0
913
W Urzędzie Gminy posiadamy dwa samochody służbowe, które wykorzystywane są przez pracowników tylko do czynności służbowych. Czynności te są związane zarówno z działalnością statutową gminy jak i działalnością gospodarczą podlegającą VAT i zwolnioną. Do końca 2015 roku urząd nie odzyskiwał VAT naliczonego od zakupów związanych z utrzymaniem aut. Czy od 1 stycznia 2016 roku Gmina może odzyskać część VAT naliczonego od faktur za raty leasingowe, paliwo, materiały do aut itp. stosując prewspółczynnik oraz proporcję sprzedaży? Czy trzeba w Urzędzie Skarbowym zgłosić fakt o odliczeniu VAT od aut służbowych?
ODPOWIEDŹ
Aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku od wydatków związanych z eksploatacją i ratami leasingowymi Gmina w pierwszej kolejności musi zastosować tzw. preproporcję, która określi procentowo związek poniesionych nakładów na utrzymanie samochodu z działalnością podlegającą ustawie o VAT (opodatkowaną lub zwolnioną) oraz z działalnością pozostającą poza zakresem VAT, czyli np. zadaniami własnymi Gminy, a następnie zastosować proporcję.
UZASADNIENIE
Od dnia 1 stycznia 2016 r. do art.86 ustawy o podatku od towarów i usług zostały dodane ust. 2a-2h i ust. 22. Zgodnie z tymi przepisami, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym „sposobem określenia proporcji”. Dla potrzeb obliczenia tzw. wskaźnika preproporcji lub prewspółczynnika przyjmuje się dane z poprzedniego roku podatkowego.
Zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników, w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, państwowych jednostek budżetowych, uczelni publicznych oraz instytutów badawczych w pierwszej kolejności należy zastosować kryterium obrotowe.
Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy mają prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego w związku z wydatkami związanymi z pojazdami samochodowymi. Przepis ten nie ma zastosowania, w przypadku, gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (art. 86a ust. 3).
Od 1 kwietnia 2014 roku, w ustawie o podatku od towarów i usług została przyjęta zasada, że pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, są co do zasady pojazdami wykorzystywanymi nie tylko do działalności gospodarczej. Tak więc ustawodawca postanowił, że te pojazdy wykorzystywane w celach „mieszanych” /tj. zarówno do celów związanych jak i niezwiązanych z działalnością gospodarczą/ są wykorzystywane w 50% w działalności.
W takich przypadkach podatnik może odliczyć 50 % podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup samochodu, a także innych wydatków związanych z samochodem, tj. paliwa, napraw, części zamiennych itp.
Podatnik może odliczyć 100% podatku naliczonego od zakupu samochodu, jeżeli jest w stanie udowodnić, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej. Wówczas musi prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu do celów VAT, a także wprowadzić odpowiedni regulamin, czy zarządzenia, które będą potwierdzać, ze samochód jest używany wyłącznie do działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tego samochodu przez np. pracowników.
Reasumując, w przypadku używania samochodu do celów działalności podlegającej VAT i działalności statutowej gmina powinna w pierwszej kolejności zastosować prewspółczynnik. Następnie, jeżeli Gmina świadczy czynności zwolnione przedmiotowo od podatku VAT, podatek od wydatków eksploatacyjnych należy rozliczyć na zasadach określonych w art.90-91 ustawy ( stosując współczynnik). Podstawą do wyliczenia kwoty podatku do odliczenia przy zastosowaniu prewspółczynnika, a następnie współczynnika, jest co do zasady 50% podatku zapłaconego przy nabyciu paliwa i innych wydatków związanych z eksploatacją samochodów. Chcąc za podstawę przyjąć 100% podatku Gmina musi zaprowadzić szczegółową ewidencję i zgłosić samochody na druku VAT-26 do właściwego NUS. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 86a ust. 12 i ust. 13 ustawy o VAT podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia. Zatem nieodliczony od 1 stycznia 2016r. podatek naliczony z tego tytułu Gmina może odliczyć zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 10, 11 i 13 ustawy o VAT przyjmując za podstawę 50% podatku naliczonego za okres od dnia 1 stycznia 2016, aż do dnia zgłoszenia do urzędu na druku VAT-26 tych pojazdów.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) nabycie towarów i usług pozostałych należy wykazać: w poz. 45 wartość netto i w poz. 46 podatek naliczony.
Halina Lisowska
Podstawa prawna: art.86 ust. 2a-2h i ust. 22, ust. 10, ust. 11 i ust. 13, art. 86a ust. 1, ust. 3, ust. 12 i ust. 13 ustawy o VAT.
