Najem samochodu od podatnika z Niemiec

ODPOWIEDŹ

W przypadku najmu samochodu osobowego od kontrahenta zagranicznego przez okres dłuższy niż 30 dni miejscem świadczenia usługi będzie terytorium Polski. Zatem, będzie Pan zobowiązany naliczyć podatek należny z tytułu importu usługi wykazując VAT według stawki 23%. Natomiast po stronie podatku naliczonego będzie Pan mógł odliczyć wyłącznie 60% wartości wyliczonej kwoty podatku należnego. Analogicznie będzie Pan postępował w każdym kolejnym miesiącu, przy czym suma kwoty odliczonego podatku naliczonego, w całym okresie użytkowania samochodu nie może przekroczyć wartości 6.000 zł.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 28b ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W przypadku gdyby usługa była świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas za miejsce świadczenia usługi uznać należałoby to stałe miejsce prowadzenia działalności. Natomiast w przypadku, gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, miejscem świadczenia usług będzie miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art.28b ust.2 i 3 ustawy o VAT).

Od opisanej powyżej zasady ogólnej są wyjątki. Jeden z nich został zawarty w art. 28j ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu jest miejsce, w którym te środki transportu zostały faktycznie oddane do dyspozycji usługobiorcy. Przepis ten jednak dotyczy posiadania środka transportu lub jego użytkowania przez usługobiorcę w okresie nieprzekraczającym 30 dni, a w przypadku jednostek pływających – przez okres nieprzekraczający 90 dni.

Zatem w omawianym przypadku, jeżeli podpisze Pan umowę najmu samochodu osobowego trwającą co najmniej 3 lata mamy do czynienia z usługą najmu, dla którego nie znajdzie zastosowanie zasada wynikająca z powyżej powołanego przepisu art. 28j. Zgodnie z ogólną zasadą miejscem opodatkowania przedmiotowej usługi będzie miejsce, w którym Pan jako usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli Polska. W związku z tym, że Pana kontrahent nie posiada w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, na Panu będzie ciążył obowiązek rozliczenia VAT z tytułu usługi najmu (zgodnie z art.17 ust.1 pkt 4 ustawy o VAT).

Powinien Pan zatem opodatkować wskazaną transakcję według stawki VAT 23%, a kwotę należnego podatku rozliczyć zgodnie z zasadami dotyczącymi importu usług. Jak wnioskuję z treści pytania, usługa jest rozliczana w okresach miesięcznych. Powyższe oznacza, że obowiązek podatkowy w podatku należnym należy rozpoznać z ostatnim dniem każdego miesiąca, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Jeżeli dokonacie Państwo wcześniej płatności, obowiazek podatkowy powstanie z chwilą jej dokonania (art.19 ust.19a pkt 1 i pkt 19b ustawy o VAT). W celu udokumentowania importu usług, na podstawie art.106 ust.7 ustawy o VAT może Pan wystawić fakturę wewnętrzną.

Co do zasady VAT należny z tytułu importu usług jest jednocześnie podatkiem naliczonym i przedsiębiorca ma prawo do odliczenia kwoty tego podatku pod warunkiem, że nabyta usługa służy lub będzie służyć do realizacji czynności opodatkowanych. Jednakże w przypadku czynszu z tytułu najmu samochodu osobowego należy pamiętać, że ma Pan prawo odliczyć jedynie 60% kwoty podatku należnego. Analogicznie będzie Pan postępował w każdym kolejnym miesiącu, przy czym suma odliczonych kwot podatku w całym okresie użytkowania nie może przekroczyć wartości 6 000zł (art.3 ust.6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym).

Przykład

Przedsiębiorca zawarł z Niemieckim podatnikiem umowę długoterminowego najmu samochodu osobowego, rozliczaną w okresach miesięcznych. 10 lipca 2013 roku przedsiębiorca otrzymał od kontrahenta z Niemiec fakturę dokumentującą najem samochodu osobowego za okres od 1 czerwca 2013 roku do 30 czerwca 2013 roku. Wartość wskazana na fakturze wynosi 1000 EUR, termin płatności określono na 15 lipca 2013 roku.

Obowiązek podatkowy z tytułu importu przedmiotowej usługi powstanie u polskiego przedsiębiorcy 30 czerwca 2013 roku. Przedsiębiorca określi podstawę opodatkowania w walucie polskiej przyjmując średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego (czyli z 28 czerwca 2013 roku) lub ostatni kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Załóżmy, że przyjęto średni kurs NBP: w tabeli nr 124/A/NBP/2013 z 28.06.2013 kurs ten wyniósł 4,3292. Po stronie podatku należnego przedsiębiorca będzie zobowiązany wykazać pełną kwotę podatku VAT z tytułu importu usług, czyli (1000EUR X 4,3292zł) x 23% = 995,72zł. Po stronie podatku naliczonego Przedsiębiorca może odliczyć wyłącznie 60% wartości podatku, zatem będzie to kwota 597,43 zł. Analogicznie będzie postępował w każdym kolejnym miesiącu, aż do wykorzystania limitu wynoszącego 6 000zł.

Dagmara Kamieńska