0
931
Prowadzę działalność w moim prywatnym domu. Wydatki z tytułu energii elektrycznej rozliczam wskaźnikiem liczonym od zajętej i zgłoszonej powierzchni na DG. Sporo prądu pobieram, więc zmieniłem lampy i żarówki na LED w biurze i całym domu oraz na zewnątrz z czujnikiem ruchu. Wykonawca wystawił fakturę z 8% VAT. Jak mam odliczyć VAT od tej faktury; według ww. wskaźnika (nie chciałbym tak bo 80% kosztów przypadło na pomieszczenia firmowe - wskaźnik wynosi 40% powierzchni)? Faktura jest na mnie, bez NIP - jak poproszę na firmę to VAT wyniesie 23%, może nie muszę na firmę?
ODPOWIEDŹ
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą we własnym domu ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków, udokumentowanych fakturą VAT w tej części, jaka przypada na wydatki związane z eksploatacją pomieszczenia wyznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej, co oznacza, że jeżeli w tym pomieszczeniu wymieniono jedną lampę i jedną żarówkę, to podatnik odlicza podatek naliczony od wartości jednej lampy, żarówki, jeżeli dwie to wartości dwóch itd.
W przypadku lampy z czujnikiem zamontowanym na zewnątrz budynku podatnik odlicza podatek naliczony w wysokości 40% podatku naliczonego wynikającego z faktury.
UZASADNIENIE
Dostawa, budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja lub przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, w myśl art. 41 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, korzystają z preferencyjnej stawki 8% VAT.
Zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy o VAT przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.
Ustawodawca wprowadził jednak istotne ograniczenie. Zgodnie bowiem z przywołanym wyżej ust 12 b, z preferencyjnej stawki 8% nie korzystają:
budynki mieszkalne jednorodzinne, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity, stawkę podatku w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).
Zgodnie z klasyfikacją PKOB, budynki dzielą się na mieszkalne i niemieszkalne. Budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.
W opisanym w pytaniu przypadku należałoby przede wszystkim rozstrzygnąć fakt, czy wymiana lamp i żarówek w budynku mieszkalnym mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (budowa, remont, modernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym). W myśl art. 3 ustawy Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o:
budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (pkt 6),
robotach budowlanych - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego (pkt 7),
przebudowie - należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; (...) (pkt 7a),
remoncie - należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych, polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (pkt 8).
W świetle powyższego, zdaniem Redakcji, przedmiotowa usługa została błędnie zakwalifikowana jako usługa wskazana w art. 41 ust. 12 i w związku z tym błędnie opodatkowana stawką VAT w wys. 8%. Usługa wymiany lamp i żarówek podlega opodatkowaniu stawką podstawową 23%, niezależnie od tego, czy faktura dotyczy osoby fizycznej czy przedsiębiorcy.
Przepisy ustawy o podatku VAT w art. 86 określają, że podatnikowi przysługuje prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w takim zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
W myśl powyższej regulacji przedsiębiorca prowadzący działalność we własnym domu ma prawo do odliczenia VAT. Przy czym nie będzie to pełna kwota wynikająca z faktury. Problemem jest kwestia ustalenia wartości podatku podlegającą odliczeniu, zwłaszcza, że ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje takiej sytuacji.
Zdaniem Redakcji, jeżeli w przedmiotowej sprawie dokonano montażu lamp i żarówek w całym domu, to przedsiębiorcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego tylko od żarówek i lamp zamontowanych w pokoju przeznaczonym na działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT. W przypadku lampy zewnętrznej, na czujnik ruchu, przedsiębiorcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie współczynnika stanowiącego udział powierzchni pomieszczenia w ogólnej powierzchni domu.
Aby można było dokonać chociażby częściowego odliczenia podatku VAT zakup towaru lub usługi powinien być udokumentowany fakturą, z której jasno będzie wynikało, kto jest nabywcą usługi. W przypadku gdy podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na fakturze powinno znaleźć się jego imię i nazwisko, adres oraz numer NIP. Ponadto dokument powinien zawierać wszystkie niezbędne dane wymagane ustawą, które zostały określone w art. 106e ust. 1 ustawy.
Halina Lisowska
Podstawa prawna: art. 41 ust. 12, 12a, 12c, art. 86, art. 86 ust. 2 pkt 1 , art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
