0
983
Odpowiedź na zapytanie z 3 marca 2012 roku (nr 662) do ministra gospodarki w sprawie naprawy polskiego systemu prawa dotyczącego prowadzenia działalności gospodarczej.
Zapytanie:
Szanowny Panie Ministrze!
Przedsiębiorcy narzekają na polski system prawa gospodarczego, wskazując bardzo często na konkretne bariery ich rozwoju. Jednymi z bardziej dokuczających firmom, a zarazem obniżającymi autorytet państwa i prawa, są rozwiązania prawne nazywane przez przedsiębiorców, media i ekspertów „absurdami prawnymi” czy „bublami prawnymi”. Ostatnio do takich zaliczono m.in.:
1. Konieczność odprowadzenia podatku VAT, gdy kontrahent wystawi fakturę, ale nawet wtedy, gdy nie zapłaci za towar lub usługę,
2. Brak możliwości odpisania podatku VAT od paliwa dla samochodu osobowego wykorzystywanego do działalności gospodarczej,
3. Obowiązek zapłaty podatku od imprezy firmowej, nawet gdy pracownik nie brał w niej udziału.
Mimo że zagadnienia te są domeną ministra właściwego ds. finansów, to chciałbym jednak znać zdanie w tej materii ministra gospodarki odpowiedzialnego za rozwój przedsiębiorczości. Ponadto właśnie w resorcie gospodarki zlokalizowano funkcję pełnomocnika rządu ds. deregulacji gospodarczych, a sam status pełnomocnika rządu a nie ministra daje, jak sądzę, możliwości działania interdyscyplinarnego.
Chciałbym więc zapytać, czy minister gospodarki podziela opinie przedsiębiorców, czy też nie i czy podejmie w tych sprawach stosowne działania. Jeśli nie, to dlaczego, a jeśli tak, to czy pełnomocnik rządu ds. deregulacji gospodarczych podejmie działania prawne, mające doprowadzić do zmiany obecnie obowiązujących norm w wyżej wskazanym zakresie?
Z poważaniem
Poseł Adam Szejnfeld
Odpowiedź:
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki - z upoważnienia ministra - na zapytanie nr 662 w sprawie naprawy polskiego systemu prawa dotyczącego prowadzenia działalności gospodarczej
W odpowiedzi na pismo pana Marka Kuchcińskiego, wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (pismo z dnia 15 marca 2012 r., znak: SPS-024-662/12), przy którym przekazano zapytanie posła Adama Szejnfelda w sprawie naprawy polskiego systemu prawa dotyczącego prowadzenia działalności gospodarczej uprzejmie przekazuję następujące stanowisko.
Poprawa warunków wykonywania działalności gospodarczej w Polsce jest jednym z priorytetów Ministerstwa Gospodarki. W ostatnim okresie wprowadzono w prawie gospodarczym wiele korzystnych zmian dla przedsiębiorców oraz zlikwidowano niektóre bariery w rozwoju przedsiębiorczości. Warto tutaj wspomnieć przede wszystkim o wprowadzeniu możliwości rejestracji działalności gospodarczej przez Internet (poprzez CEIDG), jak również o wielu korzystnych rozwiązaniach wdrożonych w ramach dwóch tzw. ustaw deregulacyjnych, tj. ustawy z dnia 23 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 106, poz. 622) oraz ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378).
Pomimo podjętych już wysiłków w prawie gospodarczym nadal występują przepisy, które nie sprzyjają wykonywaniu działalności gospodarczej i generują niezasadne obciążenia dla przedsiębiorców. Będąc świadomym tych barier, minister gospodarki rozpoczął w drugiej połowie 2011 r. prace nad projektem założeń projektu ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, który będzie kontynuacją dotychczasowych prac podejmowanych w ministerstwie na rzecz uproszczenia prawa gospodarczego i poprawy warunków prawnych wykonywania działalności gospodarczej w Polsce.
Celem nowej ustawy będzie dalsze ograniczanie obciążeń administracyjnych oraz obowiązków informacyjnych, a także zmniejszanie kosztów wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. Chodzi o propozycje przepisów, które z jednej strony przyczynią się do poprawy otoczenia prawnego funkcjonowania przedsiębiorców, a z drugiej strony nie będą negatywnie oddziaływać na stan finansów publicznych i prowadzić do wzrostu wydatków budżetu państwa. Wzorem poprzednich dwóch ustaw deregulacyjnych, projektowane założenia opracowane zostaną we współpracy z organizacjami społecznymi pracodawców i przedsiębiorców.
Ponadto minister gospodarki planuje uproszczenie procedur administracyjnych poprzez wprowadzenie jednolitych w skali kraju formularzy w procedurach podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej. W ministerstwie trwają prace nad opracowaniem niezbędnych zmian w prawie, które stanowiłyby podstawę wprowadzenia standardowych wzorów wniosków. Podjęte działania umożliwią docelowo elektroniczne przeprowadzanie procedur administracyjnych. W ministerstwie trwa także analiza przepisów prawnych, z których wynika obowiązek składania przez przedsiębiorców i obywateli sprawozdań do organów administracji publicznej pod kątem ich uproszczenia i zmniejszenia uciążliwości ich wypełniania.
