Odliczenie VAT przez Gminę od remontu lokalu na wynajem dla instytucji kultury

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniami.

Tak więc, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, a co najważniejsze, przysługuje wówczas, gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są lub będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Z pytania wynika, że Gmina remontuje lokal, który wykorzystywany będzie do celów użytkowych. Gmina zamierza go wynająć na podstawie bezpłatnej umowy użyczenia Instytucji Kultury. Gmina ma wątpliwość, czy przysługuje jej prawo do odliczenia  podatku VAT od wydatków na remont tego lokalu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy , podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych ( art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT ).

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym , Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Należy podkreślić, że do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia umowy użyczenia. Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny , przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Aby uznać , że Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należy ustalić, z jakimi czynnościami będą związane wydatki, gdyż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy, tj. zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także wszelkie nieodpłatne świadczenie usług, do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Jeżeli zatem nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

W treści pytania wskazano, że Gmina wynajmie lokal Instytucji Kultury nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia. Czynność ta stanowi nieodpłatne świadczenie usług i nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w celach działalności gospodarczej prowadzonej przez Gminę.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy, w tym przepisy o samorządzie gminnym, należy stwierdzić, że zadania dotyczące m.in. spraw kultury, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że nieodpłatne udostępnienie budynku Ratusza Miejskiemu Domowi Kultury, tj. wykorzystanie go w celu wykonywania ww. zadań własnych, nie będzie spełniało przesłanek wynikających z art. 8 ust. 2 ustawy. Tym samym udostępnienie to będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl cytowanych powyżej przepisów, w tym przepisów ustawy o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury np. użyczenie lokalu oraz jego wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność nieodpłatnego udostępnienia lokalu podmiotowi, który te zadania będzie wykonywał, nie będzie spełniało przesłanek wynikających z art. 8 ust. 2 ustawy,a tym samym będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tak więc, skoro lokal użyczony Instytucji Kultury nie będzie w żaden sposób wykorzystywany przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących wydatki na jego remont.

Powyższe stanowisko potwierdzają interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 7 lutego 2014 roku o numerach: IPTPP1/443-932/13-6/MW i IPTPP1/443-932/13-7/MW.

Iwona Porez