Nieodpłatne przekazanie wyposażenia sali na rzecz szkoły

ODPOWIEDŹ

Wzajemne świadczenia podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i powinny zostać udokumentowane fakturami, a następnie wzajemne należności mogą zostać rozliczone poprzez kompensatę.

UZASADNIENIE

W myśl art.5 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu VAT podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art.7 ust.1 ustawy przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a w myśl art.8 ust.1 przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W opisanej sytuacji mamy niewątpliwie do czynienia z dostawą towaru w postaci wyposażenia sali gimnastycznej przez Spółkę oraz ze świadczeniem usługi reklamowej (wywieszenie banneru reklamowego) przez szkołę.

Dostawa towarów oraz świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT pod warunkiem, że są odpłatne lub ustawa zrówna je z odpłatnymi. Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje formy płatności, a organa podatkowe i sądy administracyjne, a także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej są zgodne, że umowa barterowa, czyli taka, że w zamian za świadczenie (dostawę towarów lub usługę) otrzymuje się inne świadczenie, jest również umową odpłatną. W interpretacji indywidualnej z dnia 15 kwietnia 2015 roku o sygnaturze ILPP2/4512-1-37/15-3/MN Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stanął na stanowisku, że: „Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju oznacza wykonanie tych czynności za wynagrodzeniem. Przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń, co do formy zapłaty. Wynagrodzenie (zapłata) nie musi nastąpić w formie świadczenia pieniężnego. Może to być również świadczenie rzeczowe. (…) Świadczenia rzeczowe mogą również zostać uznane za transakcje barterowe. Barter w polskim prawie uważa się za jeden z rodzajów umowy zamiany. Celem umów barterowych jest niedokonywanie dodatkowych rozliczeń pieniężnych pomiędzy kontrahentami, a w konsekwencji maksymalne uproszczenie obrotu gospodarczego, w tym oczywiście rozliczeń podatkowych. Należy podkreślić, że barter polega nie tylko na równoważącej się wartościowo transakcji towar za towar, lecz również: usługa za usługę, towar za usługę, lub usługa za towar. Podstawowym założeniem i istotą umów barteru jest brak konieczności ponoszenia dodatkowych świadczeń, a to, czy strony umówią się na wymianę towaru za towar, usługi za usługę czy też towaru za usługę nie ma istotnego znaczenia. (…) przesłanką opodatkowania czynności, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, jest odpłatność dostawy towarów lub świadczenia usług. Warunek ten jest spełniony w przypadku transakcji barterowych, gdyż występuje bezpośredni związek między czynnościami.”

Zatem, wbrew temu, co wynika z pytania, przekazanie przez Spółkę szkole wyposażenia sali gimnastycznej nie jest przekazaniem nieodpłatnym. Spółka, przekazując szkole towar w zamian za usługę dokonuje w istocie odpłatnej dostawy towarów, czyli czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, z tym, że płatność ta przybiera formę usługi. Jeżeli Spółka nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług, świadczenie to podlega opodatkowaniu VAT według stawki właściwej dla przekazywanego towaru i powinno zostać udokumentowane fakturą. Podobnie, szkoła świadczy odpłatnie usługę reklamową na rzecz Spółki (w postaci umieszczenia bannera reklamowego na określony czas na fasadzie budynku). W związku z tym, że świadczenie to jest dokonywane w oparciu o umowę cywilnoprawną, szkoła (a w zasadzie gmina, której szkoła jest jednostką budżetową) działa w tym przypadku w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Jeżeli gmina nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego od VAT, powinna opodatkować świadczoną usługę stawką podatku 23% i wystawić fakturę na rzecz Spółki.

Jeżeli strony umowy uznały, że świadczenia mają ekwiwalentną wartość, ich rozliczenie nie będzie wymagało świadczeń pieniężnych, ale może zostać dokonane w formie kompensaty.

Ewa Konarska

Podstawa prawna: art.5 ust.1, art.7 ust.1 i art.8 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.