towary przez niego nabywane mają służyć jego działalności gospodarczej;

  • - osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT - z zastrzeżeniem art.10 ustawy.

W przypadku gdy dostawca i nabywca będą spełniali definicję cytowanego wyżej artykułu będziemy mieli do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem wina.

W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia obowiązek podatkowy (zgodnie z art. 20 ust.5 ustawy o VAT) powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Podstawą opodatkowania WNT jest wszystko co stanowi zapłatę (art.29a ust.1 w powiązaniu z art.30a ustawy o VAT). Podstawa opodatkowania określona w euro jest przeliczana wg kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego. Ważne jest to, że przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów akcyzowych, do podstawy opodatkowania wlicza się również akcyzę.

Od ustalonej podstawy opodatkowania należy wyliczyć VAT należny wg stawek, jakie obowiązują dla dostawy krajowej danego towaru. W przypadku wina jest to 23%.

W deklaracji VAT-7 należy wykazać podatek należny i naliczony z tytułu WNT. Podatnicy są także zobowiązani do złożenia w urzędzie skarbowym informacji podsumowującej zawierającej dane dotyczące wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru na druku VAT-UE.

Przy nabyciu wina z terenu Wspólnoty, istnieje obowiązek złożenia w urzędzie celnym zabezpieczenia należności akcyzowych. Jest to równowartość średnich miesięcznych należności akcyzowych, jakie planujemy płacić. Urząd celny wydaje w zamian urzędowe potwierdzenie złożenia takiego zabezpieczenia.

WAŻNE: Producent z kraju UE, od którego dokonujemy nabycia wina powinien załączyć do faktury handlowej, dokument przeznaczony do transportu wyrobów akcyzowych, czyli tzw. Administracyjny Dokument Towarzyszący (ADT), który jest niezbędny przy odprawie celnej.

Sprzedaż wina na terenie Polski

Zgodnie z zasadą jednofazowości podatku akcyzowego, jeśli podatek akcyzowy z tytułu importu wyrobów alkoholowych został prawidłowo rozliczony, to późniejsza sprzedaż tych wyrobów na terenie kraju, nie podlega już akcyzie.

Podatnicy dokonujący dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art.113 ust.1 i ust.9 ustawy o VAT. Zgodnie bowiem z art.113 ust.13 pkt 1 lit. b ustawy o VAT zwolnień tych nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

Dostawa wina na terytorium kraju, podlega opodatkowaniu stawką podstawową w wysokości 23%. W przypadku gdy sprzedaż dokonywana jest na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem należy udokumentować ją fakturą.

W przypadku sprzedaży wina na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych istnieje obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zgodnie bowiem z § 4 pkt 1 lit.n rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, nie stosuje się, bez względu na wysokość osiąganych obrotów m.in.: przy dostawie napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, bez względu na symbol PKWiU, z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów.

Halina Lisowska