0
888
Prowadzę działalność usługową. W momencie zawierania umowy pobieram kaucję gwarancyjną jako zabezpieczenie na wypadek rezygnacji klienta z zamówienia. Zgodnie z umową przy odbiorze zamówienia kaucja jest zwracana, jednak częściej klienci proponują, aby zaliczyć kaucję na poczet wynagrodzenia dopłacając różnicę ceny. Czy VAT od wartości kaucji powinienem rozliczyć z chwilą jej otrzymania - traktując ją jako zaliczkę?
ODPOWIEDŹ
Nie. Jeżeli usługa nie musi być udokumentowana fakturą, a zaliczenie kaucji gwarancyjnej na poczet wynagrodzenia następuje przy odbiorze zamówienia, czyli z chwilą wykonania usługi, podatek należy rozliczyć w tym momencie. Jeżeli natomiast wykonanie usługi powinno być udokumentowane fakturą, a zaliczenie kaucji następuje po jej wystawieniu, obowiązek podatkowy powstanie w momencie wystawienia faktury dokumentującej wykonanie usługi, nie później niż w 7. dniu licząc od dnia jej wykonania. Jeżeli faktura zostanie wystawiona po zaliczeniu kaucji na poczet ceny, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zaliczenia kaucji na poczet ceny.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art.29 ust.1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust.2-21, art.30-32, art.119 oraz art.120 ust.4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji kaucji gwarancyjnej. „Zgodnie ze znaczeniem słownikowym "kaucja" jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania” - interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 grudnia 2011 roku nr IPPP1/443-1653/11-2/IGo. Co do zasady więc, kaucja pełni rolę zabezpieczającą przed odstąpieniem przez zamawiającego (nabywcę) od umowy i po zrealizowaniu umowy podlega zwrotowi, a zatem nie stanowi obrotu w rozumieniu cytowanego art.29 ust. 1 i 2 ustawy. Jednakże z chwilą zaliczenia kaucji gwarancyjnej na poczet wynagrodzenia za wykonaną usługę niewątpliwie zmieni się charakter tej opłaty. Będzie ona wówczas częścią ceny, a więc obrotem w rozumieniu art.29 ust.2 ustawy o VAT i wówczas spowoduje powstanie obowiązku podatkowego, jednak dopiero z chwilą zaliczenia kaucji na poczet wynagrodzenia.
Zgodnie z ogólną zasadą określoną w art.19 ust.1 ustawy o podatku VAT, obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Zgodnie z art.19 ust.4 ustawy o VAT, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części (art. 19 ust. 11 ustawy).
Jeżeli zatem, zaliczenie kaucji gwarancyjnej następuje przed wykonaniem usługi, należy uznać, że jest to zaliczka zgodnie z art.19 ust.11 ustawy o VAT, którą należy opodatkować w chwili zaliczenia kaucji na wynagrodzenie. Jeśli natomiast zaliczenie następuje w dniu wykonania usługi lub wystawienia faktury lub później, to fakt ten nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego z tytułu przekształcenia kaucji w zapłatę. Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstanie wówczas z chwilą wykonania usługi lub wystawienia faktury, jeżeli usługa powinna być udokumentowana fakturą.
Katarzyna Domińska