Odnosząc się natomiast do absurdów prawnych wskazanych przez pana posła Adama Szejnfelda w załączonym zapytaniu, przedstawiam następujące stanowisko
Ad 1. Konieczność odprowadzenia podatku VAT, gdy kontrahent wystawi fakturę, ale nawet wtedy, gdy nie zapłaci za towar lub usługę
Brak powiązania obowiązku podatkowego VAT z momentem zapłaty za towar lub usługę to w ostatnim czasie jeden z najczęściej zgłaszanych Ministerstwu Gospodarki postulatów przedsiębiorców. Dlatego w ramach prac nad ustawą o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce analizowana jest możliwość wprowadzenia zmian, które umożliwiałyby rozliczenie VAT metodą kasową w szerszym niż dotychczas zakresie. W obecnym stanie prawnym możliwość odprowadzenia podatku VAT dopiero w momencie, gdy kontrahent zapłaci za towar lub usługę, jest dopuszczalna tylko dla małych podatników, zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).
Intencją resortu gospodarki jest, aby grupa uprawnionych do skorzystania z tej metody rozliczenia podatku VAT była szersza i objęła większą niż dotychczas grupę przedsiębiorców, co sprzyjałoby poprawie warunków wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. Należy mieć jednak na uwadze, że wszelkie zmiany w zakresie podatku od towarów i usług muszą być dopuszczalne w świetle unijnych przepisów dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.). Zgodnie z art. 63 ww. dyrektywy 2006/112/WE zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny, w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług. Jednocześnie powiązanie momentu powstania obowiązku podatkowego z otrzymaną zapłatą jest możliwe w świetle prawa unijnego jedynie w drodze odstępstwa od ww. generalnej zasady w odniesieniu do określonych transakcji lub dla określonych kategorii podatników (art. 66 dyrektywy Rady 2006/112/WE).
Prace Ministerstwa Gospodarki w tym zakresie zmierzają zatem do opracowania propozycji łagodzącej istniejące bariery w zakresie konieczności odprowadzenia podatku VAT bez względu na otrzymanie płatności od kontrahenta przy jednoczesnym zagwarantowaniu zgodności projektowanego rozwiązania z prawem wspólnotowym.
Ad 2. Brak możliwości odpisania podatku VAT od paliwa dla samochodu osobowego wykorzystywanego do działalności gospodarczej
Wprowadzenie możliwości odliczenia VAT od ceny zakupu paliwa byłoby korzystne dla przedsiębiorców i umożliwiłoby zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Z punktu widzenia korzyści dla przedsiębiorców postulat ten w opinii Ministerstwa Gospodarki jest zrozumiały. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że zmiana w tym zakresie mogłaby mieć istotny wpływ na dochody budżetu państwa z tytułu podatku VAT. Dlatego wszelkie zmiany w tym obszarze wymagają analizy nie tylko w odniesieniu do funkcjonowania przedsiębiorstw, ale również pod kątem zabezpieczenia interesu budżetu państwa. Minister gospodarki – w zakresie swojej właściwości – analizuje możliwość dokonania zmiany, której rezultatem byłyby korzystniejsze dla przedsiębiorców regulacje w zakresie odliczenia podatku VAT od nabywanego paliwa wykorzystywanego do napędu samochodów osobowych w ramach działalności gospodarczej, a jednocześnie zabezpieczające interesy budżetu państwa.
Ad 3. Obowiązek zapłaty podatku od imprezy firmowej, nawet gdy pracownik nie brał w niej udziału
Problem w tym zakresie był szeroko dyskutowany w ostatnim czasie wśród przedsiębiorców i ekspertów prawa gospodarczego. Wydaje się, że wątpliwości w tym zakresie rozwiało Ministerstwo Finansów, które w komunikacie zamieszczonym w dniu 6 marca br. na swojej stronie internetowej poinformowało, że w przypadku imprez integracyjnych/firmowych nieodpłatne świadczenie występuje tylko w przypadku, gdy pracownik weźmie udział w takiej imprezie, nie ponosząc z tego tytułu kosztów. Ministerstwo Finansów uznało za nieprawdziwą informację, jakoby pracownik już w momencie przyznania prawa do skorzystania ze świadczenia, np. po otrzymaniu zaproszenia na firmową imprezę, uzyskiwał przychód, od którego musi zapłacić haracz dla fiskusa. Nieważne, czy na imprezie się pojawi, czy nie - podatek zapłacić trzeba.
Jednocześnie informuję, że powyższe stanowisko jest opinią Ministerstwa Gospodarki do przedstawionych problemów. Z uwagi na fakt, iż omawiane kwestie dotyczą zagadnień podatkowych, ewentualne zmiany legislacyjne w tym zakresie wymagać będą przeprowadzenia uzgodnień z ministrem finansów jako organem właściwym w zakresie kształtowania prawa podatkowego w Polsce.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Andrzej Dycha
