0
1087
Podatnik w ramach najmu prywatnego wynajmuje kilka mieszkań oraz 1 lokal użytkowy. Użytkownikowi lokalu - firmie, co miesiąc wystawia fakturę z naliczonym podatkiem VAT (podatnik prowadzi też inną działalność i nie może korzystać ze zwolnienia z VAT). Dotychczas nie wystawiał faktur osobom wynajmującym mieszkania, jednak czy w związku z tym, że przychody osiągane z tytułu najmu mieszkań osobom fizycznym na cele mieszkaniowe wynoszą więcej niż 20.000 zł w skali roku a podatnik nie posiada kasy fiskalnej powinien on wystawiać wszystkim wynajmującym faktury? Część osób płaci przelewami, część czynsz opłaca gotówkowo. Czy jest możliwość wystawiania faktur tylko tym, co płacą gotówką a niewystawiania faktur osobom płacącym przelewem? Jakim zapisem należałoby ująć ewidencji sprzedaży VAT najem nieudokumentowany fakturami, aby nie było to kwestionowane przy przesyłaniu plików JPK_VAT w 2018 roku?
ODPOWIEDŹ
Jeżeli Czytelnik przekroczył w skali roku obrót z tytułu najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wys. 20.000 zł i nie spełnił warunków uprawniających do zwolnienia wynikających z rozporządzenia, to po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym ten obrót został przekroczony miał obowiązek zainstalować kasę fiskalną.W zakresie najmów nieudokumentowanych fakturami do pliku JPK_VAT można ich dokonać zapisem zbiorczym przy pomocy dokumentu wewnętrznego z zachowaniem możliwości ich identyfikacji.
UZASADNIENIE
Najem przeznaczony wyłącznie na cele mieszkaniowe na podstawie art. 43 ust.1 pkt 36 ustawy o VAT objęty jest zwolnieniem przedmiotowym od podatku. Podatnicy świadczący usługi lub sprzedający towary, co do zasady mają obowiązek wystawić fakturę na rzecz innego podatnika. W przypadku m.in. usług najmu istnieje jednak wyjątek, kiedy to nawet na żądanie nabywcy usługi nie ma obowiązku wystawienia faktury. Równocześnie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zabraniają podatnikowi dobrowolnie wystawić takiej faktury pod warunkiem zachowania wszystkich obowiązkowych elementów faktury z ustawy i rozporządzenia.
Z kolei zgodnie z § 3 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 16 grudnia 2016 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2017 roku. Z obowiązku ewidencji za pomocą kas zwolnieni są podatnicy, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł. Zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót na rzecz w/w osób w kwocie 20.000 zł.
Zgodnie natomiast § 2 ust. 1 rozporządzenia nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2017 roku, zwolnieniem objęte również zostały czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. I tak, w części I załącznika, w poz. 26 wymieniony został wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKWiU ex 68.20.1) które mogą korzystać ze zwolnienia pod warunkiem jednak, że świadczenie tych usług w całości zostało udokumentowane fakturą lub świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Aby skorzystać z tego zwolnienia, usługa taka musi mieścić się w wymienionym grupowaniu PKWiU i musi być udokumentowana w całości fakturą. Zwolnienie to także przewiduje drugi wariant, który dotyczy zapłaty za usługę za pośrednictwem poczty, banku, kasy oszczędnościowo-kredytowej a z prowadzonej ewidencji i dokumentów musi wynikać w sposób jednoznaczny, jakiej konkretnie czynności ta zapłata dotyczyła.
Z opisu wynika, że Czytelnik w zakresie wynajmu mieszkań osobom fizycznym na cele mieszkaniowe przekroczył w skali roku obrót w wys. 20.000 zł oraz że nie wystawiał z tego tytułu faktur, a część osób opłaty za czynsz dokonywała gotówką, zatem nie zostały spełnione warunki do skorzystania ze zwolnienia z ewidencji za pomocą kasy rejestrującej tych usług i po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym ten obrót został przekroczony Czytelnik był (jest) taką ewidencję prowadzić.
Odnosząc się do sprzedaży VAT najmu nieudokumentowanego fakturami przy przesyłaniu plików JPK_VAT, jak wynika z wydanej przez Ministerstwo Finansów broszury dotyczącej ewidencji dla JKP_VAT(2) zapisy zbiorcze mogą dotyczyć w szczególności raportów z kas rejestrujących, sprzedaży niedokumentowanej fakturami oraz korekt rocznych, kwartalnych, miesięcznych z zachowaniem możliwości ich identyfikacji.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) dostawę towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju zwolnione od podatku należy wykazać w pozycji 10 podstawa opodatkowania, dostawę towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju opodatkowane stawką 8 % w pozycji 17 podstawa opodatkowania i w pozycji 18 podatek należny, dostawę towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju opodatkowane stawką 23% w pozycji 19 podstawę opodatkowania i w pozycji 20 podatek należny
Ewa Kot
Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 36, art.106b ust. 1 pkt 1, ust. 2, ust. 3 ustawy o VAT, § 2 ust. 1 i § 3 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
