Opodatkowanie VAT sprzedaży samochodów przez Gminę

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do zwolnienia od podatku przysługuje wówczas, gdy łącznie są spełnione dwie przesłanki, a mianowicie towar mający być przedmiotem dostawy służył wyłącznie wykonywaniu czynności zwolnionych od podatku i przy nabyciu towaru nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku należnego.

Jak wynika z pytania, Gmina ma zamiar sprzedać 2 samochody osobowe, zakupione w 2004 i 2011 roku, w stosunku do których nie odliczała podatku naliczonego przy ich zakupie. W stanie prawnym obowiązującym do końca 2013 roku sprzedaż taka byłaby zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, jednak obecnie jednym z warunków do zastosowania zwolnienia jest, aby przedmiotem dostawy były towary wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Jeżeli oba samochody nie służyły wyłącznie czynnościom zwolnionym, w świetle obecnych przepisów, Gmina przy sprzedaży używanych samochodów nie może zastosować zwolnienia od podatku VAT. Będzie więc zobowiązana do zastosowania stawki podstawowej w wysokości 23%.

Należy jednak pamiętać o rozważeniu sytuacji, czy Gmina dokonując dostawy tych samochodów będzie działała jako podatnik podatku VAT i czy ta czynność w ogóle będzie podlegała opodatkowaniu.

Jak już wcześniej informowaliśmy Czytelników, nasza redakcja otrzymała odpowiedź na pytanie skierowane do Ministerstwa Finansów dot. opodatkowania VAT sprzedaży przez gminy w 2014 roku samochodu używanego do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT (np. samochodu specjalnego używanego przez Straż Pożarną, czy samochodu używanego przez Straż Miejską), przy nabyciu których gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku.

Zdaniem Ministerstwa Finansów nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika działającego w takim charakterze. Ministerstwo Finansów odnosi się do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zdaniem Ministerstwa Finansów, „przyjmując, że składniki rzeczowe majątku ruchomego o których mowa w pytaniu (…) nie zostały nabyte na potrzeby działalności gospodarczej w rozumieniu VAT (a co za tym idzie nie przysługiwało z tytułu ich nabycia prawo do odliczenia), w kontekście okoliczności, że towary te były faktycznie użytkowane dla realizacji celów, które stanowią działalność publiczno – prawną (pozostającą poza VAT), w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej można uznać, że sprzedając je gmina nie działa „w charakterze podatnika”, a to oznacza, że ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT. W konsekwencji nie znajdzie tu zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (czynność ta nie podlega bowiem opodatkowaniu VAT)”. Ponadto Ministerstwo Finansów zastrzegło, że „należy każdorazowo badać, czy sprzedaż majątku gminnego podlega wyłączeniu z VAT. Należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy o VAT) w konkretnych okolicznościach faktycznych sprawy”.

W przypadku opisanym w pytaniu nie wiemy do jakich czynności były używane samochody, czy były np. używane wyłącznie do zadań własnych.

Biorąc zatem pod uwagę przytoczoną powyżej odpowiedź Ministerstwa Finansów w analizowanej sprawie należałoby uznać, że w sytuacji gdy Gmina przedmiotowe samochody wykorzystywała wyłącznie do realizowania zadań stanowiących działalność publiczno-prawną, czyli pozostającą poza VAT, oraz, że przy nabyciu tych samochodów Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku można uznać, że sprzedając je Gmina nie działa „w charakterze podatnika”, a więc ta sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT.

Niestety, wydane interpretacje przedstawiają odmienne stanowiska, tak więc Gmina w razie wątpliwości, powinna rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

Karol Zen