Obowiązek podatkowy w VAT z tytułu sprzedaży biletów

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 29 czerwca 2017 roku nr 0114-KDIP4.4012.158.2017.2.PR

Sytuacja Podatnika

Wnioskodawca, czynny podatnik VAT poprzez swoją jednostkę budżetową realizuje zadania w zakresie organizacji, zarządzania i nadzorowania lokalnego transportu zbiorowego. W ramach tych zadań prowadzi m.in. sprzedaż biletów. Sprzedaż biletów uprawniających nabywcę do skorzystania z przejazdu środkami transportu zbiorowego dokonywana jest zasadniczo na rzecz dwóch kategorii nabywców.

Sprzedaż bezpośrednio na rzecz konsumentów prowadzona jest m.in. za pośrednictwem: automatów biletowych, mobilnej aplikacji obsługiwanej przez telefony komórkowe, internetowej platformy on-line, jak również w punktach obsługi pasażerów oraz u prowadzących pojazdy lokalnego transportu zbiorowego. Co jednakże istotne, w każdym przypadku zapłata za bilet następuje już w momencie jego nabycia przez konsumenta.

W ramach transakcji realizowanych na rzecz podmiotów gospodarczych, na podstawie zawartych umów handlowych Wnioskodawca dostarcza danemu przedsiębiorcy określoną (zamówioną) pulę biletów „na okaziciela”, które następnie podlegają dalszej odsprzedaży - z reguły na rzecz konsumentów. Płatności z tytułu realizacji zamówień dokonywane są na podstawie faktur VAT wystawianych przez Wnioskodawcę i - co do zasady - są odłożone w czasie (ostateczny termin określony jest w postanowieniach danej umowny zawartej między stronami, niemniej jednak, co do zasady, upływa między 14 a 60 dniem od dnia wystawienia faktury).

Wnioskodawca nie jest w stanie wskazać momentu, w którym dany bilet nabyty przez konsumenta od podmiotu gospodarczego zostanie wykorzystany w celu skorzystania z usługi transportu miejskiego. Nie dysponuje bowiem wiedzą, kiedy konsument nabył konkretny bilet, a także czy - i w którym momencie - doszło do jego walidacji. Tym samym, Wnioskodawca jest pozbawiony możliwości precyzyjnego określenia momentu wykonania usługi przejazdu środkami transportu lokalnego.

Wątpliwości Wnioskodawcy przedstawione w niniejszym wniosku dotyczą określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT z tytułu sprzedaży biletów na rzecz podmiotów gospodarczych, które następnie dokonują ich dalszej odsprzedaży.

Stanowisko Dyrektora

Dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w powyższym przypadku, istotne jest określenie momentu wykonania przez Wnioskodawcę usługi. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Należy wskazać, że dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie usługi następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, z wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment.

Obowiązek podatkowy rodzi również otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem usługi. Stosownie do art. 19a ust. 8 ww. ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter.

Bilet jest dokumentem potwierdzającym uprawnienie do skorzystania z określonej usługi. Jest znakiem legitymacyjnym potwierdzającym, że okaziciel posiada uprawnienie do skorzystania z usługi oferowanej przez przedsiębiorcę. Bilet jest dokumentem stwierdzającym istnienie określonego stosunku prawnego. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy trzeba stwierdzić, że sprzedaż biletu jest sprzedażą usługi (prawa skorzystania z usługi przewozu).Analizując opis sprawy oraz brzmienie ww. przepisów stwierdzić należy, że w sytuacji gdy sprzedaż biletów na rzecz podmiotów gospodarczych w celu dalszej odsprzedaży dla których terminy płatności zostały ustalone w przedziale od 14 do 60 dni od wydania biletów i wystawienia faktury VAT (a więc zapłata za bilety następuje po lub w trakcie wykonania usługi przewozowej) obowiązek podatkowy w podatku VAT z tego tytułu powstaje z chwilą wydania tych biletów, na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT.

Podstawa prawna: art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.