Opodatkowanie sprzedaży odpadów

ODPOWIEDŹ

Tak, powinni Państwo wystawić fakturę VAT. Sprzedaż papieru jest opodatkowana stawką VAT 23%, bez względu na status nabywcy. Sprzedaż plastiku na rzecz podatnika korzysta z mechanizmu odwrotnego obciążenia, natomiast jego sprzedaż podmiotowi nieposiadającemu statusu podatnika podlega opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE

Czynności wykonywane przez gminy podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie bowiem z art.15 ust.1 tej ustawy podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art.15 ust.6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Umowa sprzedaży jest jednak umową cywilnoprawną, a zatem w tym zakresie gminy są uznawane za podatników VAT.

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art.7 ust.1 ustawy o VAT). Towarami, w świetle art.2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zatem sprzedaż odpadów przez Gminę stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art.17 ust.1 pkt 7 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art.15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art.113 ust. 1 i 9,

b) nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art.15,

• dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art.43 ust.1 pkt 2.

W takim przypadku, zgodnie z art.17 ust.2 ustawy o VAT, dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Załącznik nr 11, określający wykaz towarów, dla których podatnikiem jest nabywca, obejmuje:

• ex 24.10.14.0 - granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali - wyłącznie wlewki lub gęsi zwykle ze stali wysokostopowej, otrzymywane przez przetopienie i odlanie drobniutkich odpadów lub złomu,

• ex 24.45.30.0 - pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali - wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych,

• 38.11.51.0 - odpady szklane,

• 38.11.54.0 – pozostałe odpady gumowe,

• 38.11.55.0 - odpady z tworzyw sztucznych,

• 38.11.58.0 - odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal,

• 38.12.27 - odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne,

• ex 38.32.29.0 - surowce wtórne z pozostałych metali - wyłącznie odpady i złom.

Przytoczone powyżej przepisy wprowadzają mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia VAT na podatnika, na rzecz którego jest dokonywana dostawa. Mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki:

• nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art.15 ustawy,

• dostawcą jest podatnik, o którym mowa w art.15 ustawy,

• dostawca nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art.113 ust.1 i 9 ustawy (zwolnienie podmiotowe od VAT),

• dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art.43 ust.1 pkt 2 ustawy (zwolnienie dla dostawy towarów używanych).

Jeżeli choćby jeden z wymienionych warunków nie jest spełniony, nabywcy złomu nie powinni rozliczać VAT z tytułu dostaw złomu, a dostawca powinien opodatkować sprzedaż właściwą stawką VAT. Zgodnie z art.41 ust.1 w powiązaniu z art.146a pkt 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 23%.

Zgodnie z art.106 ust.1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art.15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. W przypadkach, o których mowa w art.17 ust.1 pkt 4, 5, 7 i 8, w fakturze nie wykazuje się danych dotyczących stawki i kwoty podatku (art.106 ust.1a ustawy o VAT). Zasady wystawiania faktur uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Z §5 ust.2 pkt 5 powołanego rozporządzenia wynika, że w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – faktura powinna zawierać wyrazy "odwrotne obciążenie".

Państwa Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów usług i zamierza sprzedać odpady w postaci papieru i plastiku. Mając na uwadze powołane przepisy prawa wskazać należy, iż w przypadku sprzedaży przez Gminę odpadów podatnikowi VAT:

• sprzedaż plastiku nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT przez sprzedawcę, gdyż odpady z tworzyw sztucznych zostały wymienione w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, zawierającym katalog towarów, do których stosuje się mechanizm odwrotnego obciążenia,

• papier nie został wymieniony w przedmiotowym załączniku i tym samym sprzedaż ww. towaru odbywa się na zasadach ogólnych tj. podmiotem obowiązanym do rozliczenia podatku należnego jest dostawca towaru, czyli Państwa Gmina, przy czym papier nie jest wymieniony wśród towarów opodatkowanych preferencyjnymi stawkami oraz korzystających ze zwolnienia od VAT, a zatem jego sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką podstawową w wysokości 23%.

Powyższe zasady rozliczania VAT mają zastosowanie tylko, gdy transakcje są realizowane pomiędzy podatnikami VAT. Oznacza to, że do sprzedaży odpadów osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej stosuje się zasady ogólne. Podatnikiem z tytułu takiej transakcji jest zawsze dostawca, czyli Państwa Gmina, która musi rozliczyć należny podatek od towarów i usług. Bardzo ważne jest zatem, aby za każdym razem upewnić się, czy kontrahent jest podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT.

