Odliczenie VAT z tytułu zapłaty za zniszczenie drogi

ODPOWIEDŹ

Zapłata za wyrządzone szkody nie polega ustawie o podatku od towarów i usług.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów na terytorium kraju;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez świadczenie usług natomiast, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. Przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. Zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. Świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W pytaniu Czytelnik wskazał, iż w wyniku rozbudowy siedziby została zniszczona droga dojazdowa. Za straty będzie musiała być zapłacona ustalona kwota. Pytanie dotyczy możliwości odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Gminę, dokumentującej wpłaconą kwotę.

W świetle regulacji ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny, zapłata za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty jest odszkodowaniem. Kwestię odszko-dowań regulują przepisy art. 361-363 Kodeksu cywilnego. Na mocy tych przepisów, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W świetle przedstawionych przepisów, należne wynagrodzenie dla Gminy nie jest wynagrodzeniem za przekazany towar, ani za świadczone usługi. Wypłacenie odszko-dowania jest jedynie efektem uszkodzenia drogi gminnej podczas prowadzonych robót budowlanych. W konsekwencji odszkodowanie za poniesione straty w powierzonych materiałach stanowiące rekompensatę za szkodę, nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie natomiast kwestii dokumentowania opisanej transakcji, to zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z uwagi na to, że zapłata odszkodowania nie stanowi zapłaty za sprzedaż towaru ani świadczenie usługi i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Gmina nie powinna dokumentować powyższej czynności fakturą.

Podstawa prawna : art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 106 b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

Karol Zen