Odliczenie VAT od paliwa rozliczanego za pomocą kart paliwowych

ODPOWIEDŹ

Typowy sposób rozliczania zakupu towarów i usług za pomocą kart DKV przebiega w taki sposób, że nabywca (w tym przypadku Państwa firma) podpisuje z emitentem kart umowę umożliwiającą bezgotówkowe nabywanie towarów i usług od parterów serwisowych emitenta w kraju i za granicą. W podróży służbowej kierowcy tankują paliwo na stacjach będących partnerami emitenta. W momencie tankowania otrzymują potwierdzenie transakcji, ale należność uiszczana jest na rzecz emitenta kart dopiero po otrzymaniu faktury, powiększona o jego wynagrodzenie.

Organy podatkowe wielokrotnie już kwestionowały prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie dokonanym w opisany powyżej sposób, twierdząc, że zakup paliwa jest dokonywany przez nabywcę od podmiotów trzecich (partnerów emitenta kart), a emitent świadczy na rzecz nabywcy jedynie usługę polegającą na kredytowaniu tego zakupu. Organy uznawały, że w takiej sytuacji faktury otrzymywane przez nabywców nie dokumentują rzeczywistych transakcji, gdyż nie dochodzi do rzeczywistego nabycia paliwa od emitenta kart. Odmawiano również w takim przypadku prawa do zastosowania art.7 ust.8 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. Zdaniem organów bowiem dla zastosowania tego przepisu niezbędne jest, żeby podmioty „pośrednie” w dostawie też legitymowały się prawem do rozporządzania towarem jak własciciel. W związku z tym, organy odmawiały nabywcom prawa do odliczenia podatku od paliwa nabywanego od partnerów emitenta, a rozliczanego za pomocą kart DKV. Na poparcie powyższego stanowiska organy przywoływały wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 6 lutego 2003 roku w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV.

Stanowisko różnych składów sądów administracyjnych w tej sprawie było odmienne. W wyrokach o sygnaturach I SA/Wr 522/11 i I SA/Wr 524/11 z 27 czerwca 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił decyzje organów podatkowych reprezentujące powyższe stanowisko. Zdaniem Sądu organy podatkowe, orzekając w opisany powyżej sposób pominęły fakt, że emitent kart zawiera z dostawcami (partnerami serwisowymi) porozumienia, w ramach których na rzecz klientów dokonywane są dostawy w imieniu i na rachunek emitenta, po przedłożeniu przez klienta ważnej karty DKV. Zdaniem WSA, występowanie w transakcjach partnerów serwisowych w imieniu i na rachunek emitenta kart oznacza, że jego rola nie sprowadza się jedynie do wydania kart i obsługi finansowej transakcji. Również wysokość wynagrodzenia była ustalana pomiędzy nabywcą i emitentem kart, a uprawnienia reklamacyjne w zakresie nabywanych towarów nabywca mógł realizować jedynie wobec emitenta kart. WSA uznał również, że wyrok ETS w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV, na który powoływały się sądy administracyjne, nie ma zastosowania w rozpatrywanych sprawach. Powołując się na zasadę neutralności VAT, Sąd uznał, że, w związku z tym, że nie ma wątpliwości, że doszło faktycznie do zakupu paliwa i zakup został udokumentowany fakturami wystawionymi przez emitenta kart, a także, że zakup paliwa służy czynnościom opodatkowanym, spełniona została przesłanka z art.86 ust.1 ustawy o VAT, pozwalająca na odliczenie podatku.

Odmienne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 sierpnia 2012 roku o sygnaturze I FSK 1177/11. NSA uznał, że do zakupu paliwa rozliczanego przy pomocy kart wystawianych przez emitenta ma zastosowanie przywoływany już wyrok ETS w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV. NSA uznał, że w opisanych transakcjach nie dochodzi do dostawy towaru pomiędzy emitentem kart a nabywcą, a tym samym transakcji dostawy na rzecz nabywcy dokonują stacje będące partnerami serwisowymi emitenta, wobec czego transakcje te nie są transakcjami łańcuchowymi, o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT. „D. w spornych transakcjach nie występowała ani jako nabywca ani jako dostawca towarów. Podmiot ten nie miał żadnego wpływu na termin dostawy towarów, wielkość zakupów czy cenę nabywanego paliwa.(...) Wystawca kart D. świadczyła jedynie usługę polegającą na finansowaniu dokonywanych przez skarżącą zakupów towarów i usług. Zatem nie można podzielić twierdzeń strony skarżącej, że podmiot ten rzeczywiście występował w łańcuchu dostaw towarów.” - argumentował Sąd. Powyższe oznacza, że nabywca nie ma prawa do odliczenia VAT z faktur za paliwo nabywane u partnerów serwisowych, wystawianych przez emitenta kart. Podobnie uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 27 listopada 2012 roku o sygnaturze I SA/Wr 1274/12.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej stanowisko organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych, należy uznać, że odliczenie VAT od paliwa nabywanego u partnerów serwisowych emitenta kart, na podstawie faktur wystawianych przez samego emitenta, jest ryzykowne podatkowo.

Ewa Konarska