Opodatkowanie sprzedaży lokomotyw – kompletnych i złomowanych

ODPOWIEDŹ

Sprzedaż przez Państwa firmę złomu na rzecz podatnika korzysta z mechanizmu odwrotnego obciążenia, pod warunkiem, że sprzedawane części lokomotyw mieszczą się w którymś z grupowań PKWiU wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast jego sprzedaż podmiotowi nieposiadającemu statusu podatnika podlega opodatkowaniu VAT. Natomiast czynność sprzedaży lokomotyw, przy założeniu, że nie są to wraki wymienione pod symbolem PKWiU 38.11.49.0, podlega opodatkowaniu VAT (korzysta ze zwolnienia lub jest opodatkowana stawką 23%).

UZASADNIENIE

1. Sprzedaż części lokomotyw (sprzedaż złomu)

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art.7 ust.1 ustawy o VAT). Natomiast towarami, w świetle art.2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zatem sprzedaż złomu przez Państwa firmę stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przepisy art.17 ust.1 pkt 7 oraz art.17 ust.2 ustawy o VAT wprowadzają mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia VAT na podatnika, na rzecz którego jest dokonywana dostawa.

Mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki:

• nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art.15 ustawy (czynnym lub zwolnionym od VAT),

• dostawcą jest podatnik, o którym mowa w art.15 ustawy,

• dostawca nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art.113 ust.1 i 9 ustawy (zwolnienie podmiotowe od VAT),

• dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art.43 ust.1 pkt 2 ustawy (zwolnienie dla dostawy towarów używanych).

Jeżeli wszystkie powyższe warunki są spełnione, dostawca nie rozlicza podatku należnego, ale robi to nabywca, na zasadzie odwrotnego obciążenia.

Jeżeli choćby jeden z wymienionych warunków nie jest spełniony, nabywcy złomu nie powinni rozliczać VAT z tytułu dostaw złomu, a dostawca powinien opodatkować sprzedaż właściwą stawką VAT. Zgodnie z art.41 ust.1 w powiązaniu z art.146a pkt 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 23%.

Załącznik nr 11 do ustawy o VAT określa wykaz towarów, dla których podatnikiem jest nabywca. Wykaz ten, w brzmieniu obowiązującym od 1 października br., obejmuje 41 pozycji towarów z określonym symbolem PKWIU, a są to m.in.:

30	38.11.51.0	Odpady szklane
31	38.11.52.0	Odpady z papieru i tektury
32	38.11.54.0	Pozostałe odpady gumowe
33	38.11.55.0	Odpady z tworzyw sztucznych
34	38.11.58.0	Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal
35	38.12.26.0	Niebezpieczne odpady zawierające metal

Państwa firma jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów usług i zamierza sprzedać złom. Mając na uwadze powołane przepisy prawa wskazać należy, iż jeśli pocięte części lokomotyw zostały wymienione w załączniku nr 11 (zawierającym katalog towarów, do których stosuje się mechanizm odwrotnego obciążenia), to wówczas w przypadku ich sprzedaży przez Państwa firmę podatnikowi VAT (czynnemu lub zwolnionemu)sprzedaż ta nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez Państwa jako sprzedawcę.

Prosimy pamiętać, że powyższa zasada ma zastosowanie tylko, gdy transakcja jest realizowana pomiędzy podatnikami. Oznacza to, że do sprzedaży złomu osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej stosuje się zasady ogólne. Podatnikiem z tytułu takiej transakcji jest zawsze dostawca, czyli Państwa firma, która musi rozliczyć należny podatek od towarów i usług. Bardzo ważne jest zatem, aby za każdym razem upewnić się, czy kontrahent jest podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT.

W Państwa przypadku należy także pamiętać o zapisie art.106 ust.1 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnicy, o których mowa w art.15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. W przypadkach, o których mowa w art.17 ust.1 pkt 4, 5, 7 i 8, w fakturze nie wykazuje się danych dotyczących stawki i kwoty podatku (art.106 ust.1a ustawy o VAT). Zasady wystawiania faktur uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Z §5 ust.2 pkt 5 powołanego rozporządzenia wynika, że w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – faktura powinna zawierać wyrazy "odwrotne obciążenie".

2. Sprzedaż całych lokomotyw

Z przytoczonych na wstępie przepisów wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zakładamy, że lokomotywy nie są towarami wymienionymi pod poz. 29 załącznika nr 11 do ustawy o VAT tj. nie są wrakami przeznaczonymi do złomowania o symbolu PKWIU 38.11.49.0. Wówczas sprzedaż lokomotyw przez Państwa firmę stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, stosując się do zasad ogólnych, powinni Państwo wystawić z tego tytułu fakturę ze stawką 23% zgodnie z art.41 ust.1 w powiązaniu z art.146a pkt 1 ustawy o VAT.

Natomiast przypadku gdy:

• nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowych lokomotyw, oraz

• po zakupie używali Państwo lokomotyw przez okres co najmniej pół roku,

sprzedaż ta, jako sprzedaż towaru używanego, będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na podstawie art.43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Proszę przy tym pamiętać, że dokonującym sprzedaży towaru używanego, w rozumieniu art.43 ust. 2 ustawy, jest jedynie taki jego właściciel, który faktycznie go używał, posługiwał się nim. A zatem, rzecz ruchoma może być uznana za towar używany wyłącznie wówczas, gdy przed sprzedażą była używana przez zbywcę co najmniej przez pół roku.

Przedstawione powyżej stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi nr IPTPP4/443-223/12-6/BM z dnia 23 lipca 2012 roku, w której organ podatkowy stwierdził, że “Wnioskodawca ma prawo do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy w związku ze sprzedażą koparko-ładowarki. Bowiem, z uwagi na nabycie ww. środka trwałego w 1989 r. tj. przed wejściem w życie ustawy o podatku od towarów i usług, Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z jej nabyciem, a koparko-ładowarka była wykorzystywana przez Wnioskodawcę przez okres przekraczający pół roku. Zatem transakcja sprzedaży ww. koparko-ładowarki korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy”.

Prosimy także pamiętać, że gdyby sprzedawane przez Państwa lokomotywy były wrakami przeznaczonymi do złomowania o symbolu PKWIU 38.11.49.0, które zostały wymienione pod poz. 29 powołanego załącznika nr 11, wówczas do ich sprzedaży należałoby zastosować zasady omówione w pkt 1.

Agnieszka Falkowska

Starszy Komisarz Skarbowy