Opłaty za korzystanie z biblioteki a prawo do odliczenia podatku

ODPOWIEDŹ

Nie, jeżeli Gmina będzie wykonywać w Ośrodku wyłącznie czynności związane z jej zadaniami własnymi, które obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art.15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Stosownie do art.15 ust.6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Ponadto, zgodnie z §13 ust.1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art.2 ust.1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art.6 ust.1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m. in. usługi kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury (art.7 ust.1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym).

Skoro świadczone przez Gminę usługi kultury, w tym bibliotek gminnych należą do jej zadań własnych, wprowadzenie opłaty za wypożyczenie książki i na bilety na przedstawienie w wysokości 1 zł miesięcznie na osobę nie zmieni charakteru tej działalności i będzie to czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT. Jedynie czynności mające charakter komercyjny, wykonywane przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych, mogą być bowiem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT (o ile nie będą zwolnione przedmiotowo od podatku na mocy ustawy).

Jeżeli zatem Gmina wykonuje wyłącznie czynności w zakresie zadań własnych, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi tytułu remontu. Jeżeli jednak będzie wykonywała zarówno czynności statutowe (niepodlegające opodatkowaniu) jak i czynności opodatkowane VAT (np. najem sal w Ośrodku), może odliczyć podatek naliczony z tytułu nakładów na remont w całości.

Iwona Porez