Odliczanie VAT w 2014 roku

ODPOWIEDŹ

Co do zasady, w myśl przepisów, które będą obowiązywać od stycznia 2014 roku, prawo do odliczenia podatku naliczonego należy powiązać z datą powstania obowiązku podatkowego u wystawcy faktury oraz chwilą otrzymania faktury dokumentującej nabycie towarów lub usług.

UZASADNIENIE

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art.86 ust.10 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 roku prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będzie powstawać w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Powyższe oznacza, że po 1 stycznia 2014 roku podatnicy, odliczając podatek naliczony z faktur, będą musieli mieć pewność, że u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy z tytułu dostawy udokumentowanej przedmiotową fakturą. Obowiązek podatkowy co do zasady będzie natomiast powstawał z chwilą dokonania dostawy towaru lub z chwilą wykonania usługi (art.19a ust.1 ustawy). Od zasady tej będą wyjątki, dotyczące na przykład usług budowlanych, telekomunikacyjnych, dostaw energii i gazu przewodowego czy usług najmu, dzierżawy i leasingu.

Musimy jednak pamiętać, że realizacja prawa do odliczenia podatku nadal uzależniona będzie od otrzymania faktury lub dokumentu celnego. Zgodnie bowiem z art.86 ust.10b pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów lub usług bądź importu towarów będzie powstawało nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzyma fakturę lub dokument celny.

Reasumując, od stycznia 2014 roku w przypadku transakcji krajowych prawo do odliczenia VAT będzie powstawało z momentem powstania u zbywcy obowiązku podatkowego, jednak prawo to będzie mógł Pan zrealizować nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym otrzyma Pan fakturę. Warto również pamiętać, że jeżeli nie dokona Pan odliczenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym u dostawcy powstanie obowiązek podatkowy, nadal będzie Pan mógł zrealizować to prawo w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

W nowelizacji ustawy utrzymany został również zapis, w myśl, którego jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w powyższych terminach, będzie mógł on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpi prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpi prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).

W przypadku gdy otrzymuje Pan faktury potwierdzające wpłatę zaliczek, odliczenie kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących te zdarzenia przysługuje w tej części, w której zapłacono zaliczkę, wyłącznie w przypadku gdy z tytułu tego rodzaju transakcji powstał obowiązek podatkowy oraz gdy wystawiono fakturę. Natomiast z tytułu usług, dla których świadczący pomimo otrzymanej zaliczki nie ma obowiązku wystawienia faktury zaliczkowej i nie wystawi takiej faktury – prawo do odliczenia przysługiwać będzie dopiero w momencie otrzymania faktury wystawionej przez dostawcę. Powyższe dotyczy usług telekomunikacyjnych, radiowych, usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy (np. wywóz nieczystości), najmu, dzierżawy, leasingu, ochrony osób oraz ochrony, dozoru i przechowania mienia, dostawy i dystrybucji energii i gazu przewodowego oraz stałej obsługi prawnej i biurowej.

Od stycznia 2014 roku zmianie ulegną również zasady odliczania kwoty podatku przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów. Jeżeli dokonuje Pan transakcji wewnątrzwspólnotowych musi Pan pamiętać, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje również w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów usług powstał obowiązek podatkowy pod warunkiem, że:

• otrzyma Pan fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą dla Pana wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy,

• uwzględni Pan kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której należy rozliczyć ten podatek.

W przypadku nieotrzymania faktury w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy, podatnik jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął termin 3 miesięcy (art. 86 ust.10g ustawy). Otrzymanie faktury w terminie późniejszym upoważniać będzie Pana do odpowiedniego powiększenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym Pan otrzyma tę fakturę (art.86 ust.10h ustawy o VAT). W przypadku tego rodzaju transakcji również może Pan przesunąć termin odliczenia kwoty podatku naliczonego na jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Może Pan również dokonać korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpi prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystąpi prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13a ustawy o VAT).

Dagmara Kamieńska