Czy nadpłata z tytułu czynszu za lokale użytkowe powoduje powstanie obowiązku podatkowego?
ODPOWIEDŹ
W przypadku usług najmu moment otrzymania zapłaty - tak przed jak i po wykonaniu świadczenia nie ma wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego, gdyż o tym decyduje dzień wystawienia faktury, a w przypadku jej braku, dzień w którym upływa termin płatności.
UZASADNIENIE
Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 19a ust 1. ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.
Ustawodawca ustalił jednak szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla usług najmu. Zgodnie bowiem z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b cytowanej ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia m.in. usług najmu, a jeżeli podatnik nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu jej wystawienia (art. 19a ust. 7 ustawy). Faktura taka zgodnie z art. 106i ust.3 pkt 4 ustawy powinna być wystawiona najpóźniej z upływem terminu płatności.
W myśl natomiast art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności m.in.: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.
Zatem otrzymanie przed wykonaniem usług najmu całości lub części zapłaty nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek powstanie dopiero z chwilą wystawienia faktury, a w przypadku jej braku z chwilą upływu terminu płatności.
UWAGA: Należy pamiętać, że szczególny moment powstania obowiązku podatkowego przewidziany m.in. dla usług najmu nie znajdzie zastosowania w sytuacjach, w których wystąpi import tych usług. W takich przypadkach obowiązek podatkowy będzie powstawał na zasadach ogólnych.
Halina Lisowska