0
1073
Nasza firma podpisała umowę leasingu operacyjnego na samochód osobowy. W umowie leasingobiorca jest zobowiązany do wpłaty własnej w wysokości 20% wartości pojazdu. W związku z powyższym leasingodawca wystawił fakturę VAT na czynsz inicjalny w kwocie 15.000 zł netto + VAT. Jak ująć wpłatę własną w podatkowej księdze przychodów i rozchodów i w ewidencji VAT? Czy można zaliczyć tę kwotę do kosztów jednorazowo, czy należy przyjąć samochód jako środek trwały i amortyzować?
ODPOWIEDŹ
W art.10 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej przedłużono do 31 grudnia 2013 roku ograniczenie odliczenia VAT od niektórych pojazdów samochodowych (w tym samochodów osobowych). Zatem, w myśl art.3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów osobowych nie może przekroczyć kwoty 6.000zł.
Należy pamiętać, że podstawę do odliczenia kwoty podatku naliczonego stanowi otrzymana faktura a nie sama wpłata (art.86 ust.2 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług). W przypadku leasingu operacyjnego, który stanowi usługę w myśl ustawy o podatku od towarów i usług odliczenia będziemy dokonywać sukcesywnie w miesiącu otrzymania faktury bądź w kolejnych dwóch miesiącach rozliczeniowych (art.86 ust.10 pkt 1 i ust.11 ustawy o VAT).
Zatem spółka w prowadzonej dla potrzeb VAT ewidencji, w pozycjach „nabycia towarów i usług” winna ująć wartość netto zakupu w wysokości 15.000 zł (zgodnie z wartością netto wskazaną na fakturze) a w kolumnie dotyczącej podatku VAT – kwotę stanowiącą 60% kwoty podatku naliczonego od tego czynszu. Oczywiście, zgodnie z art.86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, warunkiem dokonania odliczenia jest wykorzystanie samochodu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Na gruncie ustaw o podatku dochodowym zasady rozliczania kosztów związanych z zawarciem umowy leasingu operacyjnego należy rozpatrywać w następującym kontekście: Umowa, w ramach której odpisów amortyzacyjnych będzie dokonywał finansujący, jest nazywana umową leasingu operacyjnego. Zasady rozliczania tych umów zostały uregulowane w art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof). Przepis ten stanowi, iż opłaty ustalone w umowie leasingu ponoszone przez korzystającego stanowią koszt uzyskania przychodów korzystającego.
Natomiast odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej przedmiotu leasingu dokonywał będzie leasingodawca, gdyż przedmiot leasingu w całym okresie obowiązywania umowy stanowi własność leasingodawcy (finansującego). Analogiczny zapis znajduje się w art.17b ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop). W związku z powyższym, Spółka nie może przyjąć na stan środków trwałych i dokonywać amortyzacji samochodu osobowego niebędącego własnością leasingobiorcy.
Biorąc pod uwagę powyżej cytowane przepisy, Spółka będzie uprawniona do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów całej kwoty czynszu inicjalnego określonej w wystawionej fakturze VAT. Również w tym przypadku podstawę do rozliczenia kosztów stanowi otrzymana faktura a nie sama wpłata. Za moment ujęcia czynszu inicjalnego w kosztach podatkowych należy uznać dzień poniesienia kosztu tj. dzień otrzymania faktury – gdyż czynsz ten jest kosztem pośrednio związanym z przychodami. Powyższe wynika z zapisów art.22 ust.5c updof (art. 15 ust 4d updop) – zdanie pierwsze.
Jednocześnie należy zauważyć iż czynsz inicjalny ma charakter opłaty samoistnej bezzwrotnej, nieprzypisanej do poszczególnych rat leasingowych i należy ją uznać za koszt jednorazowy w miesiącu jej poniesienia bez konieczności ich rozliczania w czasie (chyba, że w umowie leasingu znajdują się zapisy, iż czynsz inicjalny stanowi opłatę na poczet usługi wykonywanej ramach okresu trwania całej umowy), Powyższe stanowisko potwierdza pismo Departamentu Podatków Dochodowych z dnia 5 grudnia 2011 roku, w którym to uznano iż, czynsz może być zaliczany do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w momencie poniesienia, a nie proporcjonalnie do czasu trwania umowy leasingu.
Dodatkowo należy zauważyć, iż Spółka będzie miała prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość nieodliczonego VAT. Zgodnie bowiem z art.23 ust1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art.16 ust.1 pkt 46 lit.a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszt uzyskania przychodów może stanowić podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Dagmara Kamieńska
