0
1628
Małżeństwo zakupiło od dewelopera mieszkanie w kamienicy do majątku wspólnego. Małżonek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT, natomiast małżonka nie prowadzi działalności gospodarcze. Małżonkowie mają wspólność majątkową. Faktura VAT za zakupione mieszkanie została wystawiona na obojga małżonków (zgodnie z zawartym aktem notarialnym), z 8% stawką VAT. W danych nabywcy widnieją imiona i nazwiska małżonków, adres zamieszkania (ten sam co adres prowadzenia działalności gospodarczej) oraz numery PESEL. Małżonek prowadzący działalność gospodarczą wprowadził to mieszkanie oświadczeniem z dniem zakupu, na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Mieszkanie ma być przeznaczone pod wynajem krótkoterminowy, a więc ma służyć czynności opodatkowanej podatkiem VAT. Czy w związku z tym, może odliczyć w pełnej wysokości VAT od zakupu mieszkania mimo, iż na fakturze widnieją dane obojga małżonków i nie ma numeru NIP?
ODPOWIEDŹ
Tak, Czytelnik ma prawo do odliczenia VAT od zakupu mieszkania nabytego z wyłącznym przeznaczeniem dla celów prowadzonej przez Czytelnika opodatkowanej podatkiem VAT działalności gospodarczej, pod warunkiem, że nie wystąpiły przesłanki negatywne określone w art. 88 ustawy.
UZASADNIENIE
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wobec powyższego przepisu istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
Nabycia towarów i usług,
Dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy zauważyć, że w art. 86 ust. 1 ustawy ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania
Ponadto należy podkreślić, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy, które to pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W opisanym przypadku zakup mieszkania udokumentowany jest fakturą wystawioną na obojga małżonków, przy czym działalność gospodarczą prowadzi wyłącznie Czytelnik, a nieruchomość będzie służyć prowadzonej przez niego działalności gospodarczej polegającej na krótkoterminowym najmie nieruchomości stanowiącym odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy. Na fakturze podane są imiona i nazwiska małżonków, adres zamieszkania (ten sam co adres prowadzenia działalności gospodarczej) oraz numery PESEL, brak jest jednak numeru NIP Czytelnika. Nabywca, aby móc dokonać odliczenia podatku powinien posiadać poprawnie wystawioną fakturę dokumentującą rzeczywiście dokonaną transakcję. Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy faktura powinna zawierać m.in. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi. Co prawda brak numeru NIP nabywcy nie pozbawia prawa do odliczenia VAT z takiej faktury, jednak każdy podatnik powinien zadbać o poprawność dokumentacji. Dlatego też Czytelnik powinien postarać się jak najszybciej uzupełnić brakujące dane. Uzupełnienia brakujących danych Czytelnik może dokonać poprzez wystawienie noty korygującej, która powinna być zaakceptowana przez sprzedającego.
Podsumowując, ponieważ przedmiotowa nieruchomość (pomimo, że stanowi majątek wspólny małżonków) została nabyta z wyłącznym przeznaczeniem dla celów prowadzonej przez Czytelnika działalności gospodarczej (krótkoterminowy wynajem), z tytułu której Czytelnik jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dokumentującej jej nabycie, pomimo że jako nabywcę wskazano na niej obojga małżonków, oczywiście pod warunkiem, że nie wystąpiły negatywne przesłanki zawarte w art. 88 ustawy.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(18) nabycie towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych: poz. 43 wartość netto, poz. 44 podatek naliczony.
Paulina Matuszewska
Podstawa prawna: art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy, art. 7, art.8, art. 15 ust. 1 i 2, art. 86 ust. 1 i 2, art. 106e i art. 106k ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
