Opłata na rzecz Gminy z tytułu udostępniania przystanków a VAT

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 sierpnia 2017 roku nr 0112-KDIL1-2.4012.277.2017.1.AW

Sytuacja Podatnika

Gmina, będąc zarejestrowana jako podatnik czynny podatku od towarów i usług, jest właścicielem przystanków autobusowych, które znajdują się na jej terenie. Przystanki udostępniane są prywatnym firmom przewozowym na podstawie zawartych umów. W Gminie organizatorem lokalnego transportu zbiorowego jest Komunikacyjny (...).

Gmina zamierza wprowadzić obowiązek wnoszenia opłat przez przewoźników za korzystanie z przystanków należących do niej zgodnie z art. 15 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. W najbliższym czasie zostanie podjęta stosowna uchwała Rady Miejskiej, na podstawie której Gmina będzie pobierała ww. opłaty w charakterze daniny publicznej.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii stwierdzenia, że opłaty należne Gminie z tytułu udostępniania przystanków na rzecz przewoźników nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Dyrektora

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Rozstrzygnięcie powyższego problemu wymaga ustalenia czy Wnioskodawca w zakresie czynności poboru opłat za korzystanie z przystanków działa jako organ władzy publicznej, a w konsekwencji czy w tej sytuacji znajdzie tu zastosowanie przepis art. 15 ust. 6 ustawy.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast na mocy art. 6 ust. 1 cyt. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym) oraz lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym).

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, w transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogą być pobierane opłaty.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że czynności prawne polegające na udostępnianiu przystanków na rzecz przewoźników należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturą jej towarzyszącą, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg. 

W konsekwencji należy wskazać, że jednostka samorządu terytorialnego spełnia obie przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy. Zatem pobieranie przez Gminę opłat (daniny publicznej) za korzystanie z przystanków komunikacyjnych jest bez wątpienia przejawem wykonywania władztwa publicznego. Podmiot sprawujący zarząd nad lokalnym transportem zbiorowym przy wykonywaniu tych czynności działa na ustawowo uregulowanych zasadach, a zatem nie jest w stanie dokonywać modyfikacji, dopuszczalnych w stosunkach cywilnoprawnych w ramach swobody zawierania umów. Organ taki, co istotne, pobiera należność o charakterze daniny publicznej, zaś dochód uzyskany z jej poboru służy celom publicznym. Tak więc w świetle art. 15 ust. 6 ustawy Gmina nie jest w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług i w konsekwencji pobierane opłaty od przewoźników za korzystanie z przystanków nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, Gmina w zakresie poboru opłat od przewoźników za korzystanie z przystanków działa jako organ władzy publicznej i w tym zakresie wyłączona jest z kategorii podatników podatku VAT. Tym samym ww. czynności udostępniania przystanków za które pobierane są ww. opłaty nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podstawa prawna: art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.