Odliczenie przez gminę VAT za media w budynkach wykorzystywanych również do czynności opodatkowanych

ODPOWIEDŹ

Mogą Państwo odliczyć podatek w całości w sytuacji, gdy Gmina wykonuje czynności niepodlegające opodatkowaniu i opodatkowane VAT, a nie dokonuje czynności zwolnionych i nie jest w stanie przyporządkować pewnych kosztów jednoznacznie rodzajom dokonywanych czynności.

W sytuacji jednak, gdyby Gmina wykonywała także czynności zwolnione od podatku, należy odrębnie określić kwoty podatku naliczonego związane z czynnościami, w stosunku do których przysługuje im prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części tych kwot, można pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

UZASADNIENIE

Dla celów VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Nie uznaje się jednak za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15 ust.1 i ust.6 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Według art. 7 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Z opisu przedstawionego w pytaniu wynika, że Państwa Gmina jest właścicielem Domu Kultury i Miejskiej Biblioteki, gdzie oprócz podstawowej działalności jak wypożyczanie książek w bibliotece czy organizowanie imprez kulturalnych (nie pobiera się opłat za bilety wstępu), wynajmuje się również w tych instytucjach pomieszczenia, sale na różne kursy i są to umowy cywilno-prawne opodatkowane VAT.

Najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi (art.86 ust. 1 ustawy o VAT).

Zgodnie jednak z bieżącym orzecznictwem, przy obliczaniu wartości proporcji wstępnej oraz końcowej nie uwzględnia się w mianowniku czynności niepodlegających VAT. Zgodnie z uchwałą NSA z dnia 24 października 2011 roku, sygn. akt I FPS 9/10, wartość obrotu z tytułu czynności niepodlegających VAT nie może powodować obniżenia wartości obliczonej proporcji, jako że zarówno ustawa o VAT, jak i dyrektywa VAT w wartości mianownika nakazują ująć tylko i wyłącznie obrót w rozumieniu art.29 ustawy o VAT. Wobec powyższego zgodnie z obecnym orzecznictwem tylko czynności objęte podatkiem VAT tj. zwolnione i opodatkowane należy ująć do proporcji.

Zatem, gdy Gmina będzie dokonywała czynności zarówno niepodlegających opodatkowaniu jak i opodatkowanych VAT w sytuacji, gdy nie dokonuje ona czynności zwolnionych od podatku, a nie jest w stanie przyporządkować pewnych kosztów jednoznacznie rodzajom dokonywanych czynności, może odliczyć VAT z faktur za media w całości.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku wykonywania także czynności zwolnionych od podatku Gmina jest zobowiązana do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje im prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art.90 ustawy o VAT). Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części tych kwot, mogą Państwo pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi nie przysługuje takie prawo. Proporcję tę określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja.

Agnieszka Falkowska

Komisarz Skarbowy