Opodatkowanie szkolenia realizowanego poza granicami kraju

ODPOWIEDŹ

Firma powinna wystawić fakturę na pełną kwotę dotyczącą wykonanej usługi. Należy również rozważyć możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z brzmieniem art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług zakwaterowania w hotelach jest miejsce położenia nieruchomości. Podobnie, zgodnie z art. 28i ust. 1, miejscem świadczenia usług gastronomicznych jest miejsce, w którym wskazana usługa jest wykonywana. Stąd prawidłowo postąpił podatnik z Czech naliczając podatek obowiązujący w jego kraju. Jednocześnie należy zauważyć, że nie mamy tutaj do czynienia z importem usług. Nie jesteście Państwo podatnikiem rozliczającym podatek w ramach nabytych usług. Tym samym usługa dla celów podatku VAT nie jest uwzględniana ani w ewidencji podatkowej VAT (nie wystawiacie Państwo faktury w celu jej opodatkowania), ani w deklaracji podatkowej (nie wykazujecie tej kwoty również w deklaracji VAT). Jest ona jedynie rozliczana w podatku dochodowym jako koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem Firmy w zaistniałej sytuacji podwójnie zapłaciła podatek. Jednak pragnę zwrócić uwagę, że firma może wystąpić z wnioskiem o zwrot podatku zapłaconego w Czechach. Jeżeli jednak firma nie chce tego uczynić osobiście może zwrócić się do firm w Polsce zajmujących się w sposób profesjonalny odzyskiwaniem podatku zapłaconego za granicą.

Z kolei wystawiając fakturę dla podmiotu krajowego co do zasady Państwa firma musi naliczyć należny podatek. Jednak istnieje pewien wyjątek. Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 29. zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:

• prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub

• świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub

• finansowane w całości ze środków publicznych

- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Jak wspomniano w pytaniu Państwa firma niedawno zorganizowała szkolenie dla sektora finansów publicznych, stąd należy rozważyć zastosowanie zwolnienia na mocy art.43 ust. 1 pkt 29 lit. c). Ponieważ spełnienie warunku finansowania w całości szkolenia ze środków publicznych jest niejednokrotnie trudne, stąd Minister Finansów postanowił nieco złagodzić ten wymóg i rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2013 roku w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 14 usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane korzystają ze zwolnienia z podatku VAT pod warunkiem finansowania ich co najmniej w 70% ze środków publicznych.

Analizując powołane przepisy należy rozważyć czy świadczona usługa mieści się w kategorii kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Polskie przepisy VAT nie zawierają definicji powyższych pojęć, stąd należy odwołać się do regulacji unijnych. Z art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej wynika, że usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, tak samo jak nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Jednocześnie bez znaczenia jest czas trwania kursu.

Kolejnym warunkiem jest finansowanie szkolenia ze środków publicznych, których definicja zawarta jest w art. 5 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z tym przepisem są to:

1. dochody publiczne;

2. środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA); (…)

Jak wynika z powyższych regulacji, jeżeli szkolenie dotyczące kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego finansowane jest w co najmniej 70% ze środków publicznych Państwa firma może wystawiając fakturę zastosować zwolnienie z opodatkowania. 

Pragnę również zwrócić uwagę, że bez znaczenia pozostaje fakt, iż to nie Czytelnik jest bezpośrednim beneficjentem otrzymanych środków publicznych. „Przedmiotowy warunek „finansowania ze środków publicznych” jest (…) spełniony zarówno w przypadku, gdy otrzymujący dofinansowanie ze środków publicznych sam świadczy przedmiotową usługę, jak również gdy w realizację tej usługi zaangażowany jest podwykonawca (dalsi podwykonawcy). Istotne jest jedynie to, żeby środki publiczne stanowiły rzeczywiste (w znaczeniu ekonomicznym) źródło finansowania przedmiotowych usług (co zakłada istnienie ścisłego związku pomiędzy otrzymanymi środkami publicznymi a realizowanymi świadczeniami). Podwykonawca korzystający ze zwolnienia winien zatem posiadać stosowną dokumentację potwierdzającą, że źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne”. Stąd „również wtedy, gdy jest świadczona przez podwykonawcę (dalszych podwykonawców), podlega zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT (odpowiednio § 3 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r.) pod warunkiem, że jest – z ekonomicznego punktu widzenia – finansowana (w całości lub w co najmniej 70%) ze środków publicznych” (Minister Finansów w interpretacji ogólnej sygn. PT1/033/46/751/KCO/13/14/RD50004 z dnia 30.05.2014 roku).

Agnieszka Kołodziejczak