Opodatkowanie VAT wniesienia aportem wodociągu do spółki komunalnej

ODPOWIEDŹ

Wniesienie przez Gminę, czynnego podatnika VAT aportu w postaci wodociągu do spółki komunalnej jest dostawą towarów podlegającą opodatkowaniu stawką VAT w wys. 23%, a w związku z tym nie powstanie obowiązek dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o VAT. Obowiązek podatkowy powstanie z momentem przekazania mienia i objęcia udziałów związanych z wartością przekazanego mienia. Moment tez może być ustalony w akcie notarialnym. Podstawą opodatkowania będzie wartość nominalna udziałów wydanych przez spółkę w zamian za wkład niepieniężny czyli wszystko, co stanowi zapłatę, którą gmina otrzyma od spółki z tytułu aportu, pomniejszone o kwotę podatku VAT. Fakturę należy wystawić zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w art 106e i 106i ustawy.

UZASADNIENIE

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary natomiast należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy zaznaczyć, że aport, to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne, czy zawodowe. Wniesienie wkładu wiąże się z przeniesieniem na spółkę wszelkich praw do przedmiotu wkładu, a więc także prawa własności, jeżeli przysługuje ono wspólnikowi.

Wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) w postaci wodociągu do spółki z o.o. spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, zawartej w art. 5 ust. 1 ustawy, a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż, ponieważ dostawa ta odbywa się za wynagrodzeniem (wniesienie aportu spełnia przymiot odpłatności, istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dostawą mającą charakter rzeczowy a otrzymanym wynagrodzeniem w formie udziałów), a jej efektem jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Zatem, aport wodociągu do Spółki z o.o. będzie traktowany na równi z odpłatną dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podmiotem dokonującym odpłatnej dostawy towarów będzie Gmina. Sposób opodatkowania zależy od przedmiotu dostawy. Wodociąg, zgodnie z art. 3 ustawy Prawo budowlane, jest budowlą. Ustawa o VAT w art. 43 ust. 1 pkt 10 przewiduje zwolnienie od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

• a) jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

• b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z opisu wynika, że wodociąg wybudowany został w 2017r. zatem z powyższego zwolnienia Gmina nie może skorzystać. W przypadku, gdy dostawa budynków, budowli lub ich części nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, zwolnienie przysługuje na mocy pkt 10a, pod warunkiem że:

• a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

• b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Również z powyższego zwolnienia Gmina nie może skorzystać, bowiem z faktur dokumentujących budowę wodociągu odliczała podatek naliczony. W konsekwencji, wniesienie wodociągu aportem do spółki podlega opodatkowaniu stawką VAT 23%, a w związku z tym nie powstanie konieczność dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ustawy o VAT.

Kwestię obowiązku podatkowego reguluje art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

W opisanej sytuacji należy uznać, że obowiązek podatkowy powstanie z chwilą dokonania dostawy wodociągu, czyli z chwilą przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel, tj. z chwilą podpisania aktu notarialnego-umowy.

Podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Dla czynności wniesienia aportem wodociągu do spółki komunalnej podstawą opodatkowania będzie wartość nominalna udziałów wydanych przez spółkę komunalną w zamian za wkład niepieniężny.

W związku z tym, że wniesienie aportu jest czynnością opodatkowaną VAT musi być udokumentowane fakturą. Faktura powinna zawierać te same elementy jak przy każdej sprzedaży opodatkowanej VAT określone w art. 106e ustawy, tj. datę wystawienia, numer kolejny, nazwy podatnika i nabywcy oraz ich adresy i numery identyfikacyjne NIP, datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów, nazwę (rodzaj) towaru, cenę netto, stawkę podatku, kwotę podatku od wartości sprzedaży netto, kwotę należności ogółem.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 i ust. 7 ustawy faktura nie może być wystawiona wcześniej niż 30. dnia przed:

1. dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usług;

2. otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty, i nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów.

EWIDENCJA W DEKLARACJACH: VAT-7(17) - dostawa towarów opodatkowana stawką VAT 23% - w poz. 19 podstawa opodatkowania, w poz. 20 podatek należny.

Paulina Pawluk

Podstawa prawna: art.2, art. 5, art. 7, art. 19a, 29a, art. 106e i art. 106 i ustawy o VAT.