0
1023
Prowadzimy sprzedaż detaliczną i hurtową towarów budowlanych. Świadczymy też usługi montażowo-budowlane. Czy po 1 stycznia 2014 mamy możliwość przesunięcia daty powstania obowiązku podatkowego z daty dostarczenia towaru nabywcy na uzgodniony w umowie pisemnej termin płatności? Podobno możliwe jest np. podpisanie umowy o współpracy handlowej między sprzedawcą a nabywcą towaru, w której ustalone zostaną terminy płatności, np. 15 dzień każdego miesiąca i ostatni dzień każdego miesiąca. Wówczas moment powstania obowiązku podatkowego w VAT to 15 i ostatni dzień miesiąca. Czy jako czynny podatnik VAT mogę taka umowę zawrzeć z osobą fizyczną czy tylko z innym podatnikiem? Jak powstanie obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania usługi budowlano-montażowej?
ODPOWIEDŹ
Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art.19a ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 roku obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Natomiast zgodnie z ust.3 i 4 powołanego artykułu, usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Przepis ust.3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art.7 ust.1 pkt 2.
Zgodnie z cytowanym powyżej przepisem podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Wskazana powyżej regulacja jest zgodna z art.63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług. Dokonanie dostawy, o którym mowa w art.19a ust.1 ustawy o VAT oznacza zatem faktyczne zrealizowanie dostawy. Natomiast dostawę, w której ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń uznaje się za dokonaną z upływem każdego okresu, do którego te płatności lub rozliczenia dotyczą. Jeżeli przez rok nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, dostawę uznaje się za dokonaną z upływem każdego roku, do momentu zakończenia dostawy.
A zatem możliwe jest podpisanie umowy o współpracy handlowej między sprzedawcą a nabywcą towaru, w której ustalone zostaną terminy płatności, np. 15 dzień każdego miesiąca za okres do 30/31 dnia miesiąca i ostatni dzień każdego miesiąca za okres do15 dnia miesiąca. Wówczas obowiązek podatkowy w VAT powstanie z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się płatności, czyli odpowiednio 30/31 dzień miesiąca i 15 dzień miesiąca. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie pozwalają jednak na rozpoznanie obowiązku podatkowego w terminie płatności. W powołanych przepisach nie ma unormowania wskazującego z jakimi podmiotami (podatnikami VAT lub osobami niebędącymi podatnikami) można zawrzeć taką umowę. A zatem Państwo jako czynny podatnik VAT mogą taką umowę zawrzeć także z osobą fizyczną. W przypadku zawarcia takiej umowy, dostawę towarów, dla której ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za dokonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia.
Zgodnie z nowymi zasadami określania momentu powstania obowiązku podatkowego od 1 stycznia 2014 roku obowiązek podatkowy przy świadczeniu usług budowlanych i budowlano - montażowych powstaje:
z chwilą wystawienia faktury, w przypadku, gdy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę (art.19a ust.5 pkt 3 lit.a ustawy o VAT). Zgodnie z art.106b ust.1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art.106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem; sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1; wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1; otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art.19a ust.5 pkt 4,
w przypadku braku faktury lub wystawienia jej z opóźnieniem, z chwilą upływu terminu na wystawienie faktury czyli 30. dnia od dnia wykonania usług (art.19a ust.7 oraz art.106i ust.3 pkt 1 ustawy).
Powyższe oznacza, że w przypadku świadczenia usług budowlanych na rzecz osoby fizycznej nie będącej podatnikiem, obowiązek podatkowy powstanie na zasadach ogólnych tj.:
z chwilą wykonania usługi (art.19a ust.1 ustawy o VAT),
z chwilą wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę (art.19a ust.2 ustawy o VAT),
z chwilą upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności i rozliczenia w przypadku usługi, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń (art.19a ust.3 ustawy o VAT),
z chwilą otrzymania całość lub część zapłaty w odniesieniu do otrzymanej kwoty, w szczególności: przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty, wkładu budowlanego lub mieszkaniowego przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu (art.19a ust.8 ustawy o VAT).
A zatem w przypadku wykonywania usługi budowlano-montażowej wg nowych przepisów powstaną dwa terminy obowiązku podatkowego w zależności od tego dla kogo będą Państwo wykonywać usługę, tzn.:
jeśli nabywcą usługi będzie osoba fizyczna, to obowiązek podatkowy powstanie na zasadach ogólnych opisanych powyżej,
jeśli nabywcą będzie inny podatnik lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury nie później niż 30 dnia od wykonania tej usługi.
Natomiast, jeśli podpiszą Państwo umowę na wykonanie usługi budowlano-montażowej z następującymi po sobie terminami płatności, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu okresu, do którego odnoszą się te płatności tylko w przypadku zawarcia takiej umowy z osobą fizyczną, gdyż w tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych. Natomiast w przypadku innego podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych (z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usług).
UWAGA: Od 1 stycznia 2014 roku zasady wystawiania faktur są uregulowane w art.106a-106q ustawy o VAT. Zgodnie z art.106i ust.3 pkt 1 ustawy w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych fakturę należy wystawić nie później niż 30 dnia od dnia wykonania tych usług.
Agnieszka Falkowska
Starszy Komisarz Skarbowy
