Obrót towarowy w składzie celnym

ODPOWIEDŹ

Z opisu sytuacji wynika, że od podatnika z Czech nabyli Państwo towar pochodzący z kraju trzeciego, który nie został dopuszczony do obrotu na terytorium Unii Europejskiej. Towar ten w ramach procedury tranzytu jest przewożony przez czeskiego podatnika do składu celnego w Polsce. Tutaj towar zostaje rozładowany i pozostaje składowany aż do czasu wywozu do kontrahenta z Białorusi. Ponieważ towar ten nie jest wprowadzony do obrotu na terenie Polski, to nie powstaje u Państwa dług celny związany z importem tych towarów. Przy zgłoszeniu towarów do wywozu na terytorium Białorusi, zostają one ponownie objęte procedurą tranzytu tym razem z Polski na Białoruś. Na potwierdzenie wywozu towaru poza terytorium Unii Europejskiej polski podatnik otrzymuje komunikat IE 45 pochodzący z systemu NCTS, który informuje o zakończeniu procedury tranzytu na Białorusi.

W powyższej sytuacji mamy do czynienia z dwoma odrębnymi dostawami.

Pierwsza z nich polega na dostawie towaru przez pośrednika z Czech do podatnika z Polski, przy czym transportu towarów dokonuje podatnik czeski. Wiadomo, że towary są objęte procedurą tranzytu, co oznacza, że mają one status towarów pochodzących z kraju trzeciego, a więc w momencie dostawy nie są dopuszczone do obrotu na terytorium Unii Europejskiej.

Druga dostawa dotyczy wywozu towaru przez podatnika z Polski do podatnika z Białorusi, miejsce dostawy znajduje się w Polsce, podczas dostawy towar ponownie jest objęty procedurą tranzytu i zostaje wywieziony poza terytorium Unii Europejskiej.

Jak polski podatnik powinien potraktować transakcję nabycia towarów od podatnika z Czech, zważywszy na fakt, że jest to towar pochodzący z kraju trzeciego? Czy w takiej sytuacji powinien on rozpoznać transakcję wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru, czy być może wystąpi u niego import towaru?

W celu udzielenia odpowiedzi, należy ustalić, czy skład celny w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jest miejscem stanowiącym terytorium Polski, czy też nie.

Z treści art. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (UPTiU) wynika, że pod pojęciem terytorium kraju należy rozumieć terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Skład celny jest przeznaczony do czasowego składowania towarów sprowadzonych spoza obszaru Unii Europejskiej do czasu nadania im przeznaczenia celnego. Z zapisów ustawowych wynika, że skład celny jest obszarem traktowanym jako część terytorium Polski.

Ponieważ towary w momencie przywozu do składu celnego w Polsce nie były dopuszczone do obrotu na terytorium Unii, to dostawa od podatnika z Czech do Polski nie może być uznana za transakcję wewnątrzwspólnotową. Dostawę tę należy potraktować jako import towaru z kraju trzeciego do Polski, ponieważ zgodnie z art. 2 ust. 7 UPTiU przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej. Stąd też zakup towarów pochodzących spoza kraju UE i ich przywóz do magazynu celnego na terytorium Polski należy traktować jako import towarów. Nie ma w tym przypadku znaczenia, że faktura na towar została wystawiona przez podatnika z Czech. Zgodnie z art. 19a ust. 9 UPTiU obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego. W przypadku objęcia towarów procedurą celną: składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu lub przeznaczeniem celnym – wprowadzenie towarów do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze – obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą wymagalności tych opłat (art.19a ust.11). W opisanym przypadku nie ma informacji o pobieraniu opłat wyrównawczych, zakładam więc, że nie powstanie dług celny, a zatem nie powstaje również obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów.

W wyniku drugiej dostawy towar jest sprzedawany przez polskiego podatnika do kontrahenta z Białorusi, przy czym towar nie został dopuszczony do obrotu w Polsce, towar zostaje zgłoszony do wywozu i objęty ponownie procedurą tranzytu.

Jak powinien potraktować taką dostawę polski podatnik. Czy jest to eksport towaru, chociaż towar ma status pochodzenia z kraju trzeciego? Jeśli to eksport, to czy komunikat IE 45 otrzymywany przez polskiego podatnika z systemu celnego NCTS w wersji elektronicznej jest wystarczającym dowodem potwierdzającym wywóz towaru z Polski poza terytorium Unii ?

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 UPTiU miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. Zatem w opisywanej sytuacji mamy do czynienia z dostawą podlegającą opodatkowaniu w kraju.

W myśl art. 2 ust. 8 UPTiU przez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej, przez:

1. dostawcę lub na jego rzecz, lub

2. nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych

- jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych.

Biorąc pod uwagę opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż przez Spółkę towaru, który był wysyłany z terytorium Polski poza terytorium Unii Europejskiej, spełnia definicję eksportu towarów, o którym mowa w art. 2 pkt 8 ustawy. W tej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt, że towar ten w momencie wywozu nie jest dopuszczony do obrotu na terenie UE i jest objęty procedurą tranzytu.

W eksporcie towarów stawka podatku VAT wynosi 0%, pod warunkiem że podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej (art. 41 ust. 4 i 6 UPTiU.

Na mocy art. 41 ust. 6a UPTiU dokumentem, potwierdzającym wywóz towaru jest w szczególności:

1. dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych albo potwierdzony przez urząd celny wydruk tego dokumentu;

2. dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność;

3. zgłoszenie wywozowe w formie papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym służącym do obsługi zgłoszeń wywozowych albo jego kopia potwierdzona przez urząd celny.

Komunikat IE-45 jest generowany przez system informatyczny NCTS i potwierdza zakończenie tranzytu na obszarze terytorium Wspólnoty, a tym samym wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty.

Polski podatnik będąc w posiadaniu potwierdzenia wywozu w formie komunikatu IE 45, ma prawo do zastosowania stawki 0% do dostawy tych towarów dokonanej na rzecz kontrahenta z Białorusi.

W podobnej kwestii zajął stanowisko Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej w dniu 23.04.2014 roku interpretacji indywidualnej LPP4/443-28/14-5/EWW.

Dorota Mróz

Biegły Rewident