Urząd jest w trakcie przenoszenia odpowiedzialności za zaległości VAT spółki z o.o. na zarząd czyli m.in. na mnie. Przed powstaniem zaległości VAT złożyłem rezygnację z funkcji członka zarządu. Zmiany nie zostały naniesione w KRS. Czy brak naniesionych zmian w KRS jest podstawą do stwierdzenia, że po rezygnacji z członka zarządu, jestem solidarnie odpowiedzialny za długi podatkowe spółki?
ODPOWIEDŹ
Jeżeli zaległości Spółki z tytułu zobowiązań w VAT, których termin płatności upłynął po złożeniu przez Czytelnika rezygnacji z członka zarządu, a w czasie pełnienia funkcji członka zarządu Spółka nie miała problemów finansowych, to nie ma podstaw do przeniesienia odpowiedzialności na Czytelnika - byłego członka zarządu, pomimo że zmiany nie zostały naniesione w Krajowym Rejestrze Sądowym.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 116 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa za zaległości spółki z o.o. odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy,
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
W myśl § 2 tego artykułu odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości podatkowe wymienione w art. 52 Ordynacji powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. Należy nadmienić, iż powyższe przepisy stosuje się również do byłego członka zarządu (art. 116 § 4).
W przedstawionym przypadku dowiadujemy się, że w czasie kiedy Czytelnik był członkiem zarządu Spółka dobrze prosperowała, czyli nie było podstaw do zgłoszenia upadłości, jak i nie było potrzeby wskazywania majątku, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie zaległości, ponieważ zaległości podatkowych nie było.
Należy podkreślić, że jeśli w okresie obejmowania funkcji członka zarządu wystąpiły przesłanki do zgłoszenia upadłości, to takie zaniedbanie mogłoby skutkować odpowiedzialnością w trybie i na zasadach przewidzianych dla osób trzecich. Jeżeli natomiast stan taki nie zaistniał, to jest to okoliczność wyłączająca jego odpowiedzialność, bowiem jako były członek zarządu nie jest uprawniony do występowania z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.
Zakres odpowiedzialności byłego członka zarządu ogranicza również zasada zawarta w art. 116 § 2 Ordynacji. Zgodnie z tym zapisem odpowiedzialność obejmuje jedynie zaległości podatkowe Spółki z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w okresie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu. Trzeba zaznaczyć, iż zwolnienie z odpowiedzialności za zaległości podatkowe Spółki jest następstwem jego odwołania, bez względu na to, czy odwołanie zostało ujawnione w KRS. O utracie funkcji członka zarządu decyduje data odwołania, a nie odnotowanie zmiany składu osobowego zarządu w rejestrze. W myśl art. 56 ustawy Kodeks cywilny czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów, tak więc „rezygnacja z funkcji członka zarządu jest jednostronną czynnością prawną, która wywołuje skutek w niej wyrażony (art. 56 KC) i prowadzi do wygaśnięcia z mocy prawa (…) stosunku członkostwa w zarządzie spółki z chwilą zakomunikowania woli rezygnacji (art. 61 § 1 zdanie pierwsze KC) właściwemu organowi spółki (…) w sposób umożliwiający zapoznanie się treścią złożonej rezygnacji, która nie wymaga ich akceptacji” (wyrok SN z dnia 21 stycznia 2010 roku II UK 157/09).
Paulina Pawluk