Agnieszka FalkowskaStarszy Komisarz Skarbowy

Od 1 października 2013 roku obowiązuje nowe brzmienie załącznika nr 11 do ustawy o VAT. Załącznik ten zawiera wykaz towarów, których sprzedaż korzysta z procedury odwrotnego obciążenia tj. obowiązek rozliczenia VAT spoczywa na nabywcy. Znacznie rozszerzono katalog tych towarów (np. o odpady z papieru i tektury) i obecnie zawiera on aż 41 pozycji.

Wykaz towarów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy

Poz.	Symbol PKWiU	Nazwa towaru (grupy towarów)
1	2	3
1	24.10.12.0	Żelazostopy
2	24.10.14.0	Granulki i proszek z surówki, surówki zwierciadlistej lub stali
3	24.10.31.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
4	24.10.32.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, ze stali niestopowej
5	24.10.35.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
6	24.10.36.0	Wyroby płaskie walcowane na gorąco, o szerokości < 600 mm, z pozostałej stali stopowej z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
7	24.10.41.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej
8	24.10.43.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, z wyłączeniem wyrobów ze stali krzemowej elektrotechnicznej
9	24.10.51.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, ze stali niestopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
10	24.10.52.0	Wyroby płaskie walcowane, o szerokości >= 600 mm, z pozostałej stali stopowej, platerowane, powlekane lub pokrywane
11	24.10.61.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, ze stali niestopowej
12	24.10.62.0	Pozostałe pręty ze stali, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
13	24.10.65.0	Pręty walcowane na gorąco, w nieregularnie zwijanych kręgach, z pozostałej stali stopowej
14	24.10.66.0	Pozostałe pręty z pozostałej stali stopowej, nieobrobione więcej niż kute, na gorąco walcowane, ciągnione lub wyciskane, włączając te, które po walcowaniu zostały skręcone
15	24.10.71.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, ze stali niestopowej
16	24.10.73.0	Kształtowniki otwarte, nieobrobione więcej niż walcowane na gorąco, ciągnione na gorąco lub wyciskane, z pozostałej stali stopowej
17	24.31.10.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, ze stali niestopowej
18	24.31.20.0	Pręty ciągnione na zimno oraz kątowniki, kształtowniki i profile, z pozostałej stali stopowej
19	24.32.10.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, niepokrywane
20	24.32.20.0	Wyroby płaskie walcowane na zimno, ze stali, o szerokości < 600 mm, platerowane, powlekane lub pokrywane
21	24.33.11.0	Kształtowniki otwarte, formowane lub profilowane na zimno, ze stali niestopowej
22	24.34.11.0	Drut ciągniony na zimno, ze stali niestopowej
23	24.44.12.0	Miedź nierafinowana; anody miedziane do rafinacji elektrolitycznej
24	24.44.13.0	Miedź rafinowana i stopy miedzi, nieobrobione plastycznie; stopy wstępne miedzi
25	24.44.21.0	Proszki i płatki z miedzi i jej stopów
26	24.44.22.0	Płaskowniki, pręty, kształtowniki i walcówka, z miedzi i jej stopów
27	24.44.23.0	Druty z miedzi i jej stopów
28	ex 24.45.30.0	Pozostałe metale nieżelazne i wyroby z nich; cermetale; popiół i pozostałości zawierające metale i związki metali - wyłącznie odpady i złom metali nieszlachetnych
29	38.11.49.0	Wraki przeznaczone do złomowania inne niż statki i pozostałe konstrukcje pływające
30	38.11.51.0	Odpady szklane
31	38.11.52.0	Odpady z papieru i tektury
32	38.11.54.0	Pozostałe odpady gumowe
33	38.11.55.0	Odpady z tworzyw sztucznych
34	38.11.58.0	Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal
35	38.12.26.0	Niebezpieczne odpady zawierające metal
36	38.12.27	Odpady i braki ogniw i akumulatorów elektrycznych; zużyte ogniwa i baterie galwaniczne oraz akumulatory elektryczne
37	38.32.2	Surowce wtórne metalowe
38	38.32.31.0	Surowce wtórne ze szkła
39	38.32.32.0	Surowce wtórne z papieru i tektury
40	38.32.33.0	Surowce wtórne z tworzyw sztucznych
41	38.32.34.0	Surowce wtórne z gumy