Odliczenie VAT w przypadku uiszczenia zaliczki na samochód

ODPOWIEDŹ

Zakładam, że pisząc o samochodzie „z kratką” ma Pan na myśli pojazd, o którym mowa w art.86a ust.2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, czyli inny niż samochód osobowy pojazd samochodowy, w którym liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:

a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,

b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,

c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg;

Zakładam również, że posiada Pan odpowiedni dokument, wydany zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, w którym określona została dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń).

W takiej sytuacji, zgodnie z art.86a ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w lutym 2014 roku (czyli w miesiącu, w którym została wpłacona zaliczka) przysługuje Panu pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu pojazdu na cele firmowe, oczywiście pod warunkiem, że spełnione są podstawowe warunki dokonania odliczenia, czyli, że Pana przedsiębiorstwo jest czynnym podatnikiem VAT oraz, że samochód będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Rozumiem, że Pana wątpliwość odnośnie prawa do pełnego odliczenia wynika z tego, że 7 lutego Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z brzmieniem art.86a ustawy o VAT nadanym omawianą nowelizacją, w przypadku nabycia samochodów, które nie będą w pełni wykorzystywane do działalności gospodarczej podatnika, prawo do odliczenia podatku naliczonego zostało ograniczone do 50% kwoty wynikającej z faktury. Przepis ten ma wejść w życie 1 kwietnia 2014 roku, a zatem w momencie odbioru auta najprawdopodobniej będzie już obowiązywał (przy założeniu, że przepis nie zostanie zmieniony przez Senat i ustawa zostanie podpisana przez Prezydenta).

Powstaje zatem pytanie jakie przepisy należy zastosować dokonując odliczenia: obowiązujące w momencie wpłaty zaliczki czy w momencie dostawy (przeniesienia własności) samochodu?

Zgodnie z treścią art.86 ust.2 pkt 1 lit.b ustawy o VAT suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi stanowi kwotę podatku naliczonego, co do zasady podlegającego odliczeniu. Zgodnie z art.86 ust.10 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, natomiast obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanej zaliczki powstaje u dostawcy z chwilą jej otrzymania (art.19a ust.8 ustawy o VAT). Zgodnie z art.86 ust.10b pkt 1 ustawy prawo do odliczenia podatku powstaje jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, w opisanym przez Pana przypadku prawo do odliczenia podatku w stosunki do zaliczki uiszczonej w lutym 2014 roku powstaje w rozliczeniu za ten miesiąc, oczywiście pod warunkiem, że w lutym otrzymał Pan fakturę dokumentującą uiszczoną zaliczkę. Powinien Pan przy tym zastosować przepisy obowiązujące w miesiącu, w rozliczeniu za który dokonuje Pan odliczenia podatku, a zatem w lutym 2014 roku, co daje Panu prawo do odliczenia całości naliczonego podatku, oczywiście przy zachowaniu ustawowych warunków omówionych powyżej. Podobnie będzie, jeżeli otrzyma Pan fakturę w marcu 2014 roku i, zgodnie z art.86 ust.11 ustawy o VAT, dokona Pan odliczenia w rozliczeniu za ten miesiąc.

W sytuacji jednak, gdy tylko część zaliczki została zapłacona w lutym, natomiast pozostała kwota zostanie zapłacona w kwietniu, wówczas w zakresie odliczenia VAT od pozostałej kwoty zastosowanie znajdą przepisy obowiązujące od dnia 1 kwietnia 2014 roku, wprowadzające co do zasady ograniczenie w odliczeniu do wysokości 50% podatku naliczonego, z wyjątkiem pojazdów samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej przy spełnieniu warunków, o których piszemy m.in. w poradzie "Błędna stawka amortyzacji samochodu a prawo do odliczenia VAT od paliwa".

Ewa Konarska