Odliczenie VAT od zakupów związanych z organizacją targów naukowych

ODPOWIEDŹ

Uczelnia ma prawo odliczyć podatek naliczony od wydatków związanych z organizacją targów, pod warunkiem, że targi te nie skorzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i będą opodatkowane VAT. Uczelnia nie ma obowiązku opodatkować udziału osób w targach jako nieodpłatnego świadczenia usług.

UZASADNIENIE

W celu udzielenia odpowiedzi na zadane przez Państwa pytanie, w pierwszej kolejności należy się zastanowić, czy świadczone przez Państwa usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bo tylko takie usługi dają prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania, uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Na podstawie przepisu art. 43 ust. 17 ustawy o VAT powyższe zwolnienie nie ma zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

- nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej lub

- ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Zgodnie z art. 43 ust. 17a ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 26, ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Zgodnie z treścią § 13 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane. W myśl § 13 ust. 8 i 9 cytowanego rozporządzenia powyższe zwolnienie ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługę podstawową, pod warunkiem, że:

- są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej,

- ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

W myśl art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym, podstawowymi zadaniami uczelni co do zasady są:

- kształcenie studentów w celu ich przygotowania do pracy zawodowej;

- wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;

- prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;

- kształcenie i promowanie kadr naukowych;

- upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;

- kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy;

- stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;

- działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

W celu określenia prawidłowej stawki podatku od towarów i usług w stosunku do opisanego przez Państwa świadczenia, należy rozważyć, czy organizacja targów naukowych przez Uczelnię mieści się w przedstawionym powyżej katalogu ustawowych zadań uczelni (np. kształcenia i promowania kadr naukowych czy upowszechniania i pomnażania osiągnięć nauki). Jeśli w ramach targów naukowych usługa kształcenia (edukacyjna, czy badawcza) ma zasadniczy udział, to organizacja takich targów przez Uczelnię (wraz z dostawą towarów lub świadczeniem usług ściśle związanych z tymi usługami na zasadach wskazanych w ww. przepisach) jest zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie wyżej przytoczonych przepisów.

Odliczenie podatku VAT od wydatków związanych z organizacją targów (usługi cateringowe, ulotki i plakaty zachęcające do uczestnictwa w targach, hostessy itp.) jest uzależnione od tego, czy czynność organizacji targów naukowych będzie opodatkowana, czy zwolniona z podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje bowiem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jeżeli zatem organizacja targów naukowych przez uczelnię nie spełni warunków do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego i będzie opodatkowana, wówczas można odliczyć podatek naliczony od wszystkich wydatków związanych z organizacją tych targów.

Uczelnia pyta także, czy należy opodatkować nieodpłatne świadczenie na rzecz osób odwiedzających targi.

Obecnie, w myśl art.8 ust.2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT uznawane jest :

• użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, oraz

• nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Biorąc pod uwagę treść zapytania oraz powyższe przepisy, należy uznać, iż przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT jest organizacja targów przez uczelnię, tak więc udzielenie prawa nieodpłatnego wstępu na targi nie stanowi dla Uczelni nieodpłatnego świadczenia usług, ani na cele osobiste, ani nie jest innym nieodpłatnym świadczeniem usług do celów innych niż działalność gospodarcza. Wprost, przeciwnie, zapewnienie uczestnictwa osób oglądających stoiska handlowe warunkuje otrzymanie przez Uczelnię przychodu w postaci płatności od firm wystawiających swoje stoiska.

Iwona Porez