Odzyskanie niekonstytucyjnych kosztów egzekucyjnych od dochodzonych zaległości VAT

ODPOWIEDŹ

Decyzja dotycząca odzyskania uregulowanych kosztów egzekucyjnych należy do Czytelnika. Należy jednak zaznaczyć, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego przybliża zwrot zapłaconych kosztów. Niezbędne jest działanie Czytelnika poprzez składanie odpowiednich wniosków do organu egzekucyjnego oraz dotrzymywanie terminów do ich złożenia. Zapewne w konsekwencji starań Czytelnika, sąd będzie musiał rozstrzygnąć czy koszty podlegają zwrotowi.

UZASADNIENIE

Wyrokiem sygn. akt SK 31/14 z dnia 28 czerwca 2016 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 64 § 1 pkt 4, art. 64 § 6 i art. 64 § 8 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 599 z późn. zm.), w zakresie w jakim nie określają maksymalnej wysokości opłat za dokonane czynności egzekucyjne i opłaty manipulacyjnej, są niezgodne z Konstytucją.

Zatem brak określenia maksymalnej wysokości opłaty:

• za zajęcie innych niż świadczenia z ubezpieczenia społecznego i wynagrodzenia za pracę wierzytelności pieniężnych lub innych praw majątkowych,

• opłaty manipulacyjnej,

• oraz brak możliwości obniżenia tych opłat w razie dobrowolnej zapłaty egzekwowanej należności narusza zakaz nadmiernej ingerencji ustawodawcy wynikający z art. 2 Konstytucji.

Brak określenia górnej granicy opłat egzekucyjnych oraz opłaty manipulacyjnej powoduje, że w pewnych warunkach (znaczna wartość) następuje całkowite zerwanie związku między świadczeniem organu egzekucyjnego a wysokością ponoszonych za dokonanie tych czynności opłat. Opłaty te stają się dodatkową karą. Zobowiązany, który nie wywiązał się z nałożonego na niego obowiązku podatkowego, ponosi już bowiem z tego tytułu konsekwencje w postaci odsetek od zaległości. W tej sytuacji obciążanie wysokimi opłatami staje się nadmiernie dolegliwe, wręcz represyjne.

Wobec powyższego, do czasu doprecyzowania niekonstytucyjnych przepisów, odzyskanie uiszczonych kosztów egzekucyjnych przez Czytelnika jest realne.

Ustawa egzekucyjna przewiduje umorzenie kosztów egzekucyjnych, jeżeli:

• stwierdzono nieściągalność od zobowiązanego dochodzonego obowiązku lub gdy zobowiązany wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej,

• za umorzeniem przemawia ważny interes publiczny,

• ściągnięcie tylko kosztów egzekucyjnych spowodowałoby niewspółmierne wydatki egzekucyjne.

Inną drogą na odzyskanie kosztów może być skorzystanie z trybu postępowania w art. 64 c § 6a ustawy egzekucyjnej. W przypadku tego zapisu niezbędne jest wystąpienie do organu egzekucyjnego o zawiadomienie o wysokości kosztów egzekucyjnych w terminie 6 miesięcy od dnia:

• wyegzekwowania wykonania obowiązku, a w przypadku wyegzekwowania obowiązku w egzekucji z nieruchomości – od dnia, w którym postanowienie o przyznaniu własności nieruchomości stało się ostateczne,

• w którym postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego stało się ostateczne.

Należy także pamiętać o złożeniu wniosku o wydanie postanowienia o kosztach egzekucyjnych w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o wysokości kosztów egzekucyjnych. Na postanowienie przysługuje zażalenie. I w tym momencie Czytelnik może podjąć działania zmierzające do zwrotu kosztów, tj. można złożyć zażalenie na postanowienie, które wydano na wniosek zainteresowanego w sprawie kosztów, powołując się na niekonstytucyjność kosztów. Można przypuszczać, że droga zmierzająca do zwrotu kosztów egzekucyjnych może zakończyć się dopiero przed sądem.

Paulina Pawluk

Podstawa prawna: art. 64 § 1, §6, § 8, art. 64c § 6a, 64e § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